Το 1923 ο Κεμάλ Ατατούρκ, θα επισφράγιζε τόσο τον στρατιωτικό θρίαμβο της χώρας του επί των Ελλήνων, όσο και την προσωπική του ευτυχία, με τον -έστω σύντομο- γάμο του με την όμορφη Latife Uşaki.

Τότε είχε ζητήσει να του βρουν δύο καλούς μαραγκούς για την κατασκευή της βίλας του, έξι χιλιόμετρα έξω από την Άγκυρα.

Οι υφιστάμενοί του έψαξαν και βρήκαν δύο τεχνίτες, οι οποίοι όμως ήταν… Έλληνες.

Είχαν αιχμαλωτιστεί στη διάρκεια της Mικρασιατικής Eκστρατείας το 1922 και εργάζονταν σε μια τουρκική ένωση, όντας δέσμιοι του τουρκικού στρατού.

54 χρόνια μετά οι δύο μαραγκοί, ο Πολίτης και ο Νίκος Καμηλιέρης, εμφανίστηκαν σε εκπομπή του Φρέντυ Γερμανού «Εκπομπές του Αγάπησα» περιγράφοντας τη σκηνή όταν παρουσιάστηκαν στον Κεμάλ Ατατούρκ και την οργισμένη αντίδρασή του.

Ήταν ο μοναδικοί Έλληνες στρατιώτες που τον πλησίασαν και μίλησαν μαζί του.

Στιγμιότυπο από την εκπομπή του Φρέντυ Γερμανού «Εκπομπές που αγάπησα» τη δεκαετία του 1970, στην οποία οι δύο Έλληνες αιχμάλωτοι του 1923, επανασυνδέθηκαν για πρώτη φορά μετά από 54 χρόνια.

Όπως διηγήθηκε ο Πολίτης, ο Τούρκος ηγέτης, τους έπιασε κουβέντα ρωτώντας τους από πού είναι.

Ο ίδιος μάλιστα ήταν συντοπίτης του Τούρκου ηγέτη, με καταγωγή από τη Θεσσαλονίκη. Η Θεσσαλονίκη μέχρι το 1912, που απελευθερώθηκε από τον Ελληνικό Στρατό, βρισκόταν υπό οθωμανική κατοχή.

«Δεν φταίμε εμείς, εσείς φταίτε [για τον πόλεμο]» είπε τότε ο Ατατούρκ.

Απευθυνόμενος στον σαλονικιό Έλληνα αιχμάλωτο τον ρώτησε «Ρε, την ιστορία την ελληνική τη ξέρεις;»

«Τη ξέρω» απάντησε εκείνος.

«Τον Αθανάσιο Διάκο, τον Κολοκτρώνη, τον Καραϊσκάκη, τους αγώνες του ’21, τον Ιμπραήμ, όλα αυτά τα ξέρεις;» συνέχισε ο Κεμάλ.

«Λέω ναι, τα μαθαίναμε στο σχολείο»…

Τότε, ο «γκρίζος Λύκος, όπως τον αποκαλούσαν, συνέχισε ρωτώντας αν ξέρει ο Έλληνας την τουρκική ιστορία. «Δεν τη ξέρεις; Εδώ που μεγάλωσες και γεννήθηκες σε αυτόν τον τόπο, δε ξέρεις την ιστορία του; Ξέρεις τη δική σας; Εκκλησιές είχατε τεράστιες και ο σταυρός ο δικός σας, περνούσε στο ύψος τα τζαμιά τα δικά μας και το είχαμε σε προσβολή αυτό. Στα σχολεία τραγουδάγατε «εσείς τον Τούρκο σφάξατε, τον Τούρκο σπαράξατε».

Ο Έλληνας στρατιώτης, πράγματι, θα ομολογούσε ότι στα σχολεία συνέβαινε αυτό που έλεγε ο Κεμάλ Ατατούρκ, ο οποίος έδειχνε να θυμάται πολύ καλά την καθημερινότητα στη γενέτειρά του.

«Θυμάσαι του Απέργη, το θέατρο στου μπελαβίστα; Αυτό το θέατρο έπαιζε όλο Κολοκοτρώνη, Καραϊσκάκη, Αθανάσιο Διάκο…» είπε ο «πατέρας των Τούρκων» και θέλοντας να υπενθυμίσει στον Έλληνα αιχμάλωτο, τα προνόμια που απολάμβαναν οι Έλληνες που ζούσαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, ρώτησε:

«Που βρισκόσασταν και τα λέγατε αυτά και τα κάνατε, το θέατρο κάτασπρο από φουστανέλα και καριοφίλια και γιαταγάνια, χαλάγατε τον κόσμο με τα καριοφίλια στα θέατρά σας. Δεν σας απαγορεύσαμε ποτέ. Τι παράπονο [είχατε]; Ποιός αγόραζε στα διοικητήρια, όλο εσείς αγοράζατε. Εμείς είμασταν πάντοτε πωλητές, όλο αγοράζατε αγοράζατε αγοράζατε, κανείς Τούρκος δεν αγόραζε. Εσείς είχατε το εμπόριο στα χέρια σας, όλα δικά σας ήτανε».

Σε εκείνο το σημείο, ο Κεμάλ Ατατούρκ άρχισε να ερεθίζεται.

«Γιατί πήγατε εθελοντές στον Ελληνικό Στρατό και μας χτυπήσατε;» είπε εξοργισμένος. «Χτυπήσατε την ίδια σας τη πατρίδα, δηλαδή σκάψατε τον λάκκο σας. Και τόσοι που μείνατε ζωντανοί πολλοί είστε. Έπρεπε, κανένας να μη φύγει από δω, να σφαχτείτε όλοι. Άμα σκαλίσεις τα δόντια, θα βγάλεις ακόμα κομμάτι κρέας τουρκικό!».

Όταν τα έλεγε αυτά ήταν ερεθισμένος, είχε πάρει φωτιά, θυμήθηκε ο Πολίτης.

«Έ κάποιο ιστορικό λάθος θα έκανε εδώ μου φαίνεται [ο Κεμάλ], άλλα δόντια και για άλλο κρέας μιλούσε», θα σχολίαζε ο Φρέντυ Γερμανός, ακούγοντας την ιστορία του γηραιού πλέον βετεράνου.

Headlines