Πώς η αστυνομική βία σφράγισε τραγικά τη μοίρα δυο αδερφών στη Μασσαλία

Τις ημέρες που ακολούθησαν τον θάνατο του 17χρονου Ναέλ στη Ναντέρ, ο Mohamed Bendriss, ηλικίας 27 ετών, πέθανε αφού πιθανότατα πυροβολήθηκε στο στήθος με «μη θανατηφόρο όπλο» (LBD), σύμφωνα με τα πρώτα ευρήματα της έρευνας που μπόρεσαν να συμβουλευτούν η Libération και το Mediapart.

Μια άλλη έρευνα έχει ξεκινήσει για τον τραυματισμό των ματιών του ξαδέλφου του, Abdelkarim Y., την προηγούμενη ημέρα, ηλικίας 21 ετών.

Η τραγική ιστορία δύο αδερφών

Η Samra και η Meriem έχουν χάσει ένα κομμάτι του ίδιου τους του εαυτού. Η κανονική πορεία της ζωής αυτών των δύο αδελφών που ζουν στη Μασσαλία σταμάτησε κατά τη διάρκεια ενός Σαββατοκύριακου στις αρχές Ιουλίου.

Οι εξεγέρσεις στις εργατικές γειτονιές είχαν ξεκινήσει μετά το θάνατο του Nahel M., στη Ναντέρ στις 27 Ιουνίου, ο οποίος πυροβολήθηκε εν ψυχρώ από αστυνομικό στη διάρκεια αστυνομικού ελέγχου

Στη Μασσαλία, η αστυνομία κατέστειλε βίαια το κίνημα που προέκυψε από το σοκ που προκάλεσε αυτή η αστυνομική δολοφονία. Τη νύχτα της Παρασκευής 30 Ιουνίου προς Σάββατο 1 Ιουλίου, ο 21χρονος γιος της Samra, ο Abdelkarim Y., χτυπήθηκε στο μάτι από σφαίρα που τον βρήκε στο πρόσωπο καθώς διέσχιζε την πορεία των αστυνομικών σε εμπορικό δρόμο στο κέντρο της Μασσαλίας. Υποβλήθηκε σε τρεις χειρουργικές επεμβάσεις, αλλά η όραση στο αριστερό του μάτι φαινόταν να έχει χαθεί οριστικά.

Την επόμενη νύχτα, το Σάββατο 1 προς Κυριακή 2 Ιουλίου, ο Mohamed Bendriss, 27 ετών, γιος της Meriem, βρέθηκε επίσης αντιμέτωπος με αστυνομικούς στο κέντρο της πόλης.

«Γύρω στις 8 το βράδυ, μου έδωσε ένα φιλί στο μέτωπο και μια αγκαλιά, μετά βγήκε έξω και δεν τον ξαναείδα ποτέ» λέει απελπισμένη η σύζυγός του, Nour. «Αυτό που θέλω να μάθω είναι γιατί σκοτώθηκε ο σύζυγός μου.

Στα πλάνα που τράβηξε ο ίδιος και δημοσίευσε στο Snapchat, ο Mohamed Bendriss, Αλγερινός υπήκοος, παρακολουθεί από απόσταση την ώρα που τον σταματούν στις 00:49. Λίγα λεπτά αργότερα, καταρρέει μπροστά στα μάτια πολλών μαρτύρων έξω από την πολυκατοικία της μητέρας του στην Cours Lieutaud.

Ο Abdelkarim Y. πυροβολήθηκε με ένα LBD στην οδό Saint-Ferréol στη Μασσαλία τη νύχτα της Παρασκευής 30 Ιουνίου προς Σάββατο 1 Ιουλίου (Photo: Patrick Gherdoussi/Libération)

Θλάση στην καρδιά

Τα πρώτα ευρήματα της έρευνας που συμβουλεύτηκαν η Libération και το Mediapart δείχνουν ότι πιθανότατα σκοτώθηκε από αμυντική σφαίρα μη θανατηφόρου όπλου (LBD), η οποία τον χτύπησε στην καρδιά.

Προς το παρόν, ελλείψει ταυτοποίησης, κανένας αστυνομικός δεν εμπλέκεται σε αυτές τις δύο υποθέσεις που αφορούν την ίδια οικογένεια. Ωστόσο, η πρόοδος των ερευνών θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες κατηγορίες σε μια πόλη όπου πολλοί αστυνομικοί αμφισβητούν ήδη τη δίωξη τεσσάρων συναδέλφων τους και τη φυλάκιση ενός εξ αυτών για βίαια επεισόδια που σημειώθηκαν το ίδιο Σαββατοκύριακο.

Ο Mohamed Bendriss κηρύχθηκε νεκρός στις 2.05 π.μ. της Κυριακής 2 Ιουλίου, λίγα λεπτά μετά την άφιξή του στο νοσοκομείο La Timone. Ο γιατρός ανάνηψης που προσπάθησε να τον σώσει παρατήρησε δύο ύποπτα, στρογγυλά σημάδια στο σώμα του, τυπικά δείγματα από τα χτυπήματα των LBD που χρησιμοποιούν οι δυνάμεις της τάξης.

Το ένα είναι στο εσωτερικό του δεξιού μηρού και το άλλο στο στήθος, στο ύψος της καρδιάς. Αυτός ο γιατρός ‘ήταν αντίθετος στο να σταλεί το πτώμα αμέσως στο νεκροτομείο.

Η αυτοψία που διενεργήθηκε στις 2 μ.μ. της ίδιας ημέρας επιβεβαίωσε αυτές τις υποψίες. Σε ένα «προσωρινό συμπέρασμα», οι δύο ιατροδικαστές σημείωσαν την «απουσία οποιασδήποτε προηγούμενης παθολογικής κατάστασης» και επιβεβαίωσαν ένα «βαλλιστικό τραύμα» στον μηρό και τον θώρακα που προκλήθηκε από τον ίδιο τύπο βλήματος.

Χτύπημα στην καρδιά

Η αυτοψία αποκάλυψε επίσης θλάση στην άκρη της καρδιάς, η οποία μπορεί να σχετίζεται με το σημάδι που είναι ορατό στο στήθος του Mohamed Bendriss. Τα ευρήματα αυτά είναι «συμβατά με ένα ‘commotio cordis’ που μπορεί να ευθύνεται για την αρχική καρδιο-κυκλοφορική ανακοπή».

Αυτός ο λατινικός ιατρικός όρος, που σημαίνει χτύπημα στην καρδιά, αναφέρεται σε μια πιθανή αιτία καρδιακής ανεπάρκειας που προκαλείται από βίαιο σοκ. Η ιατρική βιβλιογραφία εξέτασε επίσης τους κινδύνους καρδιακής ανακοπής όταν μια Flash-Ball (τα χαρακτηριστικά της οποίας είναι παρόμοια με τα σημερινά LBD 40) ρίχνεται στο στήθος.

Το 2010, επίσης στη Μασσαλία, ο Mustapha Ziani, ένας σαραντάρης, πέθανε υπό παρόμοιες συνθήκες αφού πυροβολήθηκε στην καρδιά με αυτό το όπλο.

Αρκετά βίντεο που τραβήχτηκαν από μάρτυρες και δημοσιογράφους πιστοποιούν τη βία της αστυνομικής καταστολής στην πόλη, όπου δρα η διαβόητη Raid (ειδική μονάδα της αστυνομίας).

Πολλαπλοί πυροβολισμοί από LBD και κυνηγετικά όπλα εξοπλισμένα με πυρομαχικά γνωστά ως «beanbags» έχουν επίσης καταγραφεί κατά τη διάρκεια των νυχτών της Παρασκευής 30 Ιουνίου και του Σαββάτου 1 Ιουλίου. Αλλά ενώ η πιθανότερη αιτία του θανάτου του Mohamed Bendriss έγινε γνωστή μέσα σε λίγες ώρες, ο εισαγγελέας της Μασσαλίας, Dominique Laurens, σιώπησε για το περιστατικό επί τρεις ημέρες.

«Έχει περάσει σχεδόν ένας μήνας από τότε που πέθανε και δεν έχουμε νέα για το ποιος τον σκότωσε, παρόλο που υπάρχουν κάμερες κλειστού κυκλώματος παρακολούθησης και ένα βίντεο που τράβηξε λίγο πριν, το οποίο δείχνει πού βρισκόταν» απελπίζεται η Nour, με την οποία ο Mohamed Bendriss έχει έναν γιο, ηλικίας σήμερα 2 ετών.

«Είδαν ότι η οικογένεια δεν μιλούσε, οπότε προσπαθούν να θάψουν την υπόθεση» προσθέτει η νεαρή γυναίκα.

Δείτε το βίντεο

Η βοήθεια των αυτοπτών μαρτύρων  

Σε μια προσπάθεια να συγκεντρώσει καταθέσεις μαρτύρων και τυχόν βίντεο που τραβήχτηκαν, ο δικηγόρος της οικογένειας, Arié Alimi, οργάνωσε το Σάββατο μια έρευνα στη γειτονιά, ξεκινώντας από το σημείο όπου κατέρρευσε ο Mohamed Bendriss, στην Cours Lieutaud, μπροστά από το κτίριο όπου μένει η μητέρα του.

«Ο δικηγόρος μίλησε με τους περίπου είκοσι ανθρώπους που είχαν ανταποκριθεί στην έκκληση που είχε ξεκινήσει στα κοινωνικά δίκτυα ναι να βοηθηθεί η οικογένεια, οι οποίοι ήταν επίσης παρόντες. Στην ομάδα συμμετείχαν αρκετοί τοπικοί ακτιβιστές της Ligue des droits de l’homme, καθώς και γείτονες που ήταν μάρτυρες της στιγμής που ο νεαρός έχασε τις αισθήσεις του.

«Ήμουν στο σπίτι και έπλενα τα πιάτα και άκουσα έναν μεγάλο κρότο. Κοίταξα έξω από το παράθυρο και είδα έναν άνδρα χωρίς τις αισθήσεις του» θυμάται ο Matthew. Η Constance, με την οποία ζει μαζί, κάλεσε την πυροσβεστική.

Ένας φύλακας ασφαλείας, ο οποίος φύλαγε ένα κατάστημα κοντά στην ίδια τοποθεσία, ανακρίθηκε στο πλαίσιο της δικαστικής έρευνας.

Είπε ότι είδε τον Mohamed Bendriss να χάνει τον έλεγχο του σκούτερ του καθώς οδηγούσε κατά μήκος της Cours Lieutaud. «Ξαφνικά, χτύπησε σε έναν στύλο του πάρκινγκ, με αποτέλεσμα να πέσει», εξήγησε. «Στη συνέχεια σηκώθηκε και προσπάθησε να σηκώσει το σκούτερ του, αλλά δεν τα κατάφερε. Έπεσε προς τα πίσω από το ύψος του και σταμάτησε να κινείται».

Η αρχική χρήση του υλικού από τις κάμερες κλειστού κυκλώματος παρακολούθησης της πόλης από το τμήμα εγκληματολογικών ερευνών λίγες ώρες μετά τον θάνατό του, τον έδειξε να οδηγεί το σκούτερ του στην Cours Lieutaud, περίπου 200 μέτρα από το σημείο όπου τον παρέλαβαν αργότερα οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης.

«Το θύμα φαίνεται να έχει κουλουριαστεί» σημειώνουν οι ερευνητές. Έχει ζητηθεί βίντεο από πολλές άλλες κάμερες και μπορεί να αποκαλύψει πού ακριβώς και πότε πυροβολήθηκε ο Mohamed Bendriss.

Δείτε το βίντεο

«Δεν πίστευα ότι θα με πυροβολούσε»

Σύμφωνα με πληροφορίες της Libération και του Mediapart, μόλις ξεκίνησε μια άλλη έρευνα από την εισαγγελία της Μασσαλίας για να διαπιστωθούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες ο Abdelkarim Y., ξάδελφος του Mohamed Bendriss, πυροβολήθηκε στο μάτι την προηγούμενη ημέρα. Σύμφωνα με την κατάθεσή του, ο νεαρός, επίσης Αλγερινός, έγινε στόχος των αστυνομικών, παρόλο που δεν αποτελούσε κίνδυνο. Βρισκόταν στην οδό Saint-Ferréol, έναν πλακόστρωτο δρόμο με πολλά καταστήματα, και θα συναντούσε έναν φίλο του που μένει λίγα μέτρα πιο πέρα σε έναν παράλληλο δρόμο.

«Πήγα προς την αστυνομία και έστριψα σε έναν άλλο δρόμο, όπου με πυροβόλησαν. Ήμουν πρόσωπο με πρόσωπο μαζί τους, είδα ότι κάποιος με σημάδευε, αλλά δεν πίστευα ότι θα με πυροβολούσαν», είπε ο Abdelkarim Y. «Ήταν ντυμένοι όλοι στα μαύρα».

Ο νεαρός θυμάται έναν αστυνομικό, σε απόσταση περίπου δεκαπέντε μέτρων, στον πύργο ενός σκούρου θωρακισμένου οχήματος που θα μπορούσε να είναι το ίδιο με εκείνα που χρησιμοποίησαν στην επιδρομή, εκείνο το βράδυ στη Μασσαλία.

Ο δικηγόρος Arié Alimi, ο οποίος επίσης τον υπερασπίζεται, λέει ότι θέλει να καταθέσει μήνυση κατά του επικεφαλής αυτής της μονάδας, η οποία χρησιμοποιείται συνήθως σε περίπτωση τρομοκρατικής επίθεσης ή για την αντιμετώπιση πιθανώς οπλισμένων μελών εγκληματικών δικτύων.

«Δεν μπορώ να θυμηθώ»

Οι αναμνήσεις του Abdelkarim Y. είναι λιγότερο σαφείς μετά την πρόσκρουση. «Μπορεί να έχασα τις αισθήσεις μου. Δεν μπορώ να θυμηθώ τίποτα, αν έπεσα στο έδαφος ή όχι» συνεχίζει ο νεαρός άνδρας.

Το πρώτο πράγμα που θυμάται είναι ότι κάποιος ήρθε προς το μέρος του για να τον βοηθήσει και το αίμα που έτρεχε από τη μύτη του, η οποία είχε σπάσει από τη σύγκρουση. Λίγα μέτρα πιο πέρα, ξαναβρίσκει τον φίλο με τον οποίο συναντήθηκε, τελικά. «Μου έφερε ένα μπουκάλι νερό, ο κόσμος ήρθε γύρω μου και έφτασε η πυροσβεστική».

Ο Abelkarim Y. βρίσκεται στο νοσοκομείο και υποφέρει καθώς περιμένει τη θεραπεία του. «Στο νοσοκομείο με κατηγόρησαν ότι είμαι ταραξίας, αλλά εκείνη τη στιγμή δεν μπορούσα καν να μιλήσω», θυμάται.

Εξηγεί ότι υποβλήθηκε στην πρώτη του επέμβαση το πρωί της 1ης Ιουλίου και πήρε εξιτήριο από το νοσοκομείο στο τέλος της ημέρας. Χειρουργήθηκε ξανά στις 10 και 13 Ιουλίου. Στην τελική χειρουργική έκθεση, ο χειρουργός έδωσε «δυσοίωνη πρόγνωση» για το μάτι του. «Μου είπαν ότι θα ήταν θαύμα αν μπορούσα να ξαναδώ».

Ο Abdelkarim Y. ανακρίθηκε τη Δευτέρα 24 Ιουλίου από την Εθνική Αστυνομική Επιθεώρηση.

Δείτε το βίντεο