Είμαι η Κούβα: Μια από τις πιο αριστουργηματικές ταινίες του 20ου αιώνα

Η επετειακή επανέκδοση της ταινίας του Μιχαήλ Καλατόζοφ έρχεται στους κινηματογράφους σήμερα 27 Ιουλίου, για να μας θυμίσει μια σπουδαία κινηματογραφική στιγμή. Μια από τις πιο σημαντικές ταινίες του 20ου αιώνα, η οποία προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων στην πρώτη της προβολή, έξι δεκαετίες πίσω, το 1964.

Τότε που οι Κουβανοί ανέμεναν μια ρεαλιστική κινηματογραφική καταγραφή και βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια ανατρεπτική και εφευρετική ματιά.

Ξεκινώντας με μια κατακόρυφη λήψη ο Γεωργιανός σκηνοθέτης εμπιστεύτηκε δύο ποιητές για να του γράψουν το σενάριο και αφέθηκε στον φωτογραφικό οίστρο του Sergei Urusevsky. Ο θεατής μέσα από αυτές τις τέσσερις ιστορίες μαθαίνει για το νησί, την ιστορία του, τη σημερινή (τότε) πολιτικοοικονομική κατάσταση, την καταπίεση το ξεσήκωμα και τέλος για τη νίκη του κουβανέζικου λαού απέναντι στους ντόπιους και ξένους «κατακτητές».

“Δεν επέλεξα έμπειρους ηθοποιούς – κάποιοι δεν έχουν παίξει ποτέ, ενώ άλλοι είναι απλά στο ξεκίνημα. Πιστεύω ότι ο κινηματογράφος δεν απαιτεί επαγγελματίες ηθοποιούς, γιατί αυτό που μετρά περισσότερο από οτιδήποτε είναι η ανθρώπινη παρουσία. Αυτό είναι που δημιουργεί έναν χαρακτήρα στη μεγάλη οθόνη”, είχε δηλώσει ο Μιχαήλ Καλατόζοφ.

Το πιο διάσημο έργο του Καλατόζοφ, που όμως δεν το έμαθε ποτέ

Το φιλμ απογοήτευσε τους Ρώσους, ενώ η φήμη της ταινίας αποκαταστάθηκε από τους Αμερικανούς 30 χρόνια αργότερα.

Ο Καλατόζοφ, ο οποίος πέθανε το 1973, δεν είδε την ταινία στη μεγάλη οθόνη.

Στη δεκαετία του 1990, το ενδιαφέρον για αυτήν προκάλεσε μια αναβίωση της ταινίας στα αμερικανικά φεστιβάλ κινηματογράφου, η ταινία αποκαταστάθηκε από την Milestone Films με την υποστήριξη του Μάρτιν Σκορσέζε και του Φράνσις Φορντ Κόπολα. Η επανέκδοση ήταν μια μεγάλη επιτυχία και ως αποτέλεσμα είχε, μια ταινία που κανείς δεν είχε δει κατά τη διάρκεια της ζωής του Καλατόζοφ, να είναι πλέον το πιο διάσημο έργο του.

Η ιστορία

Τέσσερις ιστορίες στην Κούβα του Μπατίστα, στην Κούβα που διψά για επανάσταση. Στην Αβάνα, η Μαρία νιώθει ντροπή όταν ένας άντρας που ενδιαφέρεται γι’ αυτήν, ανακαλύπτει πώς η κοπέλα βγάζει το μεροκάματο.

Ο Πέδρο, ένας γέρος αγρότης, μαθαίνει ότι η γη που καλλιεργεί, πωλείται σε μια εταιρεία. Ένας φοιτητής αντιμετωπίζει ένα πλήθος Αμερικανών ναυτών και αντικρίζει φίλους του να πυροβολούνται από αστυνομικούς, στην προσπάθειά τους να διανείμουν ένα φυλλάδιο για τον Κάστρο.

Ο πόλεμος χτυπά την πόρτα των χωρικών Μαριάνο, Αμέλια και των 4 παιδιών τους, όταν οι δυνάμεις του Μπατίστα βομβαρδίζουν τους λόφους της περιοχής.

Ένα κινηματογραφικό αριστούργημα

«Πρόκειται για μια από τις πιο σημαντικές ταινίες του 20ου αιώνα, το “Είμαι η Κούβα” είναι ένα πραγματικά παρ’ ολίγο «χαμένο» αριστούργημα. Ξεκινώντας με μια κατακόρυφη λήψη που ακόμα προκαλεί ίλιγγο στους σπουδαστές εικονοληψίας (η κάμερα «βουτάει» τέσσερις ορόφους προς τα κάτω για να καταλήξει στο βυθό μιας πισίνας) η ταινία ακυρώνει τους αισθητικούς περιορισμούς της εποχής, φέρνοντας στην επιφάνεια τέσσερις ιστορίες από την Κούβα του Μπατίστα, που διψά για επανάσταση», αναφέρει το περιοδικό American Cinemarographer, σε σχετικό άρθρο του για την ταινία.

«Αυτό που κάνει αυτή την ταινία μοναδική δεν είναι μόνο το μήνυμά της, αλλά η εφευρετική ασπρόμαυρη κινηματογράφηση του. Τα κινηματογράφηση είναι τόσο εντυπωσιακή όσο ήταν και αυτή του Πολίτη Κέιν. Ο Σοβιετικός σκηνοθέτης Μιχαήλ Καλατόζοφ, διάσημος για το λυρικό του The Cranes Are Flying, και ο διευθυντής φωτογραφίας Σεργκέι Ουρουσέφσκι ήταν αποφασισμένοι να δημιουργήσουν ένα έργο μοντέρνας τέχνης που θα αποτελείται από φαινομενικά αδύνατες κινήσεις της κάμερας.»

Ταυτότητα ταινίας

Είμαι η Κούβα / Soy Cuba

Σκηνοθεσία: Μιχαήλ Καλατόζοφ

Σενάριο: Ενρίκε Πινέδα Μπαρνέτ, Γιεβτζίνι Γεβτουσένκο

Φωτογραφία: Σεργκέι Γιουρουσέφσκι

Μοντάζ: Νίνα Γκλαγκολέβα

Μουσική: Κάρλος Φαρίνιας

Πρωταγωνιστούν: Λουθ Μαρία Κογιάθο, Χοσέ Γκαγιάρντο, Σέρτζιο Κοριέρι

Πληροφορίες

Διάρκεια: 141 λεπτά

Χώρα παραγωγής: Κούβα, Σοβιετική Ενωση

Έτος παραγωγής: 1964