Σκουλήκι 46.000 ετών αναστήθηκε από τους πάγους της Σιβηρίας

Ένα μικροσκοπικό θηλυκό σκουλήκι που ανασύρθηκε κατεψυγμένο από το παγωμένο υπέδαφος της Σιβηρίας επανήλθε στη ζωή έπειτα από χιλιάδες χρόνια και αναγνωρίστηκε ως νέο είδος.

Το νηματώδες σκουλήκι Panagrolaimus kolymaensis βρέθηκε σε δείγματα από το λαγούμι ενός προϊστορικού τρωκτικού σε βάθος 40 μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους στη βορειοανατολική Σιβηρία, αναφέρει διεθνής ερευνητική ομάδα στην επιθεώρηση PLoS Genetics.

Η ραδιοχρονολόγηση άνθρακα έδειξε ότι το φυτικό υλικό μέσα στο οποίο βρέθηκε ο σκληροτράχηλος οργανισμός παρέμενε παγωμένο από τα τέλη του Πλειστόκαινου, πριν από περίπου 46.000 χρόνια.

Το σκουλήκι, με μήκος λιγότερο από ένα χιλιοστό είναι ένα παράδειγμα «κρυπτοβίωσης», ένα είδος νάρκης στην οποία πέφτουν ορισμένοι μικρόσωμοι οργανισμοί, όπως τα τροχόζωα και τα βραδύποδα, για να επιζήσουν σε περιόδους αντίξοων συνθηκών.

Οι νηματώδεις σκώληκες ήταν γνωστό ότι μπορούν να παραμείνουν σε αυτή την κατάσταση για αιώνες, όμως η νέα μελέτη «επεκτείνει κατά δεκάδες χιλιάδες χρόνια την πιο παρατεταμένη κρυπτοβίωση που έχει αναφερθεί στους νηματώδεις» δήλωσε σε δελτίο Τύπου ο Τειμούρας Κουρτσάλια του Ινστιτούτου Μοριακής Κυτταρικής Βιολογίας και Γενετικής «Μαξ Πλανκ» στη Γερμανία, μέλος της ερευνητικής ομάδας.

Το συμπέρασμα ότι πρόκειται για νέο είδος προήλθε από φυλογενετικές και γενετικές αναλύσεις, οι οποίες έδειξαν επίσης ότι το P.kolymaensis χρησιμοποιεί τον ίδιο μηχανισμό κρυπτοβίωσης με τον νηματώδη σκώληκα Caenorhabditis elegans, ο οποίος χρησιμοποιείται ευρέως ως πειραματόζωο σε εργαστήρια σε όλο τον κόσμο.

Όταν εκτεθούν σε ψυχρές, ξηρές συνθήκες, και τα δύο είδη σκουληκιού παράγουν μεγάλες ποσότητες τρεχαλόζης, ενός σακχάρου που κατεβάζει το σημείο τήξης του νερού και λειτουργεί έτσι ως αντιψυκτικό, λένε οι ερευνητές.

Το θηλυκό σκουλήκι που αναστήθηκε από τους πάγους θανατώθηκε προκειμένου να υποβληθεί σε εξετάσεις, πρόλαβε όμως να αποκτήσει απογόνους μέσω παρθενογένεσης.

Η 100ή γενιά συνεχίζει τώρα να αναπαράγεται στο εργαστήριο.

Κανείς δεν ξέρει αν πρόκειται για είδος που είχε εξαφανιστεί και τώρα επανέρχεται, ή αν επιζεί και σε άλλα περιβάλλοντα χωρίς να έχει εντοπιστεί ως σήμερα.