Πέρασμα

Οι τελετουργίες μετάβασης είναι το σύνολο των συμπεριφορών που δηλώνουν το πέρασμα, ατομικό ή και συλλογικό, προς μια νέα κοινωνική κατάσταση, προς έναν τόπο, προς άλλη χρονική στιγμή. Δεν χρειάζεται να οσμιστούμε τον αέρα γύρω μας για να αισθανθούμε ότι αυτό συμβαίνει τώρα και σε εμάς. Ισως οι διαδικασίες είναι ακόμη ασαφείς, γι’ αυτό και δεν έχουν χαρακτηρίσει επίσημα τη διαδικασία μιας τελετής που θα προσδιορίζει και θα υπενθυμίζει αυτή την αλλαγή την οποία οι κοινωνικοί επιστήμονες είναι σε θέση να εντοπίσουν και να καταγράψουν τα χαρακτηριστικά της. Για όλους εμάς το πέρασμα τελείται αδιόρατα, καθώς ο βόρειος άνεμος φυσά χλιαρά, κάποιο φρούτο χάνει τη γεύση του, τα κτίρια σε έναν κεντρικό δρόμο αλλάζουν κλίμακα, τα φώτα της πόλης δυναμώνουν και ο γείτονας της διπλανής πόρτας διστάζει να πει καλημέρα…

Ωστόσο, αν κάποια συγκυρία ορίσει τη συνάντηση της τέχνης του κινηματογράφου, με τη μυθοπλασία και το πνεύμα του τόπου μέσα από τη διαδικασία του «μοντάζ των εντυπώσεων», τότε η διαδικασία του  περάσματος θα αποκτούσε τις ιδιότητες του μαγικού φίλτρου που θεραπεύει, προστατεύει, δυναμώνει. Οι διοργανωτές του διεθνούς κινηματογραφικού φεστιβάλ Σύρου – SIFF για συντομία και για λόγους εμπορικού σήματος – το επιχείρησαν και το  πρόγραμμα των προβολών ενισχύθηκε με οπτικοακουστικές περφόρμανς και άλλες δημόσιες εκδηλώσεις, αξιοποιώντας την πολιτιστική κληρονομιά του νησιού με τα ιστορικά σημεία του να συμμετέχουν στην εμπειρία. Από τον αρχοντικό θερινό κινηματογράφο Παλλάς και το εμβληματικό Δημοτικό Θέατρο Απόλλων μέχρι το βιομηχανικό τοπίο του Ναυπηγείου Ταρσανάς, το δημοφιλές αυτοσχέδιο drive in σινεμά στην Ντελαγκράτσια και το Κολυμβητήριο «Δημήτριος Βικέλας» που φέτος προστέθηκε ως άλλη μία τοποθεσία-έκπληξη της φεστιβαλικής Ερμούπολης.

Μεταξύ νοσταλγικής απόλαυσης της συνθήκης θερινού σινεμά σε νησί εντός της διάρκειας των διακοπών, μεταμεσονύχτιων μουσικών συναντήσεων και ανακαλύψεων, η θέαση του πρωτοποριακού σινεμά του Κένεθ Ανγκερ «Eaux d’Artifice», του ποιητικού ιρανικού φιλμ «Ο άνεμος θα μας πάρει» του Αμπάς Κιαροστάμι, της «Φωτογραφίας» του Νίκου Παπατάκη φώτισαν τα περάσματα στη ζώνη του χρόνου και της γεωγραφίας.