Πολιτική Προστασία: Η απάντηση για τους «αναξιόπιστους» χάρτες κινδύνου πυρκαγιάς

«Ανακριβή και ανυπόστατα» χαρακτηρίζει το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας τα αναφερόμενα σε πρωτοσέλιδο και άρθρο της «Εφημερίδας των Συντακτών» με τίτλους «Με άχρηστους χάρτες η πρόβλεψη των πυρκαγιών» και «Αναχρονιστικός και ανεπαρκής ο χάρτης για τον κίνδυνο πυρκαγιάς».

Στην ανακοίνωση του υπουργείου επισημαίνεται μεταξύ άλλων ότι «ο Χάρτης Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς άρχισε να εκδίδεται στη χώρα μας από ομάδα επιστημόνων δασολόγων με τη συνδρομή μετεωρολόγων, δεδομένου ότι δεν αποτελεί μετεωρολογικό προϊόν, αλλά προϊόν που συνδέεται με τη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών». Επιπλέον, η Πολιτική Προστασία τονίζει ότι «οι συμμετέχοντες δασολόγοι και οι μετεωρολόγοι στην ομάδα σύνταξης και έκδοσης του χάρτη αναφέρονται στις ετήσιες αποφάσεις σύστασης και συγκρότησης της επιστημονικής ομάδας που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και ως εκ τούτου είναι γνωστές».

Σημειώνεται ότι η εφημερίδα δημοσιεύει έρευνα που έχει διεξάγει με το Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR) χαρακτηρίζοντας τον Χάρτη Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς «αναχρονιστικό και ανεπαρκή» ενώ κάνει λόγο μεταξύ άλλων «για έλλειψη επιστημονικών δεδομένων», φιλοξενώντας τις απόψεις ειδικών από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών αλλά και απόστρατου από την Πυροσβεστική Υπηρεσία.

Η ανακοίνωση του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας:

Με αφορμή τα όσα ανακριβή και ανυπόστατα, συμπεριλαμβανομένων και προσωπικών επιθέσεων σε στελέχη της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας (ΓΓΠΠ) δημοσιεύονται στο σημερινό άρθρο της Εφημερίδας των Συντακτών, προς αποκατάσταση της αλήθειας, διευκρινίζονται τα παρακάτω:

Ο Χάρτης Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς άρχισε να εκδίδεται στη χώρα μας από ομάδα επιστημόνων δασολόγων με τη συνδρομή μετεωρολόγων, δεδομένου ότι δεν αποτελεί μετεωρολογικό προϊόν, αλλά προϊόν που συνδέεται με τη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών και τον κίνδυνο που διατρέχουν τα δασικά οικοσυστήματα της Χώρας μας κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, και ως εκ τούτου, αποτελεί αντικείμενο της δασολογικής επιστήμης διεθνώς.

«Υιοθετήθηκε από το 2003»

Ο Χάρτης Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς υιοθετήθηκε από τη ΓΓΠΠ ως εργαλείο συντονισμού όλων των εμπλεκομένων φορέων για την από κοινού αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών από το 2003 (και όχι από το 1995 που αναφέρεται στο δημοσίευμα).

Οι συμμετέχοντες δασολόγοι και οι μετεωρολόγοι στην ομάδα σύνταξης και έκδοσης του χάρτη αναφέρονται στις ετήσιες αποφάσεις σύστασης και συγκρότησης της επιστημονικής ομάδας που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και ως εκ τούτου είναι γνωστές σε κάθε ενδιαφερόμενο, άρα είναι απόλυτα ανακριβές να αναφέρεται στο εν λόγω δημοσίευμα ότι «τα άτομα που αποτελούν αυτήν την ομάδα δεν έχουν γίνει γνωστά».

Λεπτομέρειες που αφορούν τα δεδομένα και την επιστημονική μεθοδολογία που χρησιμοποιεί η Ομάδα έκδοσης, δημοσιεύονται σε ετήσια βάση σε σχετική εγκύκλιο που εκδίδεται από τη ΓΓΠΠ και δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα της ΓΓΠΠ και στη Διαύγεια και ως εκ τούτου είναι γνωστή σε κάθε ενδιαφερόμενο και επομένως η αναφορά στο εν λόγω δημοσίευμα περί «έκδοσης του χάρτη διαισθητικά» έχει χαρακτήρα υποτιμητικό και δηλώνει εσκεμμένη άγνοια.

«Αξιόπιστο επιχειρησιακό εργαλείο»

Ο Χάρτης Πρόβλεψης Κινδύνου Πυρκαγιάς που εκδίδεται από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας, είναι προφανές ότι αξιολογείται από το σύνολο των εμπλεκομένων φορέων σε καθημερινή βάση και έχει αποδειχθεί αξιόπιστο επιχειρησιακό εργαλείο επί σειρά ετών και είναι άξιο απορίας πώς ένας απόστρατος αξιωματικός του ΠΣ και δύο αυτοπροσδιοριζόμενοι ως ειδικοί σε θέματα δασικών πυρκαγιών, αμφισβητούν το επιστημονικό έργο στελεχών της ΓΓΠΠ με πολύχρονη εμπειρία.

Δεδομένου ότι ο Χάρτης σχετίζεται με την ετοιμότητα όλων των επιχειρησιακά εμπλεκόμενων φορέων για την από κοινού αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, η χωρική ακρίβειά του προσδιορίζεται με βάση τα όρια επιχειρησιακής ευθύνης των φορέων.

Παρά το γεγονός ότι η ομάδα έκδοσης παράγει προϊόντα εκτίμησης του κινδύνου με μεγαλύτερη χωρική ακρίβεια, στο τελικό προϊόν που εκδίδεται, κρίνεται σκόπιμο, το επίπεδο κινδύνου να προσδιορίζεται με βάση τα όρια επιχειρησιακής ευθύνης των φορέων που εμπλέκονται, έτσι ώστε να αυξάνεται η ετοιμότητα του συνόλου της δύναμης (προσωπικού και μέσων) που επιχειρεί στη συγκεκριμένη χωρική ενότητα.

«Επιχειρησιακά αδόκιμο, ο κίνδυνος να εκτιμάται σημειακά»

Ως εκ τούτου, δε συμβάλλει στην επιχειρησιακή ετοιμότητα, ο διαχωρισμός, για παράδειγμα, των βορείων με τα νότια τμήματα του Νομού Χανίων, παρόλο που μπορεί να έχουν διαφορετικά επίπεδα κινδύνου, έχοντας υπόψη ότι και στα δύο θα κληθεί να επιχειρήσει ο ίδιος φορέας.

Επίσης, έχει παρατηρηθεί πολλές φορές σε προϊόντα εκτίμησης του κινδύνου, να διαφοροποιούνται σημαντικά τα επίπεδα κινδύνου σε γειτονικά εικονοστοιχεία (pixel), από πολύ χαμηλός σε ακραίος. Επομένως είναι επιχειρησιακά αδόκιμο, ο κίνδυνος να εκτιμάται σημειακά, σε επίπεδο εικονοστοιχείου (π.χ. 2×2 χλμ.) εντός του οποίου θα πρέπει να αυξηθούν τα επίπεδα ετοιμότητας των εμπλεκομένων φορέων και η συγκέντρωση δυνάμεων, προκειμένου να αντιμετωπίσουν την πιθανότητα εκδήλωσης δασικής πυρκαγιάς.

Σχετικά με την αναφορά στο εν λόγω δημοσίευμα για την ανάγκη επικαιροποίησης του χάρτη μέσα στη διάρκεια του 24ωρου για το οποίο ισχύει, διευκρινίζεται ότι, οι ετοιμότητες των φορέων προσδιορίζονται ανά 24ωρο και δεν μπορούν να μεταβάλλονται σε πραγματικό χρόνο, όπου άλλοτε το επίπεδο κινδύνου αυξάνεται και άλλοτε μειώνεται.

Ερασιτεχνικού επιπέδου μετεωρολογικοί σταθμοί δεν λαμβάνονται υπόψη

Για το λόγο αυτό, η ομάδα έκδοσης λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες που θα επικρατήσουν καθ’ όλη της διάρκεια του επόμενου 24ωρου, εκτιμά τα επίπεδα κινδύνου με βάση τις δυσμενέστερες αναμενόμενες συνθήκες και εκδίδει τον χάρτη την προηγούμενη από την ημέρα για την οποία αυτός ισχύει, προκειμένου να είναι επιχειρησιακά αξιοποιήσιμος.

Συμπληρωματικά ενημερώνουμε ότι η ομάδα έκδοσης συνεργάζεται στενά με την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, τον επίσημο φορέα πρόγνωσης καιρού και παροχής μετεωρολογικών δεδομένων, καθώς και με το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πέραν τούτου, στην κρίση της ομάδας έκδοσης είναι η αξιοποίηση διάφορων δημοσιευμένων στο διαδίκτυο, προϊόντων που παράγουν επιστημονικοί ή ερευνητικοί φορείς, εφόσον συνεισφέρουν στο έργο της.

Νοείται ότι ερασιτεχνικού επιπέδου μετεωρολογικοί σταθμοί που τοποθετούνται από ερευνητικά ιδρύματα σε στέγες κτιρίων, δεν λαμβάνονται υπόψη από την ομάδα έκδοσης του χάρτη, δεδομένου ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να συνεισφέρουν στην εκτίμηση του κινδύνου πυρκαγιών στα δασικά οικοσυστήματα της χώρας.

Σχετικά με την αναφορά περί μη χρήσης του καναδικού δείκτη πρόβλεψης κινδύνου πυρκαγιών από την ομάδα έκδοσης, το διαψεύδουμε κατηγορηματικά και επισημαίνουμε ότι η ομάδα έκδοσης χρησιμοποιεί επί σειρά ετών τον καναδικό δείκτη και άλλους δείκτες, για την εκτίμηση κινδύνου πυρκαγιών στα δασικά οικοσυστήματα της χώρας.

Επισυνάπτουμε σειρά χαρτών με δείκτες που συνδέονται με την εκτίμηση κινδύνου πυρκαγιάς, που εξάγονται σε καθημερινή βάση από ένα εκ των τεσσάρων προγνωστικών αριθμητικών μοντέλων που επιχειρησιακά αξιολογούνται καθημερινά από την ομάδα έκδοσης και δεν συμπίπτουν κατ’ ανάγκη με παραγόμενα προϊόντα άλλων φορέων, δεδομένου ότι οι παραγόμενοι δείκτες συνδέονται άμεσα με την παραμετροποίησή τους, καθώς και το αριθμητικό μοντέλο πρόγνωσης καιρού στο οποίο βασίζονται».