Η Barbie σπάει κάθε κινηματογραφικό ρεκόρ αυτό το καλοκαίρι. Μετά από μια διαφημιστική περιοδεία που θα μείνει στην ιστορία ως μια από τις καλύτερες καμπάνιες μάρκετινγκ που έγιναν ποτέ, είχε το Σαββατοκύριακο έναρξης με τα υψηλότερα έσοδα που έχει κάνει ποτέ ταινία που σκηνοθετήθηκε από γυναίκα.

Δέκα ημέρες αφότου έφτασε στις αίθουσες, η κωμωδία για την κούκλα της Mattel έχει αποφέρει 770 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως, νούμερο που συγκρίνεται μόνο με τα franchise των υπερηρώων.

Ποπ φεμινισμός και alt-right ιδεολογία

Με πρωταγωνιστές την Margot Robbie και τον Ryan Gosling, η προσέγγιση της Gerwig στο αμφιλεγόμενο είδωλο είναι μια διασκεδαστική, ειρωνική ταινία, με ένα πολύ έξυπνο σενάριο, έργο της Gerwig και του συνεργάτη της, Noah Baumbach. Ο ποπ φεμινισμός συνδυάζεται με ένα παστέλ σκηνικό που είναι αδύνατο να κοιτάξεις αλλού. Το ροζ σύμπαν είναι ένα φαινόμενο και έχει πηδήξει από τις οθόνες στις ντουλάπες των θεατών.

Οι φεμινίστριες της δεκαετίας του ’70 χαρακτήρισαν την κούκλα Barbie ως εχθρό για τα σεξιστικά στερεότυπα που διαιώνιζε. Αλλά η Barbie δίδαξε επίσης στα κορίτσια να «είναι ό,τι θέλουν».

Σήμερα η ιστορία της την καθιστά μια περίπλοκη φιγούρα. Έμβλημα του καταναλωτισμού, η εμφάνισή της στη μεγάλη οθόνη προκάλεσε μια προβλέψιμη στροφή: Διάφορες προσωπικότητες των ακροδεξιών μέσων ενημέρωσης υποστήριξαν ότι η Barbie είναι μια ταινία που μισεί τους άνδρες. Η alt-right στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη έχει επιλέξει τον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών ως ένα από τα κύρια κινήματα που πρέπει να καταπολεμήσει.

Θυμωμένοι και με μπόλικη τεστοστερόνη  

Χωρίς να μπουν στον κόπο να σηκώσουν κανένα από τα πολλά ιδεολογικά στρώματα της ιστορίας της Gerwig, αρκετοί άνθρωποι θεώρησαν απαραίτητο να βγουν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να μοιραστούν την αγανάκτησή τους. Η εκρηκτική οργή είχε ως αποτέλεσμα αρκετές κούκλες να καούν σε πυρά από άνδρες άνω των 40 ετών, διαμαρτυρόμενοι για «τη φεμινιστική ατζέντα» και τη μετατροπή του Ken σε χαρακτήρα «χωρίς τεστοστερόνη».

«Υπάρχει πολύ πάθος» δήλωσε η ίδια η σκηνοθέτης της ταινίας σε συνέντευξή της στους New York Times μετά την πρεμιέρα. «Είχατε προβλέψει τον βαθμό του θυμού και ότι οι δεξιοί ειδήμονες θα κατακεραύνωναν την ταινία ως «woke» και θα καίγανε τις Μπάρμπι τους;», ρωτήθηκε. Η Gerwing απάντησε: «Η ελπίδα μου για την ταινία είναι να αποτελέσει μια πρόσκληση για όλους να πάρουν μέρος στο πάρτι και να αφήσουν πίσω τους τα πράγματα που δεν μας βοηθούν ούτε ως γυναίκες ούτε ως άνδρες. Ελπίζω όλο αυτό το πάθος να μετατραπεί σε ανακούφιση, σε παρηγοριά».

Αυτοί που ενοχλήθηκαν έχουν όλοι κάτι κοινό

Δυστυχώς, δεν υπήρχε μεγάλη παρηγοριά για τον YouTuber με το όνομα The Critical Drinker, ο οποίος εξομολογήθηκε στους σχεδόν δύο εκατομμύρια ακολούθους του ότι αισθάνθηκε εξαπατημένος από το τρέιλερ: Δεν περίμενε 114 λεπτά «οργής και μίσους προς τους άνδρες». Δεν πέρασε καλά.

Στο βίντεό του εκφράζει την ειλικρινή του ανησυχία για το πώς αυτή η ιστορία θα επηρεάσει τα κορίτσια. «Η παρακολούθηση αυτής της ταινίας ήταν μια από τις πιο μίζερες και αποθαρρυντικές εμπειρίες που είχα ως κριτικός κινηματογράφου. Πραγματικά με έκανε να αναρωτηθώ πού πηγαίνουμε ως κοινωνία» καταλήγει.

Χωρίς να υπεισέλθει σε ρητορικές ερωτήσεις, ο Ίλον Μασκ προτείνει ένα παιχνίδι, προφανώς ενοχλημένος από τον αριθμό των φορών που η ταινία λέει «πατριαρχία»: «Αν πίνατε ένα σφηνάκι κάθε φορά που η Barbie λέει τη λέξη «πατριαρχία», θα λιποθυμούσατε πριν τελειώσει η ταινία» έγραψε στο Twitter ο άνθρωπος που έχει καταργήσει το πουλάκι του Twitter για να το αντικαταστήσει με το γράμμα Χ.

Ο Μπεν Σαπίρο στάζει χολή / Photo: Twitter

Γιατί τόσο μίσος, ρε παιδιά;

Ούτε στον συντηρητικό Αμερικανό πολιτικό σχολιαστή και συγγραφέα, Μπεν Σαπίρο, αρέσει η συζήτηση περί πατριαρχίας: «Το μόνο που χρειάζεται να ξέρετε για την ταινία #BarbieTheMovie είναι ότι χωρίς ειρωνεία χρησιμοποιεί τη λέξη «πατριαρχία» πάνω από 10 φορές» έγραψε στο Twitter.

Ο αντιδραστικός σχολιαστής ήταν από τους πρώτους που πήρε θέση με δύο βίντεο στα οποία εξαπολύει μίσος. Στο πρώτο, καίει αρκετές κούκλες σε ένα μπάρμπεκιου. Στο δεύτερο φωνάζει «η Barbie είναι σκουπίδι, αλλά δεν επιτρέπεται να το πεις» και παρά το γεγονός ότι δεν επιτρέπεται να το πει, «φτύνει» μια ώρα παράπονα στην κάμερα. Ο Σαπίρο δεν μπορεί να ανεχτεί, για παράδειγμα, το γεγονός ότι η Χάρι Νεφ, μια τρανς ηθοποιός, έχει πιο βαθιά φωνή από τη δική του. Οι τουιτεράδες απάντησαν με μιμίδια που τον απεικονίζουν να φοράει στολές Barbie Dreamhouse.

Ο Σαπίρο δεν είναι ο πρώτος που ανεβαίνει στο άρμα της καύσης μαγισσών. Η ακροδεξιά συνηθίζει εδώ και καιρό να βάζει φωτιά σε ό,τι θεωρεί εμβληματικό του αφυπνισμού. Πριν από την Barbie, τα αθλητικά παπούτσια Nike, τα ξυραφάκια Gillette, ακόμη και οι μπύρες είχαν ήδη υποκύψει στις φλόγες, λόγω των συμπεριληπτικών διαφημίσεών τους.

Δεν βλέπουν πέρα από τη μύτη τους

Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στο μέσο σενάριο οποιουδήποτε κινηματογραφικού είδους με γυναικείους χαρακτήρες, η Gerwig παίρνει το ταξίδι του χαρακτήρα Ken εξίσου σοβαρά με αυτό της Barbie. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό για τη σύζυγο του Ρεπουμπλικάνου βουλευτή Matt Gaetz, την Ginger Gaetz, η οποία αφού πόζαρε στα ροζ στο κόκκινο χαλί της πρεμιέρας, έσπευσε στον λογαριασμό της στο Twitter να καλέσει σε μποϊκοτάζ, επειδή «η ταινία 2023 Barbie δυστυχώς αποτυγχάνει να ασχοληθεί με οποιαδήποτε έννοια πίστης ή οικογένειας και προσπαθεί να κανονικοποιήσει την ιδέα ότι οι γυναίκες δεν μπορούν να συνεργαστούν θετικά με τους άνδρες». Επιπλέον, η Gaetz βρίσκει «απογοητευτική τη χαμηλή τεστοστερόνη του Ken».

Ο Άγγλος ραδιοτηλεοπτικός δημοσιογράφος, Πιρς Μόργκαν, διαβόητος για τα μισογυνιστικά και ξενοφοβικά του σχόλια, δεν θα μπορούσε να λείπει ούτε από αυτό το πάρτι. Συμμετείχε με ένα ενοχλητικό άρθρο στη New York Post με τίτλο «Αν έκανα μια ταινία που να φέρεται στις γυναίκες με τον τρόπο που η Barbie φέρεται στους άνδρες, οι φεμινίστριες θα ήθελαν να με εκτελέσουν».

Εκφράζει την απορία του για την έννοια της «πατριαρχίας που τσαλάκωσαν και διέφθειραν οι φεμιναζί». Καταλήγει ότι το σαφές μήνυμα της ταινίας είναι ότι «η μόνη λύση σε αυτή την τρομερή πατριαρχική κατάσταση είναι να κυβερνήσουν οι γυναίκες τον κόσμο».

Και εδώ μπαίνουν στη σκηνή οι ψεκασμένοι

Από την πλευρά του, ο γερουσιαστής Τεντ Κρουζ, αντίπαλος του Ντόναλντ Τραμπ το 2016 για τον έλεγχο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, προχώρησε ακόμη πιο μακριά πριν από την κυκλοφορία της ταινίας. Του αρκούσαν λίγα δευτερόλεπτα με τη Μάργκοτ Ρόμπι μπροστά από έναν χάρτη για να δηλώσει ότι η ταινία είναι «κινεζική κομμουνιστική προπαγάνδα».

Ο πολιτικός ανέπτυξε μια θεωρία, την οποία έχουν επίσης παπαγαλίσει άλλοι, μεταξύ των οποίων και το ίδρυμα του Τζορτζ Μπους, ότι ο χάρτης της Barbieland έδειχνε τη γραμμή των εννέα κουκίδων που χρησιμοποιεί η Κίνα για να διεκδικήσει μια περιοχή της Θάλασσας της Νότιας Κίνας ως δική της. Δεν έχει σημασία ότι στην ταινία μετριούνται μόνο οκτώ κουκκίδες ή ότι η Warner Bros. έχει διευθετήσει τη διαμάχη: «Ο χάρτης στο Barbie Land είναι ένα παιδικό σχέδιο με κραγιόν. Οι μουτζούρες απεικονίζουν το φανταστικό ταξίδι της Barbie από τη Barbie Land στον «πραγματικό κόσμο»» αναφέρει το Variety σε μια δήλωση που είναι δύσκολο για οποιονδήποτε ενήλικα να το διαβάσει δυνατά χωρίς να γελάσει.

Ίσως οι καλύτερες αντιδράσεις βρίσκονται στις κριτικές της ταινίας στον ιστότοπο Rotten Tomatoes, όπου, παρά το μίσος, η ταινία έχει βαθμολογία 8,9: «Ένας δούρειος ίππος με τακούνια που υπερασπίζεται όλες τις φεμινιστικές ανοησίες» γράφει μία.

«Η Barbie είναι μια ταινία για την Barbie, φτιαγμένη με την πολιτική επίγνωση, τη συνοχή και την ευφυΐα της κούκλας» λέει ένας άλλος.

«Μια αλλοτριωτική, επικίνδυνη και διεστραμμένη ταινία», «η φεμινιστική ατζέντα θα μας σκοτώσει όλους», «δεν θα είναι ευτυχισμένοι μέχρι να γίνουμε όλοι γκέι» και «ένα ροζ acid trip που μοιάζει σαν να σε χαστουκίζουν πολλοί ελκυστικοί άνθρωποι με μπερδεμένοι σεξουαλικότητα» είναι ένα μέρος από το γαϊτανάκι του μίσους που ακολουθεί στις κριτικές.

Για γέλια και για κλάματα.

*Με στοιχεία από elpais.com

Headlines