Αμπέλι: Κίνδυνος «κρυφής» προσβολής από την ευδεμίδα

Τις προσβολές του εντόμου ευδεμίδα στο αμπέλι ελέγχουν οι γεωπόνοι του Τυρνάβου, συστήνοντας στους παραγωγούς να ελέγχουν τακτικά τις φερομονικές παγίδες, που έχουν εγκαταστήσει στους αμπελώνες τους και να προχωρήσουν στους απαιτούμενους ψεκασμούς για την καταπολέμησή του.

Ειδικότερα, η καταμέτρηση συλλήψεων ακμαίων του εντόμου στο δίκτυο των φερομονικών παγίδων που καλύπτει την ευρύτερη αμπελοκομική περιοχή του Τυρνάβου έδειξε 31.07 μία μικρή αύξηση των συλλήψεων σε μικρό ποσοστό αριθμού παγίδων που κάλυπταν 1-2 περιοχές, Η καταμέτρηση 03.08 έδειξε πολύ μικρή αύξηση των συλλήψεων σε μικρό αριθμό άλλων περιοχών. Ακολούθως, η καταμέτρηση 07.08 έδειξε πάλι μία μικρή άνοδο των συλλήψεων σε κάποιες άλλες περιοχές, ενώ γενικότερα οι συλλήψεις στο δίκτυο εξακολουθούν να κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα. Εφέτος δεν φαίνεται ξεκάθαρα αν έχει μέχρι τώρα ξεκινήσει η τρίτη πτήση του εντόμου στην ευρύτερη περιοχή.

Οι ψεκασμοί

Ωστόσο, συστήνεται στους καλλιεργητές της ευρύτερης αυτής περιοχής να προβούν άμεσα σε ψεκασμούς για την καταπολέμηση του εντόμου με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο εντομοκτόνο, διότι υπάρχει ο κίνδυνος «κρυφής» προσβολής από το έντομο. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να προκύψει τελικά ακόμη και σημαντική εντομολογική προσβολή, που να οφείλεται σε περιορισμένη δραστηριότητα των ακμαίων λόγω των ασυνήθιστων καιρικών συνθηκών (κυρίως θερμοκρασία), με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν να αποτυπωθεί το πραγματικό μέγεθος του πληθυσμού των ακμαίων στο δίκτυο των φερομονικών παγίδων. Άλλωστε, είναι γνωστό ότι υψηλή δραστηριότητα των ακμαίων του εντόμου έτσι όπως αυτή φαίνεται μέσω των συλλήψεων στις φερομονικές παγίδες, δεν αντιστοιχεί πάντα σε μεγάλη προσβολή και αντιστρόφως.

Σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν οργανωμένα φερομονικά δίκτυα, οι καλλιεργητές πρέπει να ελέγχουν τακτικά (τουλάχιστον 2 φορές την εβδομάδα) τις φερομονικές παγίδες που έχουν εγκαταστήσει στους αμπελώνες τους, προκειμένου να προσδιορίσουν χρονικά την έναρξη της 3ης πτήσης της ευδεμίδας.

Οι προνύμφες της 3ης γενιάς του εντόμου εκκολάπτονται πάνω στις ράγες, την εποχή που τα σταφύλια διανύουν το στάδιο της ωρίμασης.

Κατά το στάδιο αυτό αυξάνεται η περιεκτικότητα σακχάρου στις ράγες. Ταυτόχρονα συμβαίνουν σε αυτές σημαντικές ιστολογικές μεταβολές (χυμώδεις ράγες στα κρασοστάφυλα).

Εξαιτίας αυτών των αλλαγών, οι προνύμφες αυτής της γενιάς προσβάλλουν συνήθως μεγαλύτερο αριθμό ραγών, ενώ ταυτόχρονα είναι υψηλότερος ο κίνδυνος μόλυνσης των πληγωμένων ραγών από παθογόνους μύκητες και βακτήρια (βοτρύτης, ασπέργιλλοι, όξινη σήψη κ.ά.). Από τις δευτερογενείς μολύνσεις των ραγών δημιουργούνται σήψεις, οι οποίες επεκτείνονται ταχύτατα και συχνά καταστρέφουν ολόκληρο το σταφύλι.

Η 3η γενιά

Το μεγαλύτερο μέρος της απώλειας στην παραγωγή που προκαλείται από τις προνύμφες της 3ης γενιάς της ευδεμίδας, οφείλεται συχνά στις δευτερογενείς σήψεις. Η απώλεια αυτή μπορεί να είναι ιδιαίτερα υψηλή και για το λόγο αυτό απαιτείται η αποτελεσματική καταπολέμηση των προνυμφών του εντόμου.

Η καταπολέμηση του εντόμου, ανεξάρτητα από τον τρόπο δράσης του εντομοκτόνου, για να είναι αποτελεσματική πρέπει να είναι προληπτική και να στοχεύει στα ωά (αυγά) και κυρίως στις νεοεκκολαπτόμενες προνύμφες, πριν αυτές προφθάσουν να μπουν μέσα στις ράγες και πριν να δημιουργήσουν εκτεταμένα φαγώματα στην επιφάνειά τους.

Συστήνεται επέμβαση με σκευάσματα που έχουν ωοκτόνο δράση μέσα στις επόμενες 3-4 ημέρες περίπου, δηλ. από τότε που διαπιστώνεται αύξηση των συλλήψεων των ακμαίων στο δίκτυο των φερομονικών παγίδων. Επέμβαση με εντομοκτόνα με προνυμφοκτόνο δράση συστήνεται περίπου 4-5 ημέρες περίπου αργότερα.

Από τα προνυμφοκτόνα, προτιμάται η χρήση των σκευασμάτων του εντομοπαθογόνου βακίλου Bacillus thuringiensis, διότι θεωρούνται πλήρως ατοξικά για την ωφέλιμη πανίδα και το περιβάλλον γενικότερα. Ακολουθούν σκευάσματα με εκλεκτική δράση, όπως είναι οι ρυθμιστές ανάπτυξης και τα φυσικής προέλευσης εντομοκτόνα, ως λιγότερο τοξικά για την ωφέλιμη πανίδα.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία της καταπολέμησης, είναι η πλήρης και μέχρις απορροής κάλυψη των σταφυλιών με το ψεκαστικό διάλυμα. Σε αυτό βοηθά το σωστό ξεφύλλισμα.

Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.

Προσοχή: Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας, το διάστημα μεταξύ τελευταίας επέμβασης και συγκομιδής και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.