Ακρίβεια: Πλαφόν στην αγορά και επιδοτήσεις στο ρεύμα οι λύσεις για τις αυξήσεις του χειμώνα

Ένας ζόρικος οικονομικά χειμώνας προμηνύεται για τα νοικοκυριά καθώς η φωτιά της ακρίβειας που καίει σχεδόν δύο χρόνια δεν δείχνει να σβήνει…

Αν και ο δείκτης τιμών καταναλωτή τον Ιούλιο προσγειώθηκε στο 2,5%, κι ενώ τον ίδιο περυσινό μήνα έτρεχε με 11,6%, εντούτοις αφενός βασικά αγαθά και υπηρεσίες που καταναλώνουν τα νοικοκυριά συνεχίζουν να επιβαρύνονται με μεγάλες αυξήσεις και αφετέρου, σύμφωνα με πληροφορίες, επιχειρήσεις τροφίμων και άλλων διαρκών καταναλωτικών αγαθών ετοιμάζουν νέες ανατιμήσεις από τον Σεπτέμβριο.

Επιπροσθέτως, οι τιμές φυσικού αερίου TTF, του κυρίαρχου καυσίμου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, δείχνουν ανοδικές τάσεις σηματοδοτώντας για το χειμώνα νέο φούσκωμα των λογαριασμών ρεύματος.

Ο χειμώνας

Όλα δείχνουν ότι η φετινή χειμερινή περίοδος θα είναι δύσκολη οικονομικά για τα νοικοκυριά.

Τα τρόφιμα, όπως δείχνει ο πληθωρισμός του Ιουλίου, τρέχουν με μέση αύξηση 12,3% έναντι του Ιουλίου του 2022, ενώ τα διεθνή commodities σε σιτηρά, ρύζι κι άλλα αγροτικά προϊόντα ήδη σημειώνουν ρεκόρ αυξήσεων εξαιτίας των συνθηκών στις αγορές, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, η κλιματική κρίση κλπ.

Η εικόνα αυτή φανερώνει νέες επιβαρύνσεις στις τιμές των ειδών διατροφής από τον Σεπτέμβριο και επιπλέον, όπως αναφέρουν πηγές, πολλές επιχειρήσεις σχεδιάζουν αυξήσεις καθώς είτε κράτησαν τις τιμές αμετάβλητες στο πρώτο εξάμηνο είτε δέχτηκαν νέα επιβάρυνση στα κόστη λειτουργίας τους.

Αλλά και οι τιμές της ενέργειας μετά το πτωτικό σερί του πρώτου εξαμήνου δείχνουν να ανεβαίνουν εκ νέου. Στο ολλανδικό hub TTF τα συμβόλαια Σεπτεμβρίου διαπραγματεύονται στα 38 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, ενώ του Οκτωβρίου βρίσκονται στα 41, του Νοεμβρίου πλησίον των 48 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, ενώ τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο σπάνε και τον πήχη των 51 και 52 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.

Και μπορεί οι τιμές αυτές να είναι σημαντικά χαμηλότερες σε σχέση με πέρυσι, ωστόσο είναι πολύ υψηλότερες από τα επίπεδα του καλοκαιριού.

Πλαφόν

Η κυβέρνηση δεν έχει και πολλά όπλα για να αντιμετωπίσει το νέο κύμα ακρίβειας.

Η μία εκ των επιλογών που έχει στο μέτωπο της αγοράς των τροφίμων και άλλων διαρκών καταναλωτικών αγαθών καθώς και στον τομέα των καυσίμων είναι η διατήρηση του πλαφόν στα κέρδη των επιχειρήσεων.

Ήδη το υπουργείο Ανάπτυξης με νομοθετική ρύθμιση ορίζει ότι: «Έως την 31η Δεκεμβρίου 2023, απαγορεύεται η αποκόμιση μικτού κέρδους από την πώληση οποιουδήποτε προϊόντος ή την παροχή οποιασδήποτε υπηρεσίας που είναι απαραίτητη για την υγεία, τη διατροφή, τη διαβίωση, τη μετακίνηση, τη θέρμανση, την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης και την ασφάλεια του καταναλωτή, καθώς και από την πώληση σχολικών ειδών και γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, ιδίως πρώτων υλών για την παραγωγή λιπασμάτων, ζωοτροφών, ωμών δημητριακών παντός είδους, αλεύρων, ηλίανθου φυτικών ελαίων, όταν το περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα υπερβαίνει το αντίστοιχο περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα προ της 31ης Δεκεμβρίου 2021».

Σήμερα ο υπουργός κ. Κώστας Σκρέκας ανακοίνωσε την επέκταση της επιβολής πλαφόν σε συγκεκριμένα σχολικά είδη αλλά και στους ηλιακούς θερμοσίφωνες.

Επιδοτήσεις

Η δεύτερη επιλογή που έχει η κυβέρνηση είναι η πολιτική των επιδοτήσεων των νοικοκυριών.

Έτσι, στην αγορά επέκτεινε το market pass μέχρι και τον Οκτώβριο, ενώ οι πληροφορίες δείχνουν να εξετάζεται και το σενάριο της περαιτέρω παράτασης και το τελευταίο δίμηνο του έτους.

Οι επιδοτήσεις θα συνεχιστούν μέχρι το τέλος του χρόνου και στους λογαριασμούς ρεύματος. Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Θεόδωρος Σκυλακάκης παρέτεινε το πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος, το πάγωμα της ρήτρας αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς και τη δυνατότητα επιχορήγησης των λογαριασμών μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2023.

Πυροσβεστικά μέτρα

Η επιβολή πλαφόν και η επιδοματική πολιτική λειτουργούν περισσότερο ως πυροσβεστικά μέτρα κατά της ακρίβειας.

Και σίγουρα δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της ακρίβειας, όπως δείχνουν και οι σκληροί δείκτες τιμών του πληθωρισμού στα τρόφιμα για παράδειγμα.

Η κυβέρνηση επιμένει σε μία λογική «πλαφόν και επιδοτήσεις μέχρι να σβήσει… η ακρίβεια» παραφράζοντας το γνωστό στην εποχή των μνημονίων «μνημόνια μέχρι να σβήσει… ο ήλιος».

Απορρίπτει κάθε σκέψη για μείωση του ΦΠΑ, των ειδικών φόρων κατανάλωσης στα καύσιμα και γενικώς της έμμεσης φορολογίας υποστηρίζοντας πως οι ελαφρύνσεις δεν θα περάσουν στην κατανάλωση, ενώ επικαλείται για την άρνηση και τα στενά δημοσιονομικά περιθώρια.