Ανάλυση: Ολα στο τραπέζι – «Γαλάζια Πατρίδα», αναθεωρητισμός και διχοτόμηση της Κύπρου

Το Βίλνιους της Λιθουανίας, όπου πραγματοποιήθηκε η Σύνοδος του ΝΑΤΟ, στις 11 και 12 του (περασμένου) μήνα, ήταν όντως ορόσημο. Κυρίως για την Τουρκία. Γιατί;

Ολα στο τραπέζι

Διότι ο έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκλείδωσε τον εκσυγχρονισμό και την πώληση των F-16 στην Τουρκία, με αντάλλαγμα την τροχοδρόμηση διαβουλεύσεων για την έναρξη ελλαδοτουρκικού διαλόγου με θέμα, όπως δηλώνει, τις θαλάσσιες ζώνες, με άλλα λόγια την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ.

Δηλαδή, όλα στο τραπέζι. Δηλαδή η τουρκική αναθεωρητική πολιτική, που ξεπερνά τα όρια του Αιγαίου και φτάνει ως την Κύπρο και αφορά στην προσπάθεια επανέναρξης των συνομιλιών. Επί ποιας, όμως, βάσης;

Για την αποκατάσταση της παραβιασθείσας από την Τουρκία εννόμου τάξεως, που προέκυψε με την εισβολή του 1974, ή για τη νομιμοποίηση των διχοτομικών τετελεσμένων;

Ψαλίδα στα κυριαρχικά δικαιώματα

Στην ουσία γίνεται αποδεκτή από την Ελλάδα η συζήτηση για την οριοθέτηση στο Αιγαίο της «Γαλάζιας Πατρίδας» στη λογική των θαλασσίων ζωνών! Γιατί; Διότι, τι έχει να δώσει η Τουρκία; Τίποτα. Μόνο παίρνει. Δεν δίνει, γράφει σε ανάλυσή του ο Δρ Διεθνών Σχέσεων, Γιάννος Χαραλαμπίδης.

Από έναν τέτοιο διάλογο, διεκδικεί από τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, όπως αυτά καθορίζονται από το Διεθνές Δίκαιο. Στις διαβουλεύσεις, η Ελλάδα θα πρέπει να ψαλιδίσει το δικαίωμά της στα 12 ναυτικά μίλια, ακόμη και στα 6. Αλλιώς γιατί να γίνεται διάλογος και σε ποια βάση;

Δεν διεκδικεί τίποτα από την Αγκυρα, η οποία μέσα από την υφαλοκρηπίδα και δη την ΑΟΖ, εάν θα πάρει, θα πρέπει να της δώσει η Ελλάδα και αυτό σημαίνει ότι: Η Αθήνα θα πρέπει:

Α) Να αποδεχθεί, έστω και σιωπηρώς, ότι δεν μπορεί να είναι αμετακίνητη από το δικαίωμά της στα 12 ναυτικά μίλια.

Η Αγκυρα αποφάσισε ξαφνικά να βγάλει στην Ανατολική Μεσόγειο, μεταξύ Ρόδου και Κύπρου, το γεωτρύπανο Αμπντουλχαμίντ Χαν

Β) Να συμβιβαστεί με την τουρκική αντίληψη ότι μια χώρα, όπως η Τουρκία με τέτοια ακτογραμμή, δεν θα ήταν δυνατό να μην έχει πρόσβαση στο Αιγαίο, όπως αυτή την αντιλαμβάνεται.

Και σ’ αυτά θα προστεθεί το θέμα κατά πόσον αριθμός νησιών του Αιγαίου – και ποια – έχουν χωρικά ύδατα και ΑΟΖ, και ποια ανήκουν ή δεν ανήκουν, κατά τον ισχυρισμό της Αγκυρας, στην Ελλάδα.

12 ν.μ., εγκλωβισμός του στόλου και γεωπολιτική συγκυριαρχία

Αρχίζει λοιπόν μια διαδικασία για να πάει η Ελλάδα σε διάλογο με την Τουρκία με συγκρατημένη αισιοδοξία, χωρίς όμως να υπάρχουν δείγματα για την αλλαγή της τουρκικής πολιτικής, αφού:

1. Δεν ήρε το casus belli επί της επέκτασης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στα 12 ναυτικά μίλια.

2. Oχι μόνο δεν εγκαταλείπει την πολιτική της «Γαλάζιας Πατρίδας», αλλά η Αθήνα αποδέχεται σιωπηρώς να τεθεί στο τραπέζι!

Εάν δει κάποιος τον χάρτη, θα διαπιστώσει ότι τα θέματα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, όπως τα αντιλαμβάνεται η Aγκυρα, είναι στα όρια της «Γαλάζιας Πατρίδας» και συνδέονται άμεσα με την απώλεια από πλευράς της Ελλάδας των 12 ναυτικών μιλίων.

Ερώτημα: Είναι ή όχι αδιαπραγμάτευτα τα 12 ναυτικά μίλια της Ελλάδας, όπως το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας καθορίζει; Εάν δεν είναι, τότε ο τουρκικός στόλος θα μπορεί να περάσει από τις ναυτικές του Βάσεις στο Αιγαίο, μόνο μέσα από τη διαδικασία της αβλαβούς διέλευσης και κατόπιν ενημέρωσης των ελληνικών Αρχών, καθότι, στις πλείστες των περιπτώσεων, ούτε μικρός θαλάσσιος δίαυλος δεν θα υπάρχει.

Αιτία πολέμου

Γι’ αυτό η Τουρκία έχει θέσει τα 12 ναυτικά μίλια ως αιτία πολέμου. Το θέμα λοιπόν δεν είναι μόνο νομικό και γεωπολιτικό, έχει σχέση και με τους δείκτες ισχύος εντός του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.

Ο χάρτης τον οποίο δημοσιεύουμε (κάτω) είναι αδιάψευστος μάρτυρας διότι αποτυπώνει το Αιγαίο όταν η Ελλάδα έχει 12 ν.μ., όταν έχει 6 ν.μ., και πώς η Τουρκία μέσω των χώρων που μονίμως δεσμεύει για αεροναυτικές ασκήσεις θέλει να εμπεδώσει στη λογική της «Γαλάζιας Πατρίδας» νόμιμη γεωπολιτική συγκυριαρχία.

Τουρκικές επιδιώξεις από τον διάλογο

Συνεπώς, μέσα από τον διάλογο, η Aγκυρα θα επιδιώξει: Α) Να επιτύχει την ακύρωση του ελληνικού δικαιώματος στα 12 ναυτικά μίλια με τη συνδρομή της Ελλάδας, χωρίς να κάνει πόλεμο! Δηλαδή να κερδίσει διά της σκιάς της ισχύος της.

Β) Να επεκτείνει τα δικά της κυριαρχικά δικαιώματα. Για να συμβεί όμως κάτι τέτοιο, θα πρέπει η Ελλάδα ν’ αποδεχθεί μέρος τουλάχιστον των τουρκικών αξιώσεων, που, εκτός των άλλων, αποτυπώνονται στις θαλάσσιες περιοχές εντός του Αιγαίου, τις οποίες η Aγκυρα δεσμεύει για ν’ αποτυπώσει τη συγκυριαρχία της και να έχει έτσι:

1. Τα νησιά εγκλωβισμένα, ακόμη και αν δεν αποστρατιωτικοποιηθούν πλήρως.

2. Την ηπειρωτική Ελλάδα υπό διαρκή απειλή, αφού στην ουσία θα φτάσει στον 25ο μεσημβρινό. Στο μέσο του Αιγαίου.

Συνεκμετάλλευση

Αλλά, και αν δεν φτάσει ως εκεί, θα φτάσει πολύ κοντά, για να μπορεί ν’ αναφέρεται σε συνεκμετάλλευση ως αποτέλεσμα της όποιας συγκυριαρχίας. Σ’ αυτήν τη σχέση και σ’ αυτόν τον υπό συζήτηση διάλογο, τι δίνει η Τουρκία; Τίποτα.

Προσδοκά μόνο να πάρει. Και εδώ είναι που υπεισέρχεται η προσφυγή στη Χάγη. Επί τούτου επισημαίνουμε τα εξής: Το Διεθνές Δικαστήριο δεν λειτουργεί όπως τα εθνικά δικαστήρια, αλλά υιοθετεί πολιτικά κριτήρια και είναι ευάλωτο σε εξωτερικές παρεμβάσεις.

Αρα η ελληνική πολιτική ηγεσία είναι έτοιμη να δώσει τμήμα των κυριαρχικών της δικαιωμάτων μέσω της Χάγης, για να μη φορτωθεί την όποια κατηγορία για προδοσία.

Συγκυριαρχία ή νέα κρίση

Προσοχή, λοιπόν. Πού μπορεί να καταλήξει η διαδικασία που τώρα αρχίζει; Είτε θα πάμε σε διάλογο είτε θα πέσει και αυτή η προσπάθεια στα νερά του Αιγαίου.

Υπό αυτές τις συνθήκες, όλες οι βάσεις λύσης για το Κυπριακό είναι εκ της φύσεώς τους διχοτομικές

Oσο πιο βαθιά, όμως, θα προχωρεί η διαδικασία για την επανέναρξη του διαλόγου και ο ίδιος ο διάλογος όταν αρχίσει:

Α. Oλο και μεγαλύτερες προσδοκίες θα δημιουργούνται για την Aγκυρα, η οποία έχει να παίρνει, σ’ αντίθεση με την Ελλάδα που θα προσπαθεί να χάσει όσα λιγότερα μπορεί.

Β. Oλο και πιο πολύ θα αυξάνονται οι κίνδυνοι σε περίπτωση αποτυχίας. Και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Τουρκία θα πράξει ό,τι και στο Κυπριακό.

Δηλαδή, εάν προχωρήσει ο διάλογος θα κατοχυρώνει τις ελληνικές υποχωρήσεις, και όταν δεν παίρνει εκείνο το οποίο θέλει, θα διακόπτει την προσπάθεια και θα αξιώνει νέες διεκδικήσεις για να επιστρέψει στις συνομιλίες.

Και το χειρότερο σενάριο

Ή υπάρχει και το χειρότερο σενάριο. Εκείνο της κλιμάκωσης της έντασης και της κρίσης. Υπό αυτές τις συνθήκες, η Αθήνα θα προτιμά τη διολίσθηση σ’ έναν εκφυλισμένο διάλογο, παρά την απειλή για ένταση και για κρίση.

Μ’ άλλα λόγια, εάν ο διάλογος δεν θα είναι ορθά δομημένος, τότε θα ζει η Ελλάδα κάτω από την απειλή, συγκυριαρχία ή κρίση. Και ας μη ζει κάποιος με την ψευδαίσθηση ότι οι εταίροι και σύμμαχοι θα πουν ότι έχουμε δίκαιο επειδή δεν δεχόμαστε συγκυριαρχία.

Γιατί; Διότι θα μας πουν το εξής: Ας κάνατε καλούς λογαριασμούς και ας μην μπαίνατε στη διαδικασία της συγκυριαρχίας. Διότι πόσο παράλογο είναι να εκληφθεί η δήλωση του έλληνα Πρωθυπουργού ότι συζητά υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ και στη γεωπολιτική μας διάσταση;

Γιατί τη συζητά και σε ποια έκταση; Για μια μορφή συγκυριαρχίας και δη γεωπολιτικής ή όχι, που θα καθορίζεται μέσα από έναν συμβιβασμό; Τι είναι αυτό; Δεν είναι η τουρκική αναθεωρητική πολιτική, που σημαίνει την αλλαγή των νομικών και γεωπολιτικών σχέσεων Ελλάδας – Τουρκίας;

Το ξέπλυμα του Κορλεόνε

Είναι σταθμός, λοιπόν, το Βίλνιους. Οχι μόνο για όσα αναφέρονται ανωτέρω, αλλά και για τα εξής συναφή: Ο Ερντογάν, τον οποίο ο Μπομπ Μενέντεζ αποκαλούσε Δον Κορλεόνε, δηλαδή γκάνγκστερ του διεθνούς συστήματος, καθάρισε μέσα από το πλυντήριο του ΝΑΤΟ και την ανοχή των Αθηνών, με τη σύμφωνο γνώμη της Λευκωσίας και την προσδοκία τής επανέναρξης των συνομιλιών.

Συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας (φωτογραφία αρχείου aa.com.tr)

Πήρε καθαρό ποινικό μητρώο και ταυτοχρόνως μάς κοροϊδεύει. Για να εξουδετερώσει τις αντιστάσεις της Επιτροπής Εξωτερικών της Γερουσίας των ΗΠΑ και δη του προέδρου της, Μπομπ Μενέντεζ, μας δουλεύει κανονικά. Ισχυρίζεται ότι δεν θα χρησιμοποιήσει τα F-16 σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου! Ουδέν άλλο σχόλιο επί τούτου.

Η παγίδευση στις διχοτομικές επιλογές του Κυπριακού

Σχόλιο μπορεί να γίνει ως προς το ότι ο έλληνας Πρωθυπουργός τραβά το χαλί κάτω από τα πόδια του Μενέντεζ. Οταν η Τουρκία χρησιμοποιεί την Αθήνα για να πείσει ότι δεν την απειλεί και ότι περίπου δεν τρέχει τίποτε με την κατοχή στην Κύπρο, τι θα πράξει ο Μενέντεζ; Θα εμφανιστεί βασιλικότερος του βασιλέως;

Τονίζονται αυτά, διότι μπορεί μεν να έδωσε υποσχέσεις ο Μπάιντεν στον Ερντογάν και ο τελευταίος να έκτισε άλλοθι επί του Μητσοτάκη και της έναρξης διαλόγου με την Ελλάδα, αλλά η τουρκική επεκτατική πολιτική δεν έχει αλλάξει.

Η κατοχή της Κύπρου συνεχίζεται και πάνω στον σε βάρος μας εμπαιγμό, ότι δεν θα χρησιμοποιήσει τα F-16 εναντίον μας, θα άρει το εμπάργκο που του επιβάλλουν οι ΗΠΑ… Διότι, τόσο η Ελλάδα όσο και η Κύπρος δείχνουν ανοχή με την προσδοκία ν’ αρχίσει νέα βάση συνομιλιών στο Κυπριακό με τον διορισμό ειδικού αντιπροσώπου από πλευράς ΟΗΕ και ΕΕ.

Μάλιστα, οι θέσεις αυτές στηρίζονται και από το Συμβούλιο Ασφαλείας. Αλλά ποια θα είναι η βάση των συνομιλιών; Ο Ερντογάν λέει ότι μπορεί να γίνει δεκτός ο απεσταλμένος του ΓΓ του ΟΗΕ, εφόσον όμως θα τεθεί θέμα δύο κρατών και ισότιμης κυριαρχίας. Και εδώ είναι ο εγκλωβισμός. Πού δηλαδή;

Στο γεγονός ότι Αθήνα και Λευκωσία υιοθετούν την προηγούμενη διχοτομική θέση των δύο ισότιμων συνιστώντων κρατών με ισότιμη κυριαρχία, που συνιστά τη βάση για τη νέα τουρκική θέση περί δύο κρατών και ισότιμης κυριαρχίας.

Αλλος ένας εμπαιγμός

Οπως, δε, λέει ο ΓΓ του ΟΗΕ, θα ήταν δυνατό να τετραγωνιστεί ο κύκλος, επί του οποίου ο Τατάρ δίνει εξήγηση. Μπορεί, όπως ισχυρίζεται, να υιοθετήσει τον «συμβιβασμό» μιας συνομοσπονδίας! Αυτός είναι άλλος ένας εμπαιγμός.

Η ουσία είναι άλλη: Οτι, υπό αυτές τις συνθήκες, όλες οι βάσεις λύσης είναι εκ της φύσεώς τους διχοτομικές. Ως εκ τούτου, η επανέναρξη των συνομιλιών και η εμπλοκή της ΕΕ και του ΟΗΕ προς την εμπέδωση των τετελεσμένων της εισβολής θα κινηθεί… Κατά τα άλλα, θα γίνει καταδίκη της σε λίγες μέρες. Με τι μούτρα…

O χάρτης συνιστά αδιάψευστο μάρτυρα διότι αποτυπώνει το Αιγαίο όταν η Ελλάδα έχει 12 ν.μ., όταν έχει 6 ν.μ. και πώς η Τουρκία μέσω των θαλάσσιων χώρων, που μονίμως δεσμεύει για αεροναυτικές ασκήσεις, θέλει να εμπεδώσει στη λογική της «Γαλάζιας Πατρίδας» και τη νομιμοποίηση της γεωπολιτικής και νομικής συγκυριαρχίας στο Αιγαίο.

Και όλα αυτά είναι στο τραπέζι της διαδικασιών για έναρξη συνομιλιών με την Ελλάδα στην πρακτική των θαλάσσιων ζωνών (υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ).

Με άλλα λόγια, είναι στο τραπέζι ο καθορισμός ορίων της «Γαλάζιας Πατρίδας» και η αναθεωρητική τουρκική στρατηγική. Διότι τι είναι αναθεωρητική πολιτική;

Η δημιουργία μιας νέας γεωπολιτικής και νομικής σχέσης μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας επί τη βάσει της οποίας η Αγκυρα θέλει να νομιμοποιήσει τις επεκτατικές της διεκδικήσεις σε βάρος ημών, δημιουργώντας καθεστώς συγκυριαρχίας.

Αυτός ο αναθεωρητισμός περιλαμβάνει και την Κύπρο είτε η βάση λύσης είναι τα δύο ισότιμα συνιστώντα κράτη με πολιτική ισότητα είτε τα δύο κράτη με ισότιμη κυριαρχία.

Και οι δύο αυτές επιλογές αποτελούν τουρκικές φόρμουλες για τη νομιμοποίηση των τετελεσμένων της εισβολής, δηλαδή του γεωγραφικού, διοικητικού και πληθυσμιακού διαχωρισμού της Κύπρου.