Η υπόθεση Μπελέρη ως ζήτημα σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Η υπόθεση Μπελέρη μας υπενθυμίζει και κάτι άλλο. Τα ανθρώπινα δικαιώματα, και ιδίως το δικαίωμα των πολιτών να εκλέγουν ελεύθερα αυτούς που θα τους κυβερνήσουν χωρίς τις εκ των υστέρων παρεμβάσεις της κρατικής εξουσίας, μπορούν να προστατευθούν μόνο στο πλαίσιο της διεθνούς κοινότητας.
Η υπόθεση του προφυλακισμένου και εκλεγμένου Δημάρχου Χειμάρρας, Φρέντι Μπελέρη, και ο κίνδυνος να εκπέσει του δημαρχιακού αξιώματος λόγω συμπλήρωσης τριμήνου από την εκλογή του χωρίς να του έχει δοθεί η δυνατότητα να ορκιστεί, δεν αφορά μόνο την Αλβανία και την Ελλάδα. Είναι προεχόντως μια υπόθεση σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και, ιδίως, της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ).
Δεν θα σταθώ στο γεγονός της προφυλάκισης και στις εύλογες απορίες για το πως διατάσσεται η προφυλάκιση ενός ανθρώπου που ούτε ύποπτος φυγής είναι, ούτε εξ αντικειμένου μπορεί να επαναλάβει τις πράξεις για τις οποίες κατηγορείται (αφού οι εκλογές έχουν ήδη γίνει). Και στην περίπτωση αυτή η προφυλάκιση διατάχθηκε πολύ εύκολα, παρά το γεγονός ότι η στέρηση της προσωπικής ελευθερίας πρέπει να αποτελεί το ύστατο μέσο.
Πέρα όμως από αυτό, το γεγονός ότι ο Φρέντι Μπελέρης διώκεται ποινικά και έχει προφυλακισθεί, δεν σημαίνει ότι είναι ένοχος. Αντιθέτως μάλιστα, τεκμαίρεται αθώος και ισχύει και γι’ αυτόν το τεκμήριο αθωότητας, το οποίο αποτελεί θεμελιώδη συνιστώσα του Κράτους Δικαίου και κατοχυρώνεται ρητώς στο άρθρο 6 παρ. 2 της ΕΣΔΑ.
Το τεκμήριο αθωότητας δεν αποτελεί μια θεωρητική αρχή, αλλά έχει πολύ συγκεκριμένες πρακτικές συνέπειες που εκτείνονται και στη συγκεκριμένη περίπτωση: Υποχρεώνει τα εθνικά κρατικά όργανα να μην μεταχειρίζονται έναν κατηγορούμενο ως ένοχο με οποιονδήποτε τρόπο (ακόμη και σε λεκτικό επίπεδο) και απαγορεύει τη συναγωγή δυσμενών εννόμων συνεπειών που υπερβαίνουν το αναγκαίο μέτρο.
Αυτές ακριβώς οι επιταγές παραβιάσθηκαν εν προκειμένω. Η έκπτωση ενός εκλεγμένου Δημάρχου λόγω συνεχιζόμενης προφυλάκισης συνιστά προφανή παραβίαση του τεκμηρίου αθωότητας. Τα όργανα της αλβανικής έννομης τάξης οφείλουν είτε να χορηγήσουν στον Μπελέρη ειδική άδεια για να ορκιστεί, είτε να μην προβούν στην έκπτωσή του λόγω της αδυναμίας του να ορκιστεί.
Οτιδήποτε άλλο θα παραβίαζε την ΕΣΔΑ, όπως προκύπτει όχι μόνο από το τεκμήριο αθωότητας αλλά και από τη συνδυαστική ερμηνεία και εφαρμογή περαιτέρω διατάξεών της, όπως της προστασίας της ιδιωτικής και επαγγελματικής ζωής, της ελευθερίας της πολιτικής έκφρασης και του δικαιώματος στις ελεύθερες εκλογές (άρθρα 8 και 10 της ΕΣΔΑ και άρθρο 3 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ).
Τέλος, η υπόθεση Μπελέρη μας υπενθυμίζει και κάτι άλλο. Τα ανθρώπινα δικαιώματα, και ιδίως το δικαίωμα των πολιτών να εκλέγουν ελεύθερα αυτούς που θα τους κυβερνήσουν χωρίς τις εκ των υστέρων παρεμβάσεις της κρατικής εξουσίας, μπορούν να προστατευθούν αποτελεσματικά μόνο στο πλαίσιο της διεθνούς κοινότητας.
Αυτό δεν αποτελεί «νομικό επεκτατισμό» και επέμβαση στα εσωτερικά ενός Κράτους, όπως ίσως θα έσπευδαν να πουν κάποιοι. Συνιστά στοιχειώδη υποχρέωση του σύγχρονου νομικού πολιτισμού.
* Ο κ. Σπύρος Βλαχόπουλος είναι καθηγητής Νομικής Σχολής ΕΚΠΑ
Ο παλιός άσος του Ολυμπιακού και του Ερυθρού Αστέρα αναρρώνει μετά την πετυχημένη μεταμόσχευση καρδιάς στην οποία υποβλήθηκε αφού η ζωή του ήταν σε άμεσο κίνδυνο
Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Η Ιταλία αυξάνει τα μέτρα ασφαλείας σε περιοχές με αυξημένη παρουσία τουριστών, όπως και στις υπαίθριες χριστουγεννιάτικες αγορές, μετά την φονική επίθεση στην Γερμανία
Η ΑΕΚ νίκησε το Λαύριο και έκλεισε με θετικό ρεκόρ τον πρώτο γύρο της Stoiximan GBL. Μία νίκη που της δίνει την πρόκριση στο Final 8 του Κυπέλλου Ελλάδας
Σύμφωνα με την BILD, λίγη ώρα πριν από την επίθεσή του, ο Ταλέμπ Α. είχε νοικιάσει τη μοιραία μαύρη BMW X-5 με την οποίαν σκόρπισε τον θάνατο στο Μαγδεμβούργο
Αγρίνιο: «Η λίμνη Τριχωνίδα είναι γνωστή για την σεισμικότητά της», ανέφερε ο καθηγητής Γεωλογίας του Πανεπιστημίου Πατρών και διευθυντής του Εργαστηρίου Σεισμολογίας, Ευθύμιος Σώκος
Η Ζιζέλ Πελικό έχει δηλώσει ότι είναι τιμή της να το φορά - Το κασκόλ με το έργο μιας 83χρονης καλλιτέχνιδας των Αβοριγίνων, αφηγείται την ιστορία μιας οικογένειας ντίνγκο
«Θα το κλείσουμε για όλους τους χρήστες. Δεν θα υπάρχει TikTok», ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός - Η απόφαση ελήφθη μετά τη δολοφονία με μαχαίρι ενός 14χρονου από συμμαθητή του
Η παράσταση «Στο Τσακ» θα παρουσιαστεί στις και 25 και 26 Δεκεμβρίου στο Radio City της Θεσσαλονίκης, ενώ από τις 16 Ιανουαρίου θα μεταφερθεί στο Θέατρο Αλέκος Αλεξανδράκης στην Αθήνα.
