«Αναπαύσου εν ειρήνη, Τόμι!» έγραφε το μαύρο πανό στις γεμάτες εξέδρες του αγώνα της Δ’ κατηγορίας ποδοσφαίρου μεταξύ της ομάδας Τσέμνιτσερ της Ανατολικής Γερμανίας και της ομάδας του Βερολίνου Αλτγκίνικε τον Μάρτιο του 2019, στη μνήμη ενός αποθανόντος οπαδού.

Το μήνυμα συνοδευόταν από πολλές φωτοβολίδες, ενός λεπτού σιγή, συναισθηματική μουσική και μια ομιλία. Κατά τη διάρκεια του αγώνα, ο επιθετικός της Τσέμνιτσερ, Ντάνιελ Φραν, πανηγύρισε το τρίτο γκολ της ομάδας του κρατώντας ψηλά ένα μπλουζάκι με το μήνυμα: «Στηρίξτε τους ντόπιους χούλιγκάνς σας!». «Ηθελα να στηρίξω τους οπαδούς στο πένθος τους» δικαιολογήθηκε αργότερα.

O εκλιπών δεν ήταν τυχαίος. Ηταν γνωστός χούλιγκαν, νεοναζί και συνιδρυτής της ομάδας «Χούλιγκανς, Ναζί, Ρατσιστές» (HooNaRa) τη δεκαετία του 1990.

«Είμαστε άνθρωποι του ποδοσφαίρου που δείχνουμε στη Γερμανία και στην Ευρώπη ότι η Σαξονία υπάρχει» είχε δηλώσει λίγο καιρό πριν σε συνέντευξή του. Ερωτηθείς αν η ομάδα ήταν ακόμη ενεργή, ο Χάλερ είπε: «Τα μέλη μας έχουν μεγαλώσει. Ωστόσο μπορούμε να είμαστε οπουδήποτε σε μισή ώρα».

Τον θάνατο του Χάλερ θρήνησαν και άλλοι. Οι οπαδοί της Γ’ κατηγορίας ομάδας Ενεργκι Κότμπους, της ελβετικής Γκρασχόπερς Ζυρίχης και ομάδων άλλων χωρών.

Ο Ρόμπερτ Κλάους, ερευνητής και συγγραφέας που ειδικεύεται στον ακροδεξιό εξτρεμισμό και το ποδόσφαιρο, αναφέρει το περιστατικό στην Ντόιτσε Βέλε, εξηγώντας πως δεν ήταν τυχαίο ότι αρκετοί σύλλογοι συμμετείχαν στο πένθος για τον Χάλερ: «Πρόκειται για ένα πανευρωπαϊκό δίκτυο ακροδεξιών ομάδων».

Σε αυτό το δίκτυο των νεοναζί που βρίσκουν καταφύγιο σε κάποιους συνδέσμους οπαδών ποδοσφαιρικών ομάδων ανήκουν και οι Bad Blue Boys, οι χούλιγκαν της Ντιναμό Ζάγκρεμπ που αιματοκύλησαν τη Νέα Φιλαδέλφεια ξεκινώντας τα γεγονότα που οδήγησαν στον θάνατο του Μιχάλη Κατσουρή.

Στα γραφεία τους, σε κάθε έφοδό της η αστυνομία του Ζάγκρεμπ έβρισκε κρεμασμένα πορτρέτα του Χίτλερ και του Αντε Πάβελιτς, αρχηγού της φασιστικής υπερεθνικιστικής οργάνωσης Ουστάσι που συνεργάστηκε με τους Γερμανους στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Οι οπαδοί του συγκεκριμένου συνδέσμου συμμετείχαν και στα αιματηρά γεγονότα στο «καταραμένο Μαξιμίρ» λίγο πριν η Γιουγκοσλαβία βυθιστεί στο αίμα. Στο ντέρμπι του μίσους που έβαλε φωτιά στην πυριτιδαποθήκη των Βαλκανίων, την άνοιξη του 1990.

Η δράση τους συνεχίζεται όλες αυτές τις δεκαετίες – πέρυσι εκατοντάδες Bad Blue Boys παρέλασαν στους δρόμους του Μιλάνου χαιρετώντας ναζιστικά πριν από τον αγώνα με τη Μίλαν.

Είναι προφανές πως όλα αυτά ελάχιστη σχέση έχουν με το ποδόσφαιρο.

Καμία αγάπη για την μπάλα, για το πιο δημοφιλές παιχνίδι στον κόσμο, μόνο ακραίες απόψεις και βία στο γρασίδι.

Το ποδόσφαιρο εδώ και πολύ καιρό έχει γίνει χώρος οικείος σε ακραίες οργανώσεις – και μάλιστα σε οργανώσεις που συνεργάζονται και έξω από τα σύνορα της χώρας τους με άλλες αντίστοιχες ακραίες ομάδες.

Οι αναλυτές λένε πως δεν πρόκειται πια για οπαδική βία, καθώς ξεπερνά κατά πολύ τα όρια των γηπέδων. Πρόκειται για ένα ευρύ δίκτυο ακροδεξιών συνδέσμων – και ένα μικρότερο ακροαριστερών – με κοινό παρονομαστή τη βία.

Τα περιστατικά πολλά

Στην Ιταλία, οπαδοί της Λάτσιο με αντισημιτικά αυτοκόλλητα στα γήπεδα, που είχαν πάνω την εικόνα της Αννας Φρανκ, ενός από τα πιο γνωστά θύματα του Ολοκαυτώματος, να φορά ένα πουκάμισο των Ρομά. Δίπλα στην ακροδεξιά Λάτσιο και οι οργανωμένοι της Βερόνας – απέναντί τους συνήθως οι οπαδοί της Λιβόρνο και της Ρόμα.

Το εμετικό πανό των οργανωμένων της Ντιναμό Ζάγκρεμπ που έγραφε: «Θα γαμ… τις Σέρβες και τα παιδιά τους».

Στη Βρετανία, η Football Lads Alliance που διοργανώνει πορείες τις ημέρες που δεν έχει ποδοσφαιρικά παιχνίδια – σε αυτές έχουν φθάσει να συμμετέχουν έως και 50.000 άτομα, που φωνάζουν ρατσιστικά συνθήματα και εμπλέκονται σε βιαιότητες.

Πρωτοστατούν οι οργανωμένοι οπαδοί της Τσέλσι, μέλη της νεοναζιστικής οργάνωσης  «Blood and Honor» που έχουν και ένοπλο βραχίονα, τη διαβόητη Combat 18. Στόχος τους, συνήθως, οι μαύροι και οι ξένοι ποδοσφαιριστές που παίζουν στα βρετανικά γήπεδα.

Στο Βέλγιο οι πιο διαβόητες ομάδες χούλιγκαν υποστηρίζουν την ποδοσφαιρική ομάδα της Βασιλικής Αμβέρσας και την KFCO Beerschot.

Τα οργανωμένα μέλη τους φωνάζουν αντισημιτικά, αντι-ισλαμικά και αντιμεταναστευτικά συνθήματα και δεν κάνουν καμία προσπάθεια να κρύψουν τις ναζιστικές τους συμπάθειες. Στη Γερμανία σταγονίδια του χιτλερισμού βρίσκουν καταφύγιο σε ομάδες όπως η Εθνική Αντίσταση της Ντόρτμουντ και το Μέτωπο της Μπορούσια. Απέναντί τους οι οπαδοί της Ζανκτ Πάουλι με έδρα το Αμβούργο.

Στη Γαλλία απέναντι στους ακροδεξιούς της Παρί Σεν Ζερμέν παρατίθενται συνήθως οι ακροαριστεροί οπαδοί της Μαρσέιγ.

Στο περσινό Μουντιάλ λίγο μετά την ήττα της Ισπανίας από το Μαρόκο δημιουργήθηκε συμμαχία σκληροπυρηνικών ομάδων που μέχρι τότε ήταν στα μαχαίρια – δηλαδή μεταξύ των Ultras Ser της Ρεάλ Μαδρίτης και των Frente Madrid της Ατλέτικο.

Στόχος τους ήταν να επιτεθούν σε όποιον φίλαθλο της Εθνικής Μαρόκου έβρισκαν στον δρόμο τους. Οι οπαδοί της Ρεάλ – ομάδας που συνδέεται με τη φασιστική ιδεολογία του δικτάτορα Φράνκο – χρησιμοποιούν συχνά σημαίες με σβάστικες.

Στα Μουντιάλ ρώσοι οπαδοί έχουν σηκώσει πανό με το 88 που είναι ο αριθμός που αντιπροσωπεύει το Χάιλ Χίτλερ (το H είναι το όγδοο γράμμα του αλφαβήτου), ενώ Σέρβοι έχουν υψώσει πανό με σύμβολα των Τσέτνικς, του σερβικού εθνικιστικού κινήματος στη Γιουγκοσλαβία που συνέπλευσε με τη ναζιστική Γερμανία.

Πιο πρόσφατα, στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία η ρωσική ομάδα χούλιγκαν Εσπανιόλα μετεξελίχθηκε από νεοναζιστική οργάνωση σε «ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία» που δραστηριοποιήθηκε στο κατεχόμενο Ντόνετσκ, και ξεκίνησε να στρατολογεί νέους μαχητές τον Φεβρουάριο του 2022.

Εχοντας ήδη υποβληθεί σε στρατιωτική εκπαίδευση έσπευσαν από τους πρώτους να δηλώσουν εθελοντές. Το περίεργο είναι ότι απέναντί τους στο μέτωπο έχουν ουκρανούς ομοϊδεάτες τους, με τους οποίους μέχρι πρόσφατα συνεργάζονταν σε επιθέσεις σε οπαδούς άλλων ομάδων. Από τις νεοναζιστικές ομάδες χούλιγκανς της Ουκρανίας δεν ήταν λίγοι εκείνοι που εντάχθηκαν στο τάγμα Αζόφ.

Καμία σχέση, λοιπόν, δεν έχουν όλα αυτά με το ποδόσφαιρο. Πολλές φορές ούτε καν σαν αφορμή. Η Γηραιά Ηπειρος πίστευε ότι οι ακραίες ομάδες – κυρίως οι νεοναζιστικές – θα αντιμετωπίζονταν με νόμους. Δεν συνέβη όμως. Ο φασισμός δεν γεννιέται στα γήπεδα, όμως εκφράζεται πια μέσα και γύρω από αυτά. Είναι το νέο πεδίο όπου επωάζονται τα αβγά του φιδιού.

Headlines