Με κατάνυξη και ιδιαίτερη λαμπρότητα γιορτάζεται στην Ελλάδα και σε όλο τον ορθόδοξο χριστιανισμό η Κοίμηση της Παναγίας τον Δεκαπενταύγουστο. Γνωστός ο εορτασμός και ως «Πάσχα του καλοκαιριού» έχει συνδεθεί στη σύγχρονη ιστορία μας με τον τορπιλισμό του πολεμικού πλοίου «Έλλη», από τους Ιταλούς, μέσα στο λιμάνι του νησιού της Τήνου, ανήμερα των Δεκαπενταύγουστο του 1940.

Η ιερή για την Ορθοδοξία φιγούρα της Παναγίας χαίρει της πίστης και της αναγνώρισης, όχι μόνο από τους Χριστιανούς αλλά και από πιστούς άλλων θρησκειών. Αμφότεροι προστρέχουν για τη συνδρομή της και επικαλούνται το όνομά της σε δύσκολες στιγμές της ζωής τους. Δεν είναι τυχαίο ότι της αποδίδονται εκατοντάδες προσωνύμια σε όλη την Ελλάδα, όπως «Ελεούσα», «Γοργοεπήκοος», «Οδηγήτρια», «Ρόδον το Αμάραντον», «Γλυκοφιλούσα», «Ελευθερώτρια», «Χρυσοπηγή», «Παντάνασσα», «Βρεφοκρατούσα».

Την τιμητική της και εξέχουσα θέση στον κύκλο των εορτασμών κατέχει η Παναγία της Τήνου, καθώς χιλιάδες προσκυνητές καταφθάνουν στο νησί για να εκπληρώσουν το τάμα τους και να προσκυνήσουν τη χάρης της, στον ναό της Ευαγγελίστριας.

Ο Ιερός Ναός Ευαγγελιστρίας κατασκευάστηκε εκεί όπου και βρέθηκε η εικόνα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, στις 30 Ιανουαρίου 1823 και έχει συνδεθεί στην ορθόδοξη χριστιανική παράδοση με πολλά θαύματα και τάματα στο όνομα της Παναγίας. Από 1836, ο εορτασμός της Παναγίας στην Τήνο καθιερώθηκε ως οκταήμερος και διαρκεί μέχρι τα «εννιάμερα της Θεοτόκου», στις 23 Αυγούστου.

Πιστοί, σε όλη την ελληνική επικράτεια, σπεύδουν να εκπληρώσουν το προσκύνημά τους. Στη Βόρεια Ελλάδα προστρέχουν στην Παναγία Σουμελά στις πλαγιές του Βερμίου, στην Πάρο, στον παλαιοχριστιανικό ναό της Εκατονταπυλιανής ή Καταπολιανής στο λιμάνι της Παροικιάς, στην Αμοργό στην Παναγία τη Χοζοβιώτισσα. Άλλα έθιμα που έχουν συνδεθεί με τους εορτασμούς της ημέρας είναι οι καβαλάρηδες της Σιάτιστας, καθώς και τα φιδάκια της Παναγίας στην Κεφαλονιά.

Η Παναγία Σουμελά

Ο ναός της Παναγίας της Σουμελά θεμελιώθηκε το 1951 από τους πρόσφυγες του Πόντου, στη μνήμη της ιστορικής ομώνυμης μονής, τα ερείπια της οποίας βρίσκονται στο όρος Μελά, κοντά στην Τραπεζούντα του Πόντου. Εκεί βρίσκεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, ο Τίμιος Σταυρός και το Ευαγγέλιο.

Χιλιάδες προσκυνητές, καθώς και εκπρόσωποι Ομοσπονδιών και Ποντιακών Σωματείων από την Ελλάδα και το εξωτερικό συγκεντρώνονται και τιμούν τη χάρη της Παναγίας.

Κατά τον εσπερινό της παραμονής στις 14 Αυγούστου, πραγματοποιείται η λιτάνευση της Αγίας Εικόνας. Ανήμερα της Παναγίας, στις 15 Αυγούστου, τελείται επίσημη δοξαστική λειτουργία στον ιερό ναό της Παναγίας, ο οποίος είναι αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου.

Επ’ αφορμή ποντιακά συγκροτήματα συγκεντρώνονται και μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας ακολουθούν παραδοσιακοί χοροί και εκδηλώσεις.