Η αυτοοργάνωση της διαμαρτυρίας

Πριν από λίγες εβδομάδες έγραφα εδώ ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρξει σε μια χώρα κυβέρνηση χωρίς αντιπολίτευση και πως απλά η αντιπολίτευση στην κυβέρνηση Μητσοτάκη θα είναι αυτή τη φορά διαφορετική: όχι τόσο υπόθεση κομμάτων όσο υπόθεση των ίδιων των πολιτών. Η πρόβλεψη επιβεβαιώθηκε καλοκαιριάτικα καθώς προέκυψε «το κίνημα της πετσέτας».

Αρχικά λίγοι το πήραν στα σοβαρά. Ουκ ολίγοι συμπαθούντες την κυβέρνηση το χλεύασαν, τη στιγμή που ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ το αντιμετώπισαν αμήχανα. Προσέξτε όμως κάτι: η ίδια η κυβέρνηση υποχρεώθηκε να δει τα αιτήματα για να προλάβει ταραχές. Υπουργοί τοποθετήθηκαν σε τηλεοπτικά «παράθυρα», αναγγέλθηκαν κι έγιναν έλεγχοι, ενώ ξύπνησαν και οι άρχοντες της τοπικής αυτοδιοίκησης και μάλιστα σε προεκλογική περίοδο. Δεν άλλαξε θεαματικά κάτι, όμως η κατάληψη των παραλιών από καφέ και ξενοδοχεία (που μάλιστα τις εκμεταλλεύονται αισχροκερδώντας) αναγνωρίστηκε ως πρόβλημα. Η λογική λέει πως ή οι έλεγχοι θα είναι του χρόνου εντατικότεροι ή «το κίνημα της πετσέτας», δηλαδή η κοινωνική αποδοκιμασία μπροστά σε μια τεραστίων διαστάσεων αδιαφορία της κυβέρνησης, θα μεγαλώσει.

Κάτι μου λέει πως τα επόμενα κινήματα πολιτών θα έχουν κι αυτά ως στόχο τη βελτίωση της καθημερινότητας. Αν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για την αύξηση τιμής του λαδιού μετά τις καλοκαιρινές καταστροφές, ας περιμένουμε «το κίνημα του λαδιού». Και είναι παράξενο πως με τόση αισχροκέρδεια δεν υπάρχει ήδη το «κίνημα κατά των σουπερμάρκετ». Οποιος περνάει από αυτά βλέπει ανεξέλεγκτες αυξήσεις. Ο πληθωρισμός ανέβηκε μόλις 2% τον Ιούνιο, αλλά δεν χρειάζεται να είσαι ο καλός Νίκος Φιλιππίδης για να καταλάβεις πως αυτό αποτελεί μαγική, δηλαδή ψεύτικη, εικόνα. Οι αυξήσεις σε μια σειρά από προϊόντα υπήρξαν καλοκαιριάτικα από 10% έως και 16%. Το ότι πρόκειται για αισχροκέρδεια το καταλαβαίνεις από τις ανακοινώσεις του Ινστιτούτου Καταναλωτών που επισημαίνει πως ελληνικά προϊόντα πωλούνται στην Κύπρο (και σε άλλες χώρες της Ε.Ε) φθηνότερα από όσο στην Ελλάδα – χώρα παραγωγής τους.

Η άνοδος των τιμών καταγράφεται και σε μια περίοδο μείωσης του κόστους της ενέργειας και φυσικά δεν οφείλεται σε απαιτήσεις των παραγωγών που το κρέας, τα λαχανικά, τα φρούτα κ.λπ. τα πουλάνε όσο πέρυσι. Αν η κυβέρνηση κλείνει τα μάτια μπροστά στο πρόβλημα, ελπίζοντας πως θα το διαχειριστεί επικοινωνιακά, θα της θυμίσουν τα κινήματα πολιτών – προβλέπω ήδη από το φθινόπωρο – πως υπάρχει ένας στριμωγμένος κόσμος που νοιάζεται ελάχιστα για το αν αντικαταστάθηκε ο Μηταράκης, αν ο Πατούλης δεν θα είναι υποψήφιος περιφερειάρχης κι αν στον ΣΥΡΙΖΑ ψάχνουν αρχηγό.

Υπάρχει μια νέα πρακτική κοινωνικής πίεσης – ίσως η καλύτερη που έχει υπάρξει ποτέ. Η αυτοοργάνωση της διαμαρτυρίας δεν έχει πλέον μαξιμαλιστικούς στόχους: τα κινήματα των πολιτών από εδώ και πέρα δεν θα διεκδικούν την παγκόσμια ειρήνη και την ανατροπή του πολιτεύματος – οι κουταμάρες του τύπου «δεν πληρώνω διόδια» τελείωσαν. Στόχος πλέον θα είναι η βελτίωση της καθημερινότητας. Θα υπογραμμίζεται η κυβερνητική αδιαφορία όπου υπάρχει και θα φουντώνει η διαμαρτυρία, όχι στο Facebook, αλλά παντού: αν π.χ. στα σουπερμάρκετ συνεχιστεί η αισχροκέρδεια, θα δούμε εντός τους και τριγύρω τους πολλά.

Αποκλείεται ο κόσμος να δεχτεί ασταμάτητες μηνιαίες αυξήσεις σε προϊόντα πρώτης ανάγκης. Και είναι ώρα να δει τις τιμές να πέφτουν και στα καύσιμα και στο ρεύμα και παντού. Η ερώτηση είναι όχι το αν η κυβέρνηση θα χαρίσει τη διαμαρτυρία αυτή σε μια ανύπαρκτη αντιπολίτευση, αλλά αν έχει καταλάβει πως αν δεν πάρει συγκεκριμένα μέτρα θα τη δει σύντομα να θεριεύει. Το μέγεθός της θα την πανικοβάλει. Με ό,τι κακό αυτό συνεπάγεται…

Έντυπη έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»