Το παρασκήνιο της «βαλκανικής συνόδου» στην Αθήνα – Η μεγάλη έκπληξη, η ηχηρή απουσία και τα έξι τετ α τετ

Διήμερο διπλωματικών επαφών στην Αθήνα ξεκινά με την άφιξη συνολικά οκτώ ηγετών των Δυτικών Βαλκανίων (Σερβία, Βόρεια Μακεδονία, Μαυροβούνιο, Κόσοβο, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Μολδαβία) και χωρών της περιοχής που είναι μέλη της Ε.Ε (Βουλγαρία, Κροατία, Ρουμανία) σε μια «βαλκανική σύνοδο» παρουσία της ηγεσίας των ευρωπαϊκών θεσμών – της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του Σαρλ Μισέλ. Η μεγάλη έκπληξη ωστόσο είναι άκρως πιθανό να προκύψει από αλλού εφόσον επιβεβαιωθεί η πληροφορία για μεσημεριανή άφιξη στην Αθήνα και του Ουκρανού Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Μέχρι την τελευταία στιγμή προδιαγράφεται ότι δεν θα γίνουν σχετικές ανακοινώσεις από την Αθήνα και από το Κίεβο (ούτε επιβεβαίωση ούτε όμως διάψευση υπήρχε χθες από επίσημες πηγές) για λόγους ασφαλείας. Μπορεί το Μαξίμου να έχει δημοσιοποιήσει τον κατάλογο συμμετεχόντων καθώς και το πρόγραμμα των διμερών επαφών του Κυριάκου Μητσοτάκη για σήμερα και για αύριο χωρίς το όνομα του Ζελενσκι, ωστόσο είναι πολύ πιθανό να επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες. Σε μια τέτοια περίπτωση αναμένεται τετ α τετ του Μητσοτάκη με τον Ζελένσκι και πριν από τις 20:15 οπότε είναι προγραμματισμένο το δείπνο – άτυπη συζήτηση για τη διεύρυνση και το ευρωπαϊκό μέλλον της περιοχής.

Ο Ουκρανός Πρόεδρος είναι σε ευρωπαϊκή… διαδρομή τα τελευταία 24ωρα, έχοντας επισκεφτεί τη Σουηδία, την Ολλανδία και τη Δανία. Τελευταίος σταθμός του ήταν η αεροπορική βάση Skrydstrup της Δανίας με την πρωθυπουργό Μέτε Φρεντέρικσεν ενώ είχε ήδη συναντηθεί στην Ολλανδία με τον Μαρκ Ρούτε καθώς οι δύο χώρες δωρίζουν στο Κίεβο μαχητικά αεροσκάφη F-16.

Εκτός η Αλβανία

Στο μεταξύ εκτός της βαλκανικής συνάντησης των Αθηνών, που έχει ως βασικό αντικείμενο τη «διεύρυνση», μένει τελικά η Αλβανία, καθώς ο Μητσοτάκης αποφάσισε να μην στείλει πρόσκληση στον ομόλογό του Έντι Ράμα. Σε μια διπλωματική κίνηση – «μήνυμα» προς πάσα κατεύθυνση για την ενόχληση της Αθήνας στους χειρισμούς της αλβανικής κυβέρνησης στην υπόθεση του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας Φρέντι Μπελέρη, ο Έλληνας πρωθυπουργός προσκάλεσε για την εκπροσώπηση των Τιράνων τον Αλβανό Πρόεδρο Μπαϊράμ Μπεγκάι, ο οποίος ωστόσο δεν θα παραστεί.

Οι εξελίξεις πιστοποιούν ότι παραμένει ανοιχτό το ρήγμα ανάμεσα στην Αθήνα και στα Τίρανα και μένει να φανεί σήμερα ή αύριο εάν υπάρξει και σε ποιους τόνους κάποια νέα αντίδραση από την αλβανική πλευρά. Πάντως στο εσωτερικό, επικριτικός εμφανίστηκε ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέροντας για τον Μητσοτάκη ότι «από τη μία δεν προσκαλεί τον πρωθυπουργό της Αλβανίας λόγω της υπόθεσης Μπελέρη αλλά από την άλλη, πριν λίγους μήνες, έκανε φιέστες μαζί του στα μειονοτικά χωριά της Αλβανίας, ανταλλάσσοντας προεκλογικές φιλοφρονήσεις».

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι τα Δυτικά Βαλκάνια ήταν ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν ανάμεσα στον Μητσοτάκη και στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατά την πρόσφατη, τριήμερη φιλοξενία της ίδιας και του συζύγου της στην Κρήτη. Και εκεί, με ενεργοποιημένο το «όπλο» της «οικογενειακής διπλωματίας», επισφραγίστηκε η παρουσία της επικεφαλής της Κομισιόν στο αποψινό δείπνο.

Ραντεβού με τον Κροάτη

Από τις κατ΄ ιδίαν συναντήσεις που ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει διαδοχικά σήμερα πριν από το δείπνο αλλά και αύριο το πρωί αναμένεται με ενδιαφέρον εκείνη με τον Κροάτη πρωθυπουργό Αντρέι Πλένκοβιτς για συζητήσεις (και) εκτός… βαλκανικής ατζέντας. Το ραντεβού άλλωστε έρχεται στο φόντο της σύλληψης και προφυλάκισης Κροατών χούλιγκαν – οπαδών της Ντίναμο Ζάγκρεμπ – για τα αιματηρά επεισόδια της 7ης Αυγούστου, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τη δολοφονία του 29χρονου Μιχάλη Κατσουρή στη Νέα Φιλαδέλφεια.

Το θέμα είναι βέβαιο ότι θα τεθεί στην κλειστή συζήτηση, με τον Έλληνα πρωθυπουργό να έχει ήδη στείλει το μήνυμα ότι η Ελλάδα είναι κράτος δικαίου με κανόνες και με ανεξάρτητη δικαιοσύνη σε ό,τι αφορά την όποια εξέλιξη στην ποινική υπόθεση. Έχουν προηγηθεί δηλώσεις του Κροάτη προέδρου Ζόραν Μιλάνοβιτς, που είχαν ενοχλήσει την Αθήνα (και την κυβέρνηση και την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων Ελλάδας) και από τις οποίες πάντως είχε πάρει αποστάσεις ο πρωθυπουργός.

Ο Πλένκοβιτς έχει τονίσει ότι η υπόθεση των προφυλακισμένων είναι στα χέρια της ελληνικής δικαιοσύνης και όχι στην εκτελεστική εξουσία αλλά και έχει ζητήσει από τις ελληνικές Αρχές να ολοκληρώσουν τη διαδικασία το συντομότερο – όπως αναμένεται να επαναλάβει κατά την παραμονή του στην Αθήνα-, ώστε η πλειονότητα των συλληφθέντων να απελαθεί στην Κροατία.

«Πυλώνας σταθερότητας»

Στη μεγάλη εικόνα κυβερνητικές πηγές σχολιάζουν ότι η πρωτοβουλία Μητσοτάκη για το δείπνο και ο κατάλογος των συμμετεχόντων που περιλαμβάνει και την ηγεσία των ευρωπαϊκών θεσμών σηματοδοτεί «τον ηγετικό ρόλο» της Ελλάδας στα Βαλκάνια και στη Νοτιοανατολική Ευρώπη ως ένας σταθερός «πυλώνας ειρήνης και ενεργειακής ασφάλειας».

Η άτυπη συζήτηση για το ευρωπαϊκό μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων έχει «και συμβολική διάσταση», όπως επισημαίνουν πρωθυπουργικοί συνεργάτες, καθώς τον Ιούνιο συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από τη «Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης», που άνοιξε τον δρόμο για την ένταξη χωρών της περιοχής στην Ε.Ε. Τόσο στο δείπνο όσο και στα τετ α τετ που έχει προγραμματίσει για σήμερα και αύριο ο Μητσοτάκης προδιαγράφονται δηλώσεις ισχυρής στήριξης της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή ενσωμάτωση των Δυτικών Βαλκανίων, η οποία συνοδεύεται από προϋποθέσεις.

Τα 6 τετ α τετ στο Μαξίμου

Εκτός από τον Κροάτη ομόλογό του Αντρέι Πλένκοβιτς τον οποίο θα συναντήσει στις 15:00, ο Μητσοτάκης θα συνομιλήσει κατ’ ιδίαν σήμερα με την Πρόεδρο του υπουργικού συμβουλίου της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης Μποργιάνα Κρίστο (στις 11:00) και με τον Ρουμάνο Πρωθυπουργό Ιον-Μαρσέλ Τσιολάκου (στις 13:00).

Για αύριο, Τρίτη, ο πρωθυπουργός έχει προγραμματισμένα τετ α τετ με την Πρόεδρο της Μολδαβίας Μάγια Σαντού (στις 9 το πρωί), τον Πρόεδρο του Μαυροβουνίου Γιάκοβ Μιλάτοβιτς (στις 10:00) και τον Πρωθυπουργό του Κοσόβου Αλμπιν Κούρτι (στις 10:45).