Το δικαίωμα του θύματος

Ακόμη και στην ύστατη ώρα, αυτή του απόλυτου φόβου και τελικά του θανάτου, δεν είχαν το δικαίωμα να είναι απλώς θύματα, απλώς άνθρωποι που έχασαν τη ζωή τους μέσα σε μια φυσική καταστροφή για την οποία δεν έφεραν ευθύνη. Και όμως ακόμη και τότε επίσημα και ανεπίσημα χείλη τους αντιμετώπισαν στην καλύτερη περίπτωση με ένα «θλιβερό γεγονός, όμως αυτοί είναι οι κίνδυνοι της παράτυπης μετανάστευσης», στη χειρότερη με ένα κυνικό και βάναυσο «καλά να πάθουν».

Ολα αυτά είναι ενδεικτικά του τρόπου που μια εμμονή με την «παράτυπη μετανάστευση» ως «υβριδική απειλή», σε μεγάλο βαθμό τροφοδοτημένη από τον τρόπο που σ’ αυτό το θέμα η Ακροδεξιά έχει εδώ και καιρό την ηγεμονία, όχι απλώς στο επίπεδο του να υπαγορεύει πολιτική, αλλά κυρίως στον τρόπο που ορίζει τον κυρίαρχο λόγο και την κυρίαρχη πρόσληψη της πραγματικότητας.

Μόνο που το αποτέλεσμα είναι ότι σταδιακά η ίδια η ανθρώπινη ιδιότητα των μεταναστών και των προσφύγων να τίθεται υπό αίρεση. Ο μετασχηματισμός τους σε ανθρώπους χωρίς δικαιώματα, ξεκινά από την ουσιαστική κατάργηση του δικαιώματος στο άσυλο, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας της δυνατότητάς τους να υποβάλλουν τη σχετική αίτηση. Από το σημείο αυτό δεν είναι μεγάλη η απόσταση μέχρι τη σχεδόν ρητή επιμονή ότι δεν μετρούν όλες οι ζωές το ίδιο.

Το είδαμε, άλλωστε, αυτό στην τραγωδία με το ναυάγιο της Πύλου που στοίχισε τη ζωή σε εκατοντάδες μετανάστες και πρόσφυγες. Σ’ αυτό το φόντο είναι που ο απανθρακωμένος μετανάστης στον Εβρο «χάνει» το δικαίωμα να είναι απλώς ένα θύμα της πυρκαγιάς.

Γιατί καιρό πριν στα μάτια τόσο ιδεολογιών όσο και θεσμών είχε χάσει την ιδιότητα να είναι απλώς ένας άνθρωπος. Και αυτό δείχνει το μέγεθος των αλλαγών που φέρνει ο θεσμοθετημένος ρατσισμός εντός των σύγχρονων «μεταδημοκρατιών», ουσιαστικά την άρνηση της θεμελιώδους αρχής ότι η ιδιότητα του ανθρώπου αρκεί για την αναγνώριση βασικών δικαιωμάτων.

Έντυπη έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»