Μεταβολικό σύνδρομο: Κατά ένα τρίτο αυξανόμενες πιθανότητες πρόωρου θανάτου

Ανησυχητικά είναι τα ευρήματα που παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας που διεξάγεται στο Άμστερνταμ, για τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν ζητήματα που αφορούν στην παχυσαρκία.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, εκατομμύρια ενήλικες μέσης ηλικίας που είναι υπέρβαροι με έστω και ελαφρώς αυξημένη αρτηριακή πίεση, χοληστερόλη ή επίπεδα γλυκόζης αντιμετωπίζουν κατά ένα τρίτο υψηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου.

Συγκεκριμένα τα άτομα αυτά, κινδυνεύουν 35% περισσότερο από καρδιακές προσβολές ή εγκεφαλικά επεισόδια, τα οποία θα βιώσουν μέχρι και δύο χρόνια νωρίτερα από ότι ενδέχεται να συμβούν σε υγιείς συνομήλικους τους.

Μεταβολικό σύνδρομο

Από τις μελέτες υπολογίζεται ότι το 31% του παγκόσμιου πληθυσμού πάσχει από μεταβολικό σύνδρομο, αν και πολλοί δεν γνωρίζουν περί τίνος πρόκειται και παραμένουν αδιάγνωστοι.

Το μεταβολικό σύνδρομο είναι ο ιατρικός όρος για την ύπαρξη τριών ή περισσότερων ανθυγιεινών χαρακτηριστικών, όπως το πολύ υπερβολικό βάρος ή το υπερβολικό λίπος γύρω από τη μέση, η υψηλή αρτηριακή πίεση, η υψηλή χοληστερόλη ή τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης.

Το μεταβολικό σύνδρομο παρατηρείται όλο και περισσότερο στους δυτικούς πληθυσμούς κυρίως σε άτομα ηλικίας 40 με 50 ετών. «Οι άνθρωποι αυτοί δεν γνωρίζουν τις επιπτώσεις και τους κινδύνους για την υγεία τους και δεν αναζητούν ιατρική συμβουλή», δηλώνει η συγγραφέας της έρευνας, Λένα Λόνμπεργκ.

«Τα προβλήματα συσσωρεύονται και η ιατρική κοινότητα σπαταλάει μία τεράστια ευκαιρία για παρέμβαση και πρόοδο στην πρόωρη αντιμετώπιση καρδιακών και εγκεφαλικών περιστατικών», σημειώνει μεταξύ άλλων.

Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα με μεταβολικό σύνδρομο διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο διαβήτη, καρδιοπάθειας, εγκεφαλικού επεισοδίου και πρόωρου θανάτου. Η παρούσα μελέτη διερεύνησε τη σχέση μεταξύ του ασυμπτωματικού μεταβολικού συνδρόμου στη μέση ηλικία και της καρδιαγγειακής νόσου και του θανάτου έως και τρεις δεκαετίες αργότερα.

Η μελέτη

Στη μελέτη που διεξήχθη στη Σουηδία το διάστημα από 1990 ως και 1999 και αφορούσε καρδιαγγειακούς ελέγχους σε άτομα ηλικίας 40 έως 50 ετών, συμμετείχαν 34.269 πολίτες.

Οι συμμετέχοντες πήγαν στο κέντρο πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης για κλινική εξέταση από νοσηλευτή, η οποία περιλάμβανε μετρήσεις ύψους, βάρους, αρτηριακής πίεσης, ολικής χοληστερόλης, γλυκόζης αίματος και περιφέρειας μέσης και ισχίων. Ταυτόχρονα συμπλήρωσαν κι ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με το ιατρικό ιστορικό τους, τον τρόπο ζωής τους και τις συνήθειες τους.

Τα άτομα με μεταβολικό σύνδρομο ήταν όσα είχαν τρία ή και περισσότερα από τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: περίμετρο μέσης 102 εκατοστά για τους άνδρες και 88 εκατοστά για τις γυναίκες, ολική χοληστερόλη περισσότερη από 6,1 mmol/l (χιλιοστά ανά λίτρο αίματος), συστολική αρτηριακή πίεση άνω των 130 mmHg (χιλιοστά του υδραργύρου), διαστολική αρτηριακή πίεση άνω των 85 mmHg και γλυκόζη πλάσματος νηστείας υψηλότερο από 5,6 mmol/l.

Οι επιστήμονες ανέλυσαν τις συσχετίσεις του μεταβολικού συνδρόμου μεταξύ μη θανατηφόρων καρδιαγγειακών συμβάντων και της συνολικής θνησιμότητας με προσαρμογή στην ηλικία, το φύλο και τον τρόπο ζωής.

Από τους συμμετέχοντες οι 5.084 πληρούσαν τα κριτήρια του μεταβολικού συνδρόμου.

Συμπεράσματα

Κατά τη διάρκεια παρακολούθησης 27 χρόνων, 1317 άτομα από όσους διαγνώσθηκαν με μεταβολικό σύνδρομο, δηλαδή το 26%, πέθανε, έναντι 1904 θανάτων από τα ατόμα ελέγχου, ήτοι 19%.  Τα άτομα με μεταβολικό σύνδρομο είχαν πιθανότητες 30% περισσότερες να πεθάνουν συγκριτικά με τα άτομα χωρίς μεταβολικό σύνδρομο.

Ο κίνδυνος καρδιακού ή εγκεφαλικού επεισοδίου ήταν αυξημένος κατά 35% στην ομάδα μεταβολικού συνδρόμου (το 32% του δείγματος έναντι 22% των υπόλοιπων). Ο διάμεσος χρόνος μέχρι το πρώτο μη θανατηφόρο έμφραγμα ή εγκεφαλικό ήταν τα 16,8 έτη για τα άτομα με μεταβολικό σύνδρομο και τα 19,1 έτη για το υγιές δείγμα.

«Η αρτηριακή πίεση ήταν το πιο επικίνδυνο συστατικό για την εμφάνιση κάποιου προβλήματος, κυρίως στις γυναίκες 40 ετών», σύμφωνα με την Λόνμπεργκ, «γεγονός που υποδηλώνει τη σημασία διατήρησης της υπό έλεγχο».

Οι επιστήμονες σημειώνουν ότι μικρές αυξήσεις στην αρτηριακή πίεση, τη χοληστερόλη ή το σάκχαρο μπορεί να μην φαίνονται απειλητικές για την υγεία και τα άτομα να συνεχίζουν να αισθάνονται καλά, έχουν σημαντικό ωστόσο αντίκτυπο στην εμφάνιση μελλοντικών παθήσεων. Για αυτό τονίζουν την ανάγκη της πρόληψης, της ισορροπημένης διατροφής και την απόκτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής για την μείωση προβλημάτων που θα θέσουν σε κίνδυνο την υγεία.