60 χρόνια από το «όνειρο» του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ

«I have a dream» («Έχω ένα όνειρο»)- ήταν τα πρώτα λόγια στην περίφημη φράση του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ που έμεινε στην ιστορία, γιατί κατάφερε να συμπυκνώσει μέσα σε λίγες λέξεις τα αιτήματα του αφροαμερικανικού κινήματος για τα πολιτικά δικαιώματα στις ΗΠΑ της δεκαετίας του ’60. «Έχω ένα όνειρο, ότι μια μέρα τα τέσσερα μικρά παιδιά μου θα ζουν σε μία χώρα, όπου δεν θα κρίνονται από το χρώμα του δέρματός τους, αλλά από τον χαρακτήρα τους », ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.

Αν και δεν είχαν συμπεριληφθεί στο αρχικό κείμενο της ομιλίας του, αυτά τα λόγια σημάδεψαν την ιστορική «Πορεία προς την Ουάσιγκτον», στις 28 Αυγούστου 1963, με τη συμμετοχή 250.000 διαδηλωτών και με κύριο ομιλητή τον πάστορα και πρωτοστάτη του αντιρατσιστικού κινήματος Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Εξήντα χρόνια αργότερα, το μεσημέρι του Σαββάτου, χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν και πάλι στην καρδιά της αμερικανικής πρωτεύουσας, σε απόσταση αναπνοής από τον Λευκό Οίκο, για να τιμήσουν το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα και την ιστορική παρακαταθήκη του.

«Αντί να πάμε μπροστά, πηγαίνουμε πίσω»

Το 1963, αμέσως μετά την «Πορεία προς την Ουάσιγκτον», ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ έγινε δεκτός στον Λευκό Οίκο από τον Αμερικανό πρόεδρο Τζον Κένεντι, ο οποίος είχε μόλις εξαγγείλλει νομοθετική πρωτοβουλία με στόχο την ισότιμη μεταχείριση των Αφροαμερικανών. Είχαν προηγηθεί αιματηρές συγκρούσεις μαύρων ακτιβιστών με την αστυνομία στην πολιτεία της Αλαμπάμα.

Όμως τον Νοέμβριο του 1963 ο Κένεντι δολοφονήθηκε στη διάρκεια περιοδείας του στο Ντάλας του Τέξας. Λίγο αργότερα και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ πλήρωσε με τη ζωή του τον αγώνα του για ελευθερία και κοινωνική δικαιοσύνη. Δολοφονήθηκε στο μπαλκόνι ξενοδοχείου στο Μέμφις, όπου σχεδίαζε να τεθεί επικεφαλής σε μία απαγορευμένη πορεία αλληλεγγύης προς τους απεργούς υπαλλήλους καθαριότητας.

Από τότε έχουν γίνει πολλά, αλλά μάλλον όχι αρκετά για την ισότιμη μεταχείριση των Αφροαμερικανών. Μιλώντας στη συγκέντρωση του Σαββάτου, στο Λίνκολν Μεμόριαλ της Ουάσιγκτον, ο γιος του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, εκφράζει μάλιστα την ανησυχία του ότι με την υπερσυντηρητική νοοτροπία που επικρατεί σε μεγάλο κομμάτι της αμερικανικής κοινωνίας, κινδυνεύουν ακόμη και τα κεκτημένα.

«Ανησυχώ πολύ για την πορεία που ακολουθεί η χώρα μας», λέει χαρακτηριστικά. «Αντί να πάμε μπροστά, έχουμε την αίσθηση ότι πηγαίνουμε πίσω. Τί μπορούμε να κάνουμε λοιπόν; Έχουμε συνειδητοποιήσει ότι μόνο εμείς μπορούμε να επιφέρουμε τις απαραίτητες αλλαγές, να βρεθούμε στη σωστή πλευρά της ιστορίας, να διασφαλίσουμε ότι δεν θα εξαπλωθεί σε όλη τη χώρα το μίσος και η εχθρότητα;»

Τι θα έλεγε σήμερα ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ;

Πολλές φορές υπερσυντηρητικοί πολιτικοί παρερμηνεύουν την πολιτική παρακαταθήκη του αφροαμερικανικού κινήματος. Πρόσφατα ο κυβερνήτης της Φλόριντα, Ρον Ντε Σάντις, επικαλέστηκε τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ για να τεκμηριώσει τη δική του προεκλογική επιχειρηματολογία. Όσο για την Κέρι Λέικ, τηλεπαρουσιάστρια και υποψήφια των Ρεπουμπλικανών στην Αριζόνα στις «ενδιάμεσες εκλογές» του 2022 υποστηρίζει ότι, εάν ζούσαν σήμερα, ο Τζον Κένεντι και ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ θα στήριζαν τον Ντόναλντ Τραμπ και το πατριωτικό κίνημα «America First».

Μιλώντας στην εκδήλωση του Σαββάτου στην Ουάσιγκτον, ο γιος του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ εκφράζει τη δική του άποψη: «Αυτό που θα έλεγε ο πατέρας μου σήμερα», λέει χαρακτηριστικά, «είναι ότι πρέπει να διαφυλάξουμε, να προστατεύσουμε και να διευρύνουμε τη Δημοκρατία. Να εξασφαλίσουμε ότι το δικαίωμα ψήφου ισχύει για όλους. Πρέπει να διασφαλίσουμε τη δίκαιη μεταχείριση των γυναικών και των παιδιών. Πρέπει να τερματίσουμε τη βία της οπλοκατοχής…».

Επίκαιρα μηνύματα για τα social media

ο παρών στη συγκέντρωση για τα 60 χρόνια από την ιστορική ομιλία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ έδωσε και ο αιδεσιμώτατος Αλ Σάρπτον, ιδρυτής της «Οργάνωσης Εθνικής Δράσης» και ραδιοφωνικός σχολιαστής, καλώντας τους Αφροαμερικανούς να αναλάβουν δράση για να προασπίσουν τα δικαιώματά τους. Το 2019 ο Ντόναλντ Τραμπ είχε χαρακτηρίσει τον Αλ Σάρπτον «απατεώνα» που «μισεί τους λευκούς και τους αστυνομικούς», με τον αιδεσιμώτατο να απαντά ότι «αν ο Τραμπ πίστευε πραγματικά ότι είμαι απατεώνας, θα με είχε κάνει υπουργό».

Στην εκδήλωση του Σαββάτου δεν έλειψαν και οι αστέρες του θεάματος, όπως ο κωμικός ηθοποιός Σάσα Μπάρον Κοέν. Ιδιαίτερα δημοφιλής στη νέα γενιά, ο Κοέν στέλνει το δικό του επίκαιρο μήνυμα για τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης: «Σας καλούμε να αντισταθείτε στο μίσος, το ψέμμα, τη συνωμοσία, ιδιαίτερα όταν όλα αυτά εκδηλώνονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Όταν κάποιος κατηγορεί ευπαθείς ομάδες για όλα τα προβλήματα του κόσμου, μην τον πιστεύετε. Μην κάνετε κλικ στη συνωμοσία. Μην κάνετε λάικ στο ψέμμα…»

AP, dpa, tagesschau.de

Γιάννης Παπαδημητρίου