Ελ Νίνιο: Πώς η κλιματική κρίση απειλεί τα πορτοφόλια των νοικοκυριών – Πληθωρισμός και αυξήσεις τιμών

Το φαινόμενο Ελ Νίνιο αναμένεται να έχει δυσάρεστες επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία και τον πληθωρισμό, ειδικά μετά τους περιορισμούς στην εξαγωγή ρυζιού από την Ινδία και την αποχώρηση της Ρωσίας από τη συμφωνία σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας.

Από τον Σεπτέμβριο, το φαινόμενο του Ελ Νίνιο προβλέπεται να φέρει μήνες ακραίας ζέστης σε μέρη της Νότιας Ασίας και της Κεντρικής Αμερικής, καθώς και έντονες βροχοπτώσεις στις Άνδεις.

Μάλιστα προβλέπεται πως θα επηρεάσει αρνητικά τις καλλιέργειες ενώ είναι πιθανό  να επιβαρύνει περαιτέρω την παγκόσμια παραγωγή τροφίμων και τις τιμές μετά τις έντονες βροχοπτώσεις που ανάγκασαν την Ινδία να απαγορεύσει τις εξαγωγές λευκού ρυζιού ενώ η Ρωσία βομβάρδισε τερματικούς σταθμούς σιτηρών της Ουκρανίας.

Αύξηση των επιτοκίων

Συνδυαστικά, τα τρία πλήγματα θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό των νοικοκυριών σε φτωχότερες χώρες όπου τα τρόφιμα αποτελούν συνήθως περίπου το 30 τοις εκατό των τυπικών δαπανών για καταναλωτικά αγαθά και υπηρεσίες — διπλάσιο από αυτό για τις ανεπτυγμένες οικονομίες, σύμφωνα με τους Financial Times.

Αυτό το αντίκτυπο θα μπορούσε να αυξήσει την πίεση στις κεντρικές τράπεζες των αναδυόμενων αγορών να διατηρήσουν τα επιτόκια υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, πυροδοτώντας αστάθεια στις τοπικές αγορές μετοχών και κρατικών ομολόγων.

Ωστόσο, οι «εφησυχαστικοί» επενδυτές δεν έχουν ακόμη αξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίο οι ακραίες καιρικές συνθήκες θα επηρεάσουν τις αγορές εμπορευμάτων και τις χρηματοπιστωτικές αγορές, δήλωσε η Zanna Aleksahhina, αναλύτρια σιτηρών στην ερευνητική ομάδα εμπορευμάτων Mintec.

Οι κινήσεις της Ινδίας και της Ρωσίας έχουν ήδη αρχίσει να φαίνονται στις παγκόσμιες τιμές των τροφίμων. Ο δείκτης τιμών τροφίμων του FAO (Διεθνής Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας) των Ηνωμένων Εθνών μειώθηκε κατά 26% μεταξύ Μαρτίου 2022 και Ιουνίου, αλλά αυξήθηκε κατά 1,3% τον Ιούλιο, καθώς οι τιμές των φυτικών ελαίων αυξήθηκαν κατά 12,1%.

Οι διεθνείς τιμές του σιταριού αυξήθηκαν κατά 1,6%, η πρώτη μηνιαία αύξησή τους από τον Δεκέμβριο, ενώ ο Δείκτης Τιμών Όλου του Ρυζιού του FAO αυξήθηκε κατά 2,8% στο υψηλότερο επίπεδό του από τον Σεπτέμβριο του 2011.

Αύξηση πληθωρισμού

Το Ελ Νίνιο τείνει να κορυφώνεται τον Νοέμβριο έως τον Φεβρουάριο, αλλά οι επιπτώσεις για τον πληθωρισμό των τροφίμων, τους δημοσιονομικούς προϋπολογισμούς, τη νομισματική πολιτική, το [ακαθάριστο εγχώριο προϊόν] και το εμπόριο, ιδιαίτερα στις αναδυόμενες αγορές, διαρκούν περισσότερο.

Αντιμέτωπες με το φαινόμενο Ελ Νίνιο, οι κεντρικές τράπεζες των αναδυόμενων αγορών θα πρέπει να διατηρήσουν τα επιτόκια υψηλότερα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να καταπολεμήσουν τον πιο επίμονο πληθωρισμό.

Η παγκόσμια αγορά

Ωστόσο, ο αντίκτυπος στον παγκόσμιο πληθωρισμό από ένα μεγάλο Ελ Νίνιο θα μπορούσε να επεκταθεί πέρα ​​από τα τρόφιμα, σύμφωνα με την JPMorgan. Η ανάλυση της τράπεζας για ένα σύνολο δεδομένων της Παγκόσμιας Τράπεζας για τις τιμές των εμπορευμάτων που εκτείνεται πίσω στη δεκαετία του 1960, διαπίστωσε ότι τα φαινόμενα Ελ Νίνιο — τα οποία συνήθως συμβαίνουν δύο φορές τη δεκαετία — συσχετίζονται με υψηλότερες παγκόσμιες τιμές για το καουτσούκ, την ξυλεία και τον ψευδάργυρο.

Οι ανεπτυγμένες αγορές είναι απίθανο να ξεφύγουν από το σκοτάδι. Μέρη της Κεντρικής Αμερικής όπου το Ελ Νίνιο αναμένεται να φέρει ακραία ζέστη αντιμετωπίζουν ήδη μια τόσο έντονη ξηρασία που οι αρχές στη Διώρυγα του Παναμά – του οποίου το σύστημα δεξαμενών βασίζεται στη διαθεσιμότητα γλυκού νερού – αναγκάστηκαν να μειώσουν τον αριθμό των καθημερινών διελεύσεις.

Η ζήτηση για το υγροποιημένο φυσικό αέριο που μεταφέρεται σε δεξαμενόπλοια που περιμένουν εκατέρωθεν της εμπορικής οδού θα αυξηθεί αναπόφευκτα εάν το Ελ Νίνιο προκαλέσει έναν ψυχρότερο χειμώνα στην Ευρώπη, όπως στο παρελθόν.

«Βρισκόμαστε τώρα σε έναν κόσμο γεμάτο κινδύνους και υψηλότερες τιμές», δήλωσε ο Joe DeLaura, ανώτερος ενεργειακός στρατηγικός της Rabobank.