Λιβύη: Ίντριγκες και εμφύλιοι για το άνοιγμα στο Ισραήλ

Σοβαρές πολιτικές αναταράξεις, οι οποίες συνοδεύτηκαν από μαζικές και βίαιες διαδηλώσεις στην Τρίπολη και άλλες πόλεις της Λιβύης, προκάλεσε η αποκάλυψη της συνάντησης που είχε η υπουργός Εξωτερικών της χώρας με τον ομόλογό της από το Ισραήλ την περασμένη εβδομάδα, σε ιταλικό έδαφος.

Είχαν δε ως αποτέλεσμα την αποπομπή της από την κυβέρνηση, με απόφαση του πρωθυπουργού Αμπντουλχαμίντ Ντμπεϊμπά – έστω και αν, σύμφωνα με πληροφορίες, ο ίδιος ήταν ενήμερος για τη συνάντηση και είχε δώσει τη συγκατάθεσή του. Παράλληλα, έδωσε εντολή για τη διενέργεια έρευνας αναφορικά με τις συνθήκες που οδήγησαν στην επίμαχη συνάντηση, όπως και για όσα διαμείφθηκαν σε αυτήν.

Την ίδια στιγμή, πληροφορίες ανέφεραν ότι η Νάιλα αλ-Μανγκούς βρίσκεται ήδη εκτός συνόρων και έχει αναζητήσει καταφύγιο στην Τουρκία, κάτι που αργότερα επιβεβαίωσαν και τουρκικά Μέσα, όπως η «Sabah».

Αιτία για την εσπευσμένη φυγή της – η οποία οργανώθηκε από την Υπηρεσία Εσωτερικής Ασφαλείας μέσω κρατικού αεροσκάφους που προσγειώθηκε στην Κωνσταντινούπολη – φέρεται ότι είναι οι απειλές που δέχθηκε, ακόμη και για τη ζωή της, καθώς η συνάντηση με τον Ελι Κοέν θεωρήθηκε όχι απλώς εγκατάλειψη της επίσημης πολιτικής της χώρας απέναντι στο Ισραήλ, αλλά και προδοσία των Παλαιστινίων, ο αγώνας των οποίων έχει μαζική υποστήριξη στη Λιβύη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Λιβύη δεν αναγνωρίζει επισήμως την ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ, ενώ με βάση νόμο του 1957, κάθε συναλλαγή μαζί του τιμωρείται με φυλάκιση έως και 9 ετών. Ωστόσο, οι Ηνωμένες Πολιτείες ασκούν πιέσεις ώστε η στάση αυτή να αλλάξει.

Για του λόγου το αληθές, ο διευθυντής της CIA, Γουίλιαμ Μπερνς, ο οποίος επισκέφθηκε τη χώρα τον Ιανουάριο, προέτρεψε την ηγεσία της να ακολουθήσει τον δρόμο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και άλλων χωρών της περιοχής, που έχουν ομαλοποιήσει τις σχέσεις τους με το Ισραήλ μέσω των αποκαλούμενων Συμφωνιών του Αβραάμ, που υπογράφηκαν επί προεδρίας Ντόναλντ Τραμπ.

Το Ισραήλ αποκάλυψε τη συνάντηση

Σε κάθε περίπτωση, αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι το γεγονός ότι η πλευρά που προκάλεσε τον «χαμό» είναι το Ισραήλ και συγκεκριμένα ο Κοέν, καθώς αποκάλυψε μια συνάντηση η οποία, όπως όλα δείχνουν, είχε καταρχάς συμφωνηθεί να παραμείνει μυστική. Αυτό, εξάλλου, ισχυρίστηκε και το επιτελείο της Αλ Μανγκούς στην πρώτη του αντίδραση, κάνοντας λόγο για «ανεπίσημη και τυχαία συνάντηση στη Ρώμη, κατά τη διάρκεια άλλης συνάντησης με τον ιταλό υπουργό Εξωτερικών». Στην ίδια ανακοίνωση επανέλαβε επίσης – χωρίς να κατευνάσει τις αντιδράσεις – ότι «απορρίπτεται πλήρως και ομόφωνα η εξομάλυνση των σχέσεων με το σιωνιστικό μόρφωμα».

Ενδεικτική, από αυτή την άποψη, είναι και η δήλωση την οποία έκανε ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Γιαΐρ Λαπίντ, καταγγέλλοντας τη στάση του υπουργού Εξωτερικών και συνολικά της κυβέρνησης του Μπενιαμίν Νετανιάχου. «Οι χώρες όλου του κόσμου στρέφουν αυτό το πρωί το βλέμμα τους στην ανεύθυνη διαρροή της συνάντησης ανάμεσα στους υπουργούς Εξωτερικών του Ισραήλ και της Λιβύης και αναρωτιούνται: Είναι δυνατόν να έχει κανείς ομαλές σχέσεις με αυτή τη χώρα; Είναι δυνατόν να εμπιστεύεται αυτή τη χώρα;».

Επειτα από όλα αυτά, εύλογα τίθεται το ερώτημα από πολλούς εάν πρόκειται για γκάφα ολκής του Κοέν ή υπήρχε συγκεκριμένος λόγος που ο ίδιος αποφάσισε να «κάψει» τη συνάντησή του με την Αλ Μανγκούς και, μαζί, την επαναπροσέγγιση με τη Λιβύη. Μια διαδικασία η οποία, όπως σημειώνεται, έχει σημαντική διάσταση για το Ισραήλ, τόσο εξαιτίας της ισχυρής παράδοσης του εβραϊκού στοιχείου στη συγκεκριμένη χώρα (όπως και σε όλο το Μάγρεμπ), όσο και διότι θα του διασφαλίσει μία ακόμη «πύλη» προς τον αραβικό κόσμο και τη Μεσόγειο.

Είναι σίγουρο, πάντως, ότι οι πρόσφατες εξελίξεις δυσκολεύουν ακόμη περισσότερο τη θέση του Ντμπεϊμπά – τον οποίο υποστηρίζει σθεναρά και η Τουρκία – σε μια περίοδο κατά την οποία αμφισβητείται ολοένα πιο έντονα ως επικεφαλής της μεταβατικής κυβέρνησης από τα άλλα κέντρα εξουσίας που υπάρχουν στη βορειοαφρικανική χώρα.

Έντυπη έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»