Κύμα φυγής υγειονομικών κάνει τα νοσοκομεία κέντρα διακομιδής ασθενών

Πενήντα νοσοκομεία έχουν χάσει τον δευτεροβάθμιο χαρακτήρα τους εξαιτίας των ελλείψεων βασικών ειδικοτήτων γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού, ενώ 10.000 υγειονομικοί έχουν αποχωρήσει από το σύστημα υγείας την τελευταία διετία.

Η μειωμένη χρηματοδότηση και υποστελέχωση καθορίζουν το δημόσιο σύστημα υγείας της χώρας, δημιουργώντας κενά στην περίθαλψη των ασθενών. Τα κενά αυτά καλύπτονται μερικά μόνο από τον ιδιωτικό τομέα, όμως αναγκάζουν τους ασθενείς να βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη για να καλύψουν τις ανάγκες τους.

Τρία χρόνια πανδημίας όμως απέδειξαν τον αναντικατάστατο και ανεκτίμητο ρόλο του, παρά τις παθογένειες της υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης. Εξαιτίας της τελευταίας μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις το ΕΣΥ βρέθηκε σε αδυναμία να αξιοποιήσει τον υπερσύγχρονο εξοπλισμό που προσφέρθηκε με δωρεές.

Αυτό τονίζει η ΠΟΕΔΗΝ, παρουσιάζοντας την κατάσταση του συστήματος υγείας της χώρας, ενόψει της ΔΕΘ και της σημερινής απεργίας. Οι υγειονομικοί θα πραγματοποιήσουν πορεία από το Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης ως το υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης από τις 8.30 το πρωί.

Ταυτόχρονα η ΠΟΕΔΗ υπογραμμίζει την ριζική διαφωνία της με την εγκατάσταση του ιδιωτικού τομέα στα νοσοκομεία, με οποιαδήποτε μορφή, από τις συμπράξεις Δημοσίου-Ιδιωτικού Τομέα και τις  ιδιωτικοποιήσεις υπηρεσιών, μέχρι την αλλαγή της νομικής μορφής των Νοσοκομείων από ΝΠΔΔ σε ΝΠΙΔ, τα απογευματινά χειρουργεία, την επιστροφή εργολάβων κλπ.

Όπως σημειώνει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μιχάλης Γιαννάκος, «οι ιδιώτες θα πλουτίζουν εκ του ασφαλούς σε βάρος του Δημοσίου και από τις τσέπες των ασθενών. Όταν ο Δημόσιος Τομέας Υγείας υποχωρεί στην παροχή των υπηρεσιών υγείας έρχεται ο Ιδιωτικός Τομέας και συμπληρώνει τα κενά, βάζοντας οι πολίτες όλο και πιο βαθιά το χέρι στις τσέπες.

Ο κτιριακός εξοπλισμός  σε αρκετές περιπτώσεις είναι σε άσχημη κατάσταση, με επικινδυνότητα για την ανάπτυξη ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.

50 νοσοκομεία στα νησιά και την περιφέρεια έχουν απωλέσει το δευτεροβάθμιο χαρακτήρα τους, λόγω έλλειψης γιατρών βασικών ειδικοτήτων και νοσηλευτικού προσωπικού».

Υπογραμμίζοντας ότι η Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση καρκινοβατεί, ο κ. Γιαννάκος πρόσθεσε πως το σύστημα ψυχικής υγείας στηρίζεται σε μεγάλο ποσοστό στη λειτουργία των τριών Ψυχιατρικών Νοσοκομείων που έχουν απομείνει και τα οποία θα πρέπει να συνεχίσουν και να αναβαθμίσουν τη λειτουργία τους. «Οι Ψυχιατρικοί Τομείς των Γενικών Νοσοκομείων στενάζουν από υπεράριθμους ασθενείς» είπε και πρότεινε να ιδρυθούν Ψυχιατρικοί τομείς στα Γενικά Νοσοκομεία και Μονάδες αποασυλοποίησης.

Θα πρέπει να υπάρξει τροποποίηση του πλαισίου οργάνωσης των Νοσοκομείων Π.Δ. 87/1986 και έκδοση νέων σύγχρονων Οργανισμών. Πολλές δραστηριότητες και τμήματα δεν περιγράφονται στα οργανογράμματα των Νοσοκομείων.

«Οι ιδιώτες θα πλουτίζουν εκ του ασφαλούς σε βάρος του Δημοσίου και από τις τσέπες των ασθενών»

50 νοσοκομεία έχουν χάσει το δευτεροβάθμιο χαρακτήρα τους

Μειωμένη χρηματοδότηση

Όπως τόνισε, γενεσιουργός αιτία των ανυπέρβλητων προβλημάτων είναι το χαμηλότατο ύψος των Δημόσιων Δαπανών Υγείας που είναι 5% του ΑΕΠ. Ο μέσος όρος των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Δημόσιες Δαπάνες Υγείας είναι 7,5% του ΑΕΠ. Με τέτοιο ύψος δαπανών υποβαθμίζεται συνεχώς η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, η πρόσβαση καθίσταται δύσκολη και άνιση και εκτινάσσονται οι ιδιωτικές δαπάνες υγείας.

Στη χώρα μας οι ιδιωτικές δαπάνες υγείας βρίσκονται στο 40% των συνολικών δαπανών για την υγεία από τις τρεις μεγαλύτερες της Ευρώπης. Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις στα Νοσοκομεία υπερβαίνουν το 1,2 δις ευρώ.

Χωρίς γιατρούς και προσωπικό

Στα Νοσοκομεία οι κενές οργανικές θέσεις είναι χιλιάδες με αποτέλεσμα να ταλαιπωρούνται οι ασθενείς και το προσωπικό να βρίσκεται στα όρια της εργασιακής εξάντλησης.

Τα τελευταία 2,5 χρόνια είχαμε αρνητικό ρεκόρ μαζικών αποχωρήσεων από το ΕΣΥ. 10.000 υγειονομικοί αποχώρησαν. Οι λιγότεροι εξ αυτών προς συνταξιοδότηση, οι περισσότεροι για αναζήτηση δουλειάς στον ιδιωτικό τομέα και κυρίως στο εξωτερικό λόγω δυσμενών συνθηκών εργασίας και χαμηλών αμοιβών που σε πολλές περιπτώσεις δεν φθάνει να καλύψει το κόστος διαβίωσης.

Το 2022 αποχώρησαν 5.000 υγειονομικοί, 3.800 μόνιμοι και 1.200 συμβασιούχοι. Το έτος 2023 τους πέντε πρώτους μήνες που διατίθενται στοιχεία στο Υπουργείο Εσωτερικών αποχώρησαν 1.526 μόνιμοι υγειονομικοί και 480 συμβασιούχοι. Σε 17 μήνες αποχώρησαν 7.000 υγειονομικοί. Το ένα αρνητικό ρεκόρ καταρρίπτει το άλλο.

Περίπου 20.000 συμβασιούχοι (επικουρικοί, ΟΑΕΔ, συμβάσεις ορισμένου χρόνου (ΣΟΧ) κ.α.) εργάζονται στα Νοσοκομεία διαφόρων ειδικοτήτων επί πολλά έτη (πολλοί πάνω της πενταετίας). Παρότι υπήρχε δέσμευση για την μονιμοποίησή τους παραμένουν σε διαρκή ομηρία με συνεχείς ανανεώσεις των συμβάσεων.

Οι εργολάβοι προσφέρουν συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα. Κοστίζουν πολύ περισσότερα χρήματα στα Νοσοκομεία από την στελέχωση με συμβασιούχο προσωπικό των υπηρεσιών στήριξης (καθαριότητα, εστίαση, φύλαξη). Οι εργολάβοι βρίσκονται προ των πυλών. Σε πολλά Νοσοκομεία ολοκληρώνονται οι διαγωνισμοί και επιστρέφουν. Απολύονται οι συμβασιούχοι παρότι έχουν ενεργείς συμβάσεις. Να δοθεί η νομική δυνατότητα στα Νοσοκομεία να συνάπτουν νέες ΣΟΧ που έχουν κριθεί συνταγματικές από το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Η μοναδική προκήρυξη της τελευταίας τετραετίας, μόνιμου προσωπικού 4.000 θέσεων καθυστερεί ευρισκόμενη στο στάδιο της επεξεργασίας των αιτήσεων υποψηφίων στο ΑΣΕΠ.

Όμως ακόμη και με την ολοκλήρωση της προκήρυξης δεν πρόκειται να υπάρξει σημαντική ενίσχυση του συστήματος σε προσωπικό αφού θα υπάρξει ανακύκλωση του ήδη υπηρετούντος προσωπικού. Συμβασιούχοι εργαζόμενοι που ήδη εργάζονται στα Νοσοκομεία θα είναι κατά κύριο λόγο επιτυχόντες του διαγωνισμού, αφού συμμετέχουν με αυξημένη μοριοδότηση. Το ίδιο θα συμβεί και με επόμενους διαγωνισμούς εάν δεν αναληφθούν σοβαρές πολιτικές πρωτοβουλίες να μετατραπούν οι συμβάσεις των εργαζόμενων σε αορίστου χρόνου.

10.000 υγειονομικοί έχουν αποχωρήσει τα τελευταία 2,5 χρόνια

Κύμα φυγής

Εάν πραγματικά θέλουμε να ανακόψουμε και να αντιστρέψουμε το κύμα φυγής των υγειονομικών, θα πρέπει να βελτιώσουμε τις συνθήκες εργασίας με μόνιμες προσλήψεις όλων των ειδικοτήτων σταδιακά, μονιμοποίηση των συμβασιούχων για να αποφευχθεί η ανακύκλωση του ίδιου προσωπικού, εκδίωξη των εργολάβων, προσλήψεις ΣΟΧ στις υπηρεσίες στήριξης, ενίσχυση των Νοσοκομείων της περιφέρειας προκειμένου να μειωθούν οι περιφερειακές ανισότητες στην παροχή υπηρεσιών, αύξηση στα μισθολογικά κίνητρα από την πολιτική ηγεσία και τις τοπικές αρχές, ένταξη στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα, όρια στη λειτουργία του ιδιωτικού τομέα. Στο εξωτερικό προσφέρουν σε γιατρούς  και νοσηλευτές πολλαπλάσιες αμοιβές, καλύτερες συνθήκες εργασίες και παροχές. Γιατί να μην προτιμήσουν οι υγειονομικοί να αναζητήσουν δουλειά στο εξωτικό;

Τα περιφερειακά Νοσοκομεία, της νησιωτικής και ηπειρωτικής χώρας έχουν μετατραπεί εδώ και χρόνια σε κέντρα διακομιδών με μεγάλη επικινδυνότητα για τους ασθενείς λόγω καθυστερήσεων και μεγάλη οικονομική επιβάρυνση των συγγενών που πρέπει να ακολουθούν τους ασθενείς στα Νοσοκομεία που διακομίζονται.

Μειωμένη δυναμικότητα

Στη χώρα μας λειτουργούν 3,5 νοσοκομειακές κλίνες ανά 1000 κατοίκους  εν αντιθέσει με το μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που βρίσκεται στο 5,3 νοσοκομειακές κλίνες ανά 1000 κατοίκους. Στα προβλήματα της στελέχωσης και του μειωμένου αριθμού νοσοκομειακών κλινών, ιδίως πνευμονολογικές και παθολογικές, οφείλεται η  ανάπτυξη φανερών και κρυφών ράντζων στα Νοσοκομεία.

Την περίοδο των Μνημονίων κλείνανε Νοσοκομεία και κλινικές και τώρα τα βρίσκουμε μπροστά μας σε ράντζα.

Παθολογικά και πνευμονολογικά περιστατικά νοσηλεύονται σε κλινικές άλλων παθήσεων με κίνδυνο ανάπτυξης νοσοκομειακών λοιμώξεων που στη χώρα μας είναι από τους υψηλότερους στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το 40% των χειρουργικών αιθουσών είναι κλειστές με αποτέλεσμα να έχουμε αναμονές για τακτικά χειρουργεία και τρία έτη. Αντί προσλήψεων, για να λειτουργήσουν όλες οι χειρουργικές αίθουσες, προωθούνται τα απογευματινά χειρουργεία επί πληρωμή.

Ιδιώτες στο ΕΣΥ

Δεν είναι λύση η δυνατότητα εργασίας ιδιωτών γιατρών στο ΕΣΥ. Ιδιώτες γιατροί που καλούνται από τα Νοσοκομεία με πολύ περισσότερα και αφορολόγητα χρήματα από τους γιατρούς του ΕΣΥ, με δελτίο παροχής υπηρεσιών, δεν εκδηλώνουν ενδιαφέρον. Δεν πρόκειται να προσελκύσει προσωπικό το ΕΣΥ με τέτοιους μισθούς και μάλιστα συμβασιούχους. Ποιος γιατρός θα εκδηλώσει ενδιαφέρον να δουλέψει σε νησί με 1850 ευρώ ή Νοσηλευτής, διασώστης με 800 ευρώ το μήνα ή τραυματιοφορέας με 650 ευρώ το μήνα; Το κόστος διατροφής και διαβίωσης είναι πολύ υψηλότερο.

Η πολιτεία πρέπει άμεσα να προχωρήσει στην μονιμοποίηση των συμβασιούχων, στην ένταξη στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα και στην αύξηση μισθών. Σε πολλές περιπτώσεις ο μισθός των υγειονομικών βρίσκεται στα όρια πάνω – κάτω του κατώτατου μισθού του ανειδίκευτου εργάτη (εκεί λαμβάνουν 14 μισθούς, εμείς 12 μισθούς κατ’ έτος, καθότι περιέκοψαν τα δώρα εορτών και το επίδομα αδείας την περίοδο των μνημονίων και όταν «βγήκαμε» από τα Μνημόνια «ξέχασαν» να τα επαναφέρουν).

Οι πρόσθετες αμοιβές νυχτερινών, αργιών με πλήρη κυκλικά ωράρια είναι 100 ευρώ το μήνα.

Δεν είναι λύση οι διακομιδές στις περιοχές ευθύνης των Κέντρων Υγείας να γίνονται από το πάσης φύσεως υγειονομικό προσωπικό που είναι ανειδίκευτοι σε διασώσεις, δεν προβλέπονται στα επαγγελματικά τους δικαιώματα και ήδη κατατίθενται μηνυτήριες αναφορές και αγωγές σε βάρος του προσωπικού από ασθενείς και συγγενείς για διακομιδές ασθενών που έχασαν την ζωής τους, οι οποίες γίνονται χωρίς διασώστες, πληρώματα ασθενοφόρων παρότι δεν υπάρχει καμία ευθύνη. Στους τομείς του ΕΚΑΒ δεν ενσωματώθηκαν ένστολοι.

Συγκροτήθηκε Επιτροπή στο Υπουργείο Εργασίας για να εξετάσει το αίτημά της ένταξή μας στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα. Ολοκληρώθηκε το έργο της. Εισηγήθηκε την ένταξή μας αλλά καμία πρωτοβουλία από την κυβέρνηση παρότι πέρασαν 2,5  χρόνια.

Δεν υλοποιήθηκε το δίκαιο αίτημα της ένταξής μας στα ΒΑΕ. Δεν μπορούν οι υγειονομικοί να εργάζονται 67 ετών και να προσφέρουν ασφαλείς υπηρεσίες. Αντιμετωπίζουν μυοσκελετικά προβλήματα μετά την 20ετία  και χιλιάδες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα υγείας (καρκίνο, αυτοάνοσα).

Χάσαμε 30 συναδέλφους από κορωνοϊό. Να εφαρμοστεί ΑΜΕΣΑ η Ευρωπαϊκή Νομοθεσία που χαρακτηρίζει τον covid-19 ως επαγγελματική νόσο. Να ενταχθεί στον κανονισμό επαγγελματικών νόσων του Υπουργείου Υγείας. Να χαρακτηριστεί ο θάνατος Υγειονομικών από covid-19 ως εργατικό ατύχημα.

Ο προσωπικός γιατρός δεν προσελκύει το ενδιαφέρον ιδιωτών γιατρών

Προσωπικός γιατρός

Ο θεσμός του προσωπικού ιατρού έμεινε μετέωρος αφού δεν προσελκύει το ενδιαφέρον γιατρών ιδιωτών. Εγγράφηκαν 3500 ως προσωπικοί ιατροί εκ των οποίων οι 2300 από τις Μονάδες του ΕΣΥ Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης και 1200 Ιδιώτες.

Δεν προλαβαίνουν οι γιατροί των Κέντρων Υγείας να ασκούν επιτυχώς τα καθήκοντα του προσωπικού γιατρού. Εφημερεύουν στα Κέντρα Υγείας, στα κοντινά Νοσοκομεία, κάνουν τακτικά ιατρεία, επισκέψεις κατ’ οίκων, εμβολιασμούς κλπ.

Εάν δεν τεθούν όρια στη λειτουργία του Ιδιωτικού τομέα, υπό αυτές τις συνθήκες ο θεσμός είναι καταδικασμένος σε αποτυχία για άλλη μία φορά.

Στα επείγοντα των Νοσοκομείων που εφημερεύουν, με την πολύωρη ταλαιπωρία των ασθενών διαπιστώνει κανείς την κατάσταση της Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης που στενάζει από ελλείψεις προσωπικού και υλικοτεχνικής υποδομής.

Ανθυγιεινό επίδομα

Μεγάλες αδικίες δημιούργησε ο νέος καθορισμός του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, με αδικίες, διαχωρισμούς, αποκλεισμούς χιλιάδων συναδέλφων και πολύ μικρές αυξήσεις (Νοσηλευτές 35 ευρώ το μήνα καθαρά). Με τέτοια αντιμετώπιση το υγειονομικό προσωπικό προτιμάει να πάει να δουλέψει στο εξωτερικό με περισσότερα χρήματα και πολλές άλλες διευκολύνσεις.

ΕΚΑΒ

Τα τραγικά συμβάντα του τελευταίου διαστήματος λόγω των διαχειριστικών προβλημάτων του ΕΚΑΒ ανέδειξαν για άλλη μια φορά τα διαχρονικά προβλήματα. Το ΕΚΑΒ αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα διαχρονικά στη στελέχωσή του. Στην Αττική λειτουργούν τα μισά ασθενοφόρα ημέρα (45) και νύχτα (25) από όσα χρειάζονται για να παρέχουν ασφαλή προνοσοκομιακή φροντίδα. Στα περισσότερα νησιά του Αιγαίου επιχειρεί ένα ασθενοφόρο την βάρδια. Χάνουν τη ζωή τους πολλοί ασθενείς έκτακτα περιστατικά λόγω καθυστέρησης στην ανταπόκριση του ΕΚΑΒ για την παροχή πρώτων βοηθειών και έγκαιρης διακομιδής στην πλησιέστερη υγειονομική μονάδα.

Διαχρονικά είναι τα προβλήματα στη στελέχωση του ΕΚΑΒ. Εξάλλου και το 2016 εκδόθηκε ανακοίνωση από την ΠΟΕΔΗΝ για ασθενείς που χάνουν άδικα τη ζωή τους λόγω έλλειψης ΕΚΑΒ, δίνοντας φωτογραφίες στη δημοσιότητα με διακομιδές σε καρότσες φορτηγών ακόμα και σε χούφτα μπουλντόζας. Όπως και σήμερα.

Για να επιλυθούν τα προβλήματα χρειάζεται πρόσληψη μόνιμων διασωστών, μονιμοποίηση των συμβασιούχων, μισθολογικά και υπηρεσιακά κίνητρα για την προσέλκυση διασωστών και των άλλων επαγγελματιών υγείας, αύξηση μισθών, ειλικρίνεια από την Πολιτεία.

Χρειάζεται η άμεση προμήθεια ασθενοφόρων για αντικατάσταση των παλαιών που έχουν ξεπεράσει το 1 εκατομμύριο χιλιόμετρα και βρίσκονται συνεχώς στα συνεργεία.

Δεν είναι λύση η κάλυψη των κενών από Ένστολους. Οι διασώστες του ΕΚΑΒ σπουδάζουν προνοσοκομειακή φροντίδα, πρώτες βοήθειες 2 χρόνια στις σχολές του ΙΕΚ ΕΚΑΒ και σε άλλες σχολές ΔΙΕΚ και 6 μήνες πρακτικής άσκησης σε ασθενοφόρα. Οι ένστολοι δεν διαθέτουν σχετική εκπαίδευση. Από το 2016 υπάρχει αντίστοιχος νόμος για την εμπλοκή της τοπικής αυτοδιοίκησης, των ένστολων στις διακομιδές. Δεν απέδωσε.

Απαιτείται:

• Ισότιμη αντιμετώπιση των πτυχίων ΠΕ – ΤΕ Νοσηλευτικής με την αντίστοιχη σύσταση οργανικών θέσεων, καθώς επίσης και εκπαιδευτική αναβάθμιση του ΔΕ Νοσηλευτικού προσωπικού με διέξοδο στην Πανεπιστημιακή Εκπαίδευση.
• Σύσταση Ενιαίου Κλάδου Νοσηλευτικού προσωπικού που θα συμπεριλαμβάνει το ΠΕ – ΤΕ – ΔΕ Νοσηλευτικό προσωπικό με διακριτά όρια κάθε κατηγορίας.
• Αναβάθμιση στη ΔΕ κατηγορία του ΥΕ  βοηθητικού υγειονομικού προσωπικού με την εμπειρία και παρακολούθησης εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

Ασφάλεια προσωπικού

Μείζον είναι το ζήτημα της ασφάλειας του προσωπικού. Δέχονται συνεχώς επιθέσεις από άτομα, ασθενείς, συνοδούς που επιδεικνύουν επικίνδυνη παραβατική συμπεριφορά. Οι περισσότεροι ξυλοδαρμοί συμβαίνουν στα επείγοντα. Δεν φταίμε εμείς για τις πολύωρες αναμονές στα ΤΕΠ, για τις ελλείψεις προσωπικού. Στην ημερήσια διάταξη είναι οι κλοπές και οι βανδαλισμοί. Απαιτείται βελτίωση των μέτρων ασφαλείας, αύξηση του αριθμού των Φυλάκων και αλλαγή του θεσμικού πλαισίου (υποβολή μηνύσεων από Διοικήσεις κλπ).