Προσεχώς χειρότερα

Η καταστροφή που έγινε στο Πήλιο μαρτυρά πόσο πιο σύνθετος έχει γίνει ο κόσμος μας τον καιρό της κλιματικής αλλαγής. Υποτίθεται πως οι πλημμύρες είναι συνέπεια των πυρκαγιών: «πρώτα καιγόμαστε και μετά πνιγόμαστε» λέει το γνωστό λαϊκίστικο σλόγκαν. Στο Ανατολικό Πήλιο δεν έχει υπάρξει πυρκαγιά τα τελευταία τριάντα χρόνια. Υποτίθεται επίσης ότι οι φυσικές καταστροφές έπειτα από βροχοπτώσεις, προκύπτουν γιατί έχουν μπαζωθεί ρέματα: στο Πήλιο, μετά τις πλημμύρες του 1987, κανείς δεν τόλμησε να χτίσει εκεί που περνά το νερό αλλάζοντας με κάποιο τρόπο τη ροή του.

Η διάνοιξη του εθνικού δικτύου που καταστράφηκε δεν έγινε τώρα κι από εργολάβους που ειδικεύονται στο «άρπα κόλλα»: οι δρόμοι είναι παλιοί. Η δε συμπεριφορά των κατοίκων είναι σχεδόν υποδειγματική: όλοι σέβονται τη φύση, διότι οι ντόπιοι είναι μέλη μιας αγροτικής και παραγωγικής οικονομίας – όσοι ασχολούνται με τον αμαρτωλό τουρισμό και το real estate είναι πολλοί λιγότεροι. Κι όμως η καταστροφή έγινε.

Γιατί οι υποδομές διαλύθηκαν από χίλιους τόνους νερού ανά στρέμμα, που έπεσαν σε τρεις μέρες.

Αλλά και γιατί η περιοχή είναι δυστυχώς παρατημένη στη μοίρα της εδώ και χρόνια: ένα οδικό δίκτυο της δεκαετίας του 1960 στο οποίο γίνονται συνεχώς «μπαλώματα» πώς να αντέξει;

Από την καταστροφή του Θεσσαλικού κάμπου αντιθέτως προκύπτουν άλλες προβληματικές. Ακούγονται τρομερά ποσά που δόθηκαν μετά το 2019 για αντιπλημμυρικά έργα. Εδώ δεν υπήρχε πανευρωπαϊκό ρεκόρ βροχόπτωσης: σπάσανε φράγματα και υπερχείλισαν ποτάμια.

Εκλεισε η Εθνική οδός Αθήνας – Θεσσαλονίκης και παραλίγο να κινδυνέψει από το φούσκωμα του Πηνειού η Λάρισα. Αν τα χρήματα που ακούγεται ότι ξοδεύτηκαν είναι αληθινά, τα χωριά που βούλιαξαν στη λάσπη θα έπρεπε να είναι τα ασφαλέστερα στην Ελλάδα. Αν στο Πήλιο υπάρχουν παρατημένες υποδομές, στον κάμπο χρήματα έχουν πέσει πολλά. Και τι απέδωσαν; Την καταστροφή του 20% της αγροτικής παραγωγής.

Οι δυο ιστορίες προκαλούν κατάθλιψη: περιοχές διαλύονται σε κάθε περίπτωση – είτε κατοικούνται από ανθρώπους που ξέρουν τι θα πει φύση, είτε διοικούνται από τοπικούς άρχοντες που ξοδεύουν του κόσμου τα εκατομμύρια.

Το μελαγχολικό συμπέρασμα είναι ότι μπροστά στην κλιματική αλλαγή δεν γλιτώνει κανένας και τίποτα, όμως αν το θέσουμε έτσι καλύτερα να ανεβούμε όλοι μαζί στα Σινούκ (που ας ελπίσουμε πως θα απογειωθούν…) κι ας παρακολουθήσουμε την καταστροφή της χώρας. Πριν αυτό συμβεί, ας ελπίσουμε πως οι καταθλιπτικές αυτές ιστορίες θα γίνουν λόγος για να υπάρξει αυτό που βασικά λείπει: ένα σχέδιο. Ενα σχέδιο που θα είχε ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι που ζουν στο Πήλιο να έχουν στη διάθεσή τους ένα οδικό δίκτυο του 2023 (κι όχι του 1960) και τα χρήματα που ξοδεύονται γενικά (κι όχι μόνο στον κάμπο…) να ξέρουμε πού πάνε. Και να ελέγχονται.

Η κυβέρνηση ετούτη μοιάζει να κάνει διαχείριση κρίσεων. Καμαρώνει για το 112, που στο Πήλιο δεν ήχησε διότι με κατεστραμμένες τις κεραίες κινητής τηλεφωνίας δεν ήταν δυνατό ο κόσμος να πάρει έστω το SMS της παρηγορητικής σκέψης. Οι υπουργοί της κάνουν εκκενώσεις, μαζεύουν κόσμο από τις στέγες, επαναλαμβάνουν διαρκώς πως πάνω απ’ όλα είναι η ανθρώπινη ζωή. Κανείς δεν αντιλέγει, αλλά σε μια χώρα υπάρχει το «τώρα», το «πριν» και το «μετά». Το «τώρα», είναι τα αντανακλαστικά της στιγμής: δεν υπήρξαν και τα καλύτερα. Το «πριν» (τη θεομηνία…) δείχνει απόλυτη αδυναμία ελέγχου του χρήματος και έλλειψη αξιολόγησης των αναγκών. Αν το «μετά» είναι το πώς θα σκορπίσουμε χρήματα για επιδοτήσεις αφήνοντας τα πάντα όπως είναι, σε λίγο καιρό κάπου αλλού στην Ελλάδα θα δούμε χειρότερα.