Κλιματική αλλαγή: Οι αεροπορικές εταιρείες κατηγορούμενες για greenwashing

Όταν η ολλανδική KLM λάνσαρε διαφημιστική καμπάνα παροτρύνοντας τους πελάτες να «πετούν υπεύθυνα» λαμβάνοντας υπόψη τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, η εταιρεία υποτίθεται ότι έδειχνε τη δέσμευσή της σε ένα πιο βιώσιμο μέλλον.

Όμως η καμπάνια του 2019 προκάλεσε αντιδράσεις και η KLM δέχτηκε πέρυσι αγωγή από περιβαλλοντική οργάνωση που την κατηγορεί για «greenwashing», ή παραπλανητικούς ισχυρισμούς για την προστασία του περιβάλλοντος.

Όπως σχολιάζει το Reuters, η 0προσφυγή της ολλανδικής οργάνωσης Fossil Free Netherlands αναδεικνύει το δίλημμα που αντιμετωπίζει η αεροπορική βιομηχανία καθώς προσπαθεί να πετύχει κερδοφορία για τους μετόχους της και παράλληλα να πείσει το κοινό ότι καταβάλλει προσπάθειες μείωσης των εκπομπών άνθρακα.

Η ιστοσελίδα της καμπάνιας «πετάξτε υπεύθυνα» δρομολογεί πλέον τους χρήστες στο μήνυμα «Τα αεροπορικά ταξίδια δεν είναι σήμερα βιώσιμα»

Οι εταιρείες βρίσκονται τώρα στο στόχαστρο προσφυγών και καταγγελιών με στόχο να μπει φρένο στους περιβαλλοντικούς ισχυρισμούς τους.

«Ο μόνος τρόπος να πετάξει κανείς υπεύθυνα είναι να μην πετάξει» σχολίασε η Χίσκε Αρτς, επικεφαλής της εκστρατείας της Fossil Free Netherlands.

Η ακροαματική διαδικασία ξεκινά στις 27 Σεπτεμβρίου με την ΚLΜ να αρνείται τις κατηγορίες. Η τελική απόφαση αναμένεται τον Φεβρουάριο.

Τον Ιούνιο, η ευρωπαϊκή συνομοσπονδία οργανώσεων καταναλωτή, BEUC, υπέβαλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταγγελία για 17 αεροπορικές εταιρείες, κατηγορώντας τες για παραπλανητική χρήση όρων όπως «βιώσιμη», «υπεύθυνη» και «πράσινη».

«Ο λόγος που επιλέξαμε τις αεροπορικές εταιρείες είναι πιθανότατα το γεγονός ότι πρόκειται για έναν από τους πλέον εμβληματικούς κλάδους όσον αφορά το greenwashing» δήλωσε ο Ντιμίτρι Βέργκνε της BEUC. Οι τεχνολογίες που απαιτούνται για πτήσεις χαμηλών εκπομπών είτε δεν υπάρχουν είτε απέχουν χρόνια από την εμπορική εφαρμογή τους, επισήμανε.

Επιχειρηματικό ρίσκο

Το διακύβευμα είναι μεγάλο. Ο ιδιοκτήτης της KLM, η γαλλική Air France, αναγνώριζε στην ετήσια έκθεσή της το 2022 ότι η φθορά της περιβαλλοντικής υπόληψής της αποτελεί επιχειρηματικό κίνδυνο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια εμπιστοσύνης.

Παρόλα αυτά, η Air France-KLM είναι μια από τις αεροπορικές εταιρείες που σχεδιάζουν να προσφύγουν στην ευρωπαϊκή δικαιοσύνης κατά της ολλανδικής απόφασης να μπει πλαφόν στις πτήσεις που εξυπηρετεί το αεροδρόμιο «Σίπχολ» του Άμστερνταμ προκειμένου να περιοριστεί η ηχορύπανση αλλά και οι εκπομπές άνθρακα.

Απαντώντας σε ερώτημα του Reuters, η KLM δήλωσε πως οι εκπομπές των αερομεταφορών είναι δύσκολο να μειωθούν. Ανέφερε επίσης ότι σκοπεύει να αγοράσει πιο αποδοτικά αεροπλάνα και να αυξήσει τη χρήση βιοκαυσίμων για να πετύχει τον κλιματικό στόχο της για το 2030.

Στην προκαταρκτική δικαστική διαδικασία, η KLM υποστήριξε ότι το σλόγκαν «πετάξτε υπεύθυνα» είχε την καλή προθέση να ενθαρρύνει τους πελάτες της να αντισταθμίσουν τις εκπομπές αγοράζοντας πιστώσεις άνθρακα ή να ταξιδέψουν με το τρένο.

Η ιστοσελίδα της καμπάνιας «πετάξτε υπεύθυνα» δρομολογεί πλέον τους χρήστες στο μήνυμα «Τα αεροπορικά ταξίδια δεν είναι σήμερα βιώσιμα. Δείτε τι κάνουμε για να βελτιωθούμε».

Η Χίσκε Αρτς της Fossil Free Netherlands υποστηρίζει από την πλευρά της ότι οποιαδήποτε περιβαλλοντική αναφορά στις διαφημίσεις των αεροπορικών εταιρειών έχει στόχο να ενισχύσει τα ζήτηση πείθοντας τον κόσμο ότι οι πτήσεις δεν δημιουργούν πρόβλημα.

Υποστηρίζει μάλιστα ότι η αεροπορική βιομηχανία πρέπει να έχει την ίδια αντιμετώπιση με την καπνοβιομηχανία: οι διαφημίσεις πρέπει να απαγορευτούν και τα εισιτήρια πρέπει να φέρουν προειδοποιητικό σήμα.

Οι αεροπορικές εταιρείες αρνούνται κάθε σύγκριση με τη βιομηχανία καπνού, υποστηρίζοντας ότι, σε αντίθεση με το κάπνισμα, οι πτήσεις προσφέρουν σαφή οικονομικά οφέλη.