Μαργκρέτε Βεστάγκερ: «Είναι σημαντικό να γίνει η ΕΤΕπ πιο στρατηγική»

Να γίνει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) πιο στρατηγική, λέει η Μαργκρέτε Βεστάγκερ, αναπτύσσοντας τα σχέδιά της για την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) ως μια εκ των υποψηφίων που διεκδικούν να λάβουν τη θέση του απερχόμενου προέδρου Βέρνερ Χόγιερ.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στα «ΝΕΑ» και σε μικρή ομάδα ανταποκριτών ευρωπαϊκών εντύπων στις Βρυξέλλες, λίγες μόλις ημέρες πριν από το άτυπο Ecofin όπου οι υπουργοί Οικονομικών θα συζητήσουν ποιος θα είναι ο επόμενος επικεφαλής της ΕΤΕπ, η Βεστάγκερ δηλώνει επίσης ότι η ΕΤΕπ θα μπορούσε να πάρει μεγαλύτερο αλλά υπολογισμένο ρίσκο.

«Είναι σημαντικό να γίνει η ΕΤΕπ πιο στρατηγική. Δεν επιδιώκω απλά μια δουλειά, αλλά μια εντολή για μεταρρύθμιση. Η τράπεζα πρέπει να γίνει πιο γρήγορη διατηρώντας παράλληλα την ποιότητά της. Καθώς διαμορφώνονται σημαντικές πολιτικές στην Ευρώπη που θα χρειαστούν μεγάλη χρηματοδότηση, είναι σημαντικό να αναπτυχθεί η τράπεζα και να έχει τα καλύτερα συστήματα διαχείρισης κινδύνου εσωτερικά, ώστε να γνωρίζει τι κάνει όταν αναλαμβάνει λίγο περισσότερο ρίσκο» λέει η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Κομισιόν, η οποία βρίσκεται τώρα σε άδεια άνευ αποδοχών λόγω της «κούρσας» για την προεδρία της ΕΤΕπ.

Χάρη στην εμπειρία εννέα ετών στην Κομισιόν, αλλά και πρωτύτερα ως υπουργός Οικονομίας στη Δανία, τονίζει ότι «οι ισότιμοι όροι ανταγωνισμού είναι η αρχή που με καθοδηγεί».

Είναι σημαντικό να είναι η τράπεζα «για όλους, για μικρά και μεγάλα κράτη» λέει και να προωθήσει τη συνοχή. «Δεν έχουμε ακόμη εκπληρώσει την υπόσχεση της συνοχής. Η τράπεζα μπορεί να παίξει ρόλο» τονίζει. Επίσης, έχοντας εμπειρία στο «πώς διορθώνουμε αποτυχίες της αγοράς» θεωρεί ότι η ΕΤΕπ μπορεί να συμβάλει στη χρηματοδότηση για scaling up επιχειρήσεων, «κάτι που λείπει» στην Ευρώπη. «Υπάρχουν πτυχές που δεν χρηματοδοτούνται, όπως η μετάβαση από την πρωτότυπη ιδέα σε βιομηχανική κλίμακα. Πολλές εταιρείες θα πάρουν χρηματοδότηση από ΗΠΑ, Σαουδική Αραβία, Σιγκαπούρη, ποτέ από Ευρώπη. Θα πρέπει να έχουν και ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Υπάρχει ρόλος για την τράπεζα σε αυτό».

Σχετικά με τη χρηματοδότηση νέων τομέων, όπως την ανάπτυξη έργων πυρηνικής ενέργειας, δηλώνει: «Είμαι πραγματίστρια και δεν έχω ηθικούς προβληματισμούς σε αυτό. Είμαι ανοιχτή στη χρηματοδότηση και άλλων τομέων, αλλά δεν μπορούμε να εισάγουμε συγκρούσεις στην Τράπεζα. Η ΕΤΕπ χρηματοδοτεί την αποκατάσταση παλαιών πυρηνικών, τη διαχείριση απορριμμάτων και την ασφάλεια, αλλά όχι νέα έργα στον τομέα αυτόν, γιατί είναι πολύ αμφιλεγόμενο θέμα στην Ευρώπη. Είμαι ανοιχτή, αλλά χρειάζεται περισσότερη συζήτηση διότι δεν υπάρχει ομοφωνία». Θεωρεί ότι η ΕΤΕπ μπορεί να χρηματοδοτήσει έργα εξόρυξης, και ιδίως πρώτων υλών, συμβάλλοντας στην ανανέωση της μεταλλευτικής βιομηχανίας, ενώ για την άμυνα λέει ότι καθώς αλλάζει η κατεύθυνση της «διπλής χρήσης» «γίνεται πιο ενδιαφέρον πώς ενισχύεις αυτές τις επενδύσεις». Στον τομέα της βαθιάς τεχνολογίας, «που μπορεί να ενέχει μεγαλύτερο ρίσκο από το σύνηθες για την τράπεζα», θεωρεί ότι η ΕΤΕπ μπορεί να παίξει ρόλο, όπως και στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης. Επίσης δηλώνει ότι θα ήθελε να δει την ΕΤΕπ να παίζει ρόλο στις επενδύσεις σε μετοχικό κεφάλαιο.

Ξεχωρίζει, πάντως, τη συνδρομή της ΕΤΕπ στην κλιματική χρηματοδότηση και την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας. «Η χρηματοδότηση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας είναι τα δύο πιο επείγοντα θέματα για τα οποία η γενιά μας θα κριθεί. Το σχέδιο της τράπεζας τώρα είναι ότι 50% της χρηματοδότησης αφορά το κλίμα μέχρι το 2025» λέει, τονίζοντας την ανάγκη να ξεκαθαριστεί «τι εννοούμε ως κλιματική χρηματοδότηση» σε σχέση επίσης με την ενεργειακή ασφάλεια, διότι, όπως λέει, πέρα από την καθαρή κλιματικά ενέργεια η Ευρώπη στηρίζεται ακόμη στο μη ρωσικό αέριο και σταθμοί LNG δημιουργούνται ανά την Ευρώπη. «Δεν θα κάνω προβλέψεις για μετά το 2025».

Η θεομηνία

Στο πλαίσιο αυτό, τη ρωτάμε πώς βλέπει τον δανεισμό από την ΕΤΕπ για την αποκατάσταση ζημιών από τη θεομηνία «Daniel» στην Ελλάδα, κάτι που θα προσπαθήσει να διασφαλίσει ο έλληνας Πρωθυπουργός. «Οπως η τράπεζα θέλει να είναι μια τράπεζα κλιματική για να αντιμετωπίσει την κλιματική αλλαγή, έτσι θα πρέπει να είναι κλιματική στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, να διορθώσουμε τα αποτελέσματά της. Δεν αποφεύγω τέτοιες ιδέες. Είναι σημαντικό να υπάρχει χρηματοδότηση όχι μόνο για να ξαναχτίσεις, αλλά να ξαναχτίσεις με τέτοιο τρόπο ώστε οι υποδομές να είναι έτοιμες να αντιμετωπίσουν τη νέα μαζική βροχή, τη νέα μαζική ξηρασία ή τις πυρκαγιές, να μην είναι τόσο τραγικά και καταστροφικά τα αποτελέσματα για τους ανθρώπους όπως αυτά που βλέπουμε τώρα».

Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της ευρωπαϊκής συνοχής, θεωρεί επίσης σημαντικά τα διασυνοριακά έργα, όπως δίκτυα μεταφοράς, ηλεκτρισμού, σιδηροδρόμων, δρόμων με φορτιστές, τρένων υψηλής ταχύτητας σε όλη την Ευρώπη. «Υπάρχουν περιοχές όπου οι διασυνοριακές υποδομές διασύνδεσης είναι ανεπαρκείς. Οι υποδομές αυτές στηρίζουν τη συνοχή. Επίσης η χρηματοδότηση startups υποστηρίζει τη συνοχή. Δεν έχουν όλα τα κράτη-μέλη ισχυρή και ανεπτυγμένη αγορά κεφαλαίων και χρειάζονται σχετικά προϊόντα από έναν θεσμό όπως την ΕΤΕπ».

Το ρίσκο

Πόσο ρίσκο μπορεί να πάρει η τράπεζα; «Μιλώ για υπολογισμένο κίνδυνο. Μέρος της αποστολής της τράπεζας είναι η χρηματοδότηση έργων που δεν μπορούν αλλιώς να χρηματοδοτηθούν. Αν δεν πάρεις ρίσκο, υπάρχει περιορισμός στην εκπλήρωση της αποστολής. Με το ρίσκο έρχεται και η διαχείριση ρίσκου ώστε να γνωρίζεις τι κάνεις, ώστε να διατηρήσεις την αξιολόγηση ΑΑΑ, αλλά όχι λέγοντας παθητικά «δεν μπορούμε να κινηθούμε εξαιτίας του»» απαντά.

Για τον ρόλο της τράπεζας παγκοσμίως λέει ότι καθώς το 10% του συνολικού της δανεισμού γίνεται εκτός Ευρώπης θα πρέπει «να χρησιμοποιηθεί στρατηγικά», όπως στην εξόρυξη πρώτων υλών ή στο πράσινο υδρογόνο. Χαρακτηρίζει, όμως, τη συζήτηση γύρω από την απεξάρτηση της EIB Global από την Τράπεζα «πρόωρη». Στην εκτός ευρωπαϊκών συνόρων δραστηριοποίηση της ΕΤΕπ σημειώνει ότι πρέπει να υπάρχουν συνεργασία και ξεκάθαροι ρόλοι με άλλους χρηματοοικονομικούς εταίρους, κάτι που αφορά και την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας. «Η ΕΤΕπ έχει ήδη ξεκινήσει χρηματοδότηση έργων στην Ουκρανία. Η ανασυγκρότηση πρέπει να ξεκινήσει τώρα ακόμα και αν ο πόλεμος εξελίσσεται. Θα χρησιμοποιηθεί ο χρόνος για να καθοριστεί ποιος κάνει τι στην ανασυγκρότηση» λέει, επισημαίνοντας ότι η πλατφόρμα που έχει δημιουργηθεί μεταξύ ΕΕ και Ουκρανίας αποτελεί το πλαίσιο, όπου μπορούν να τεθούν και οι τρόποι ελέγχου κατά της διαφθοράς.

Πηγή: Εντυπη έκδοση ΤΑ ΝΕΑ