Επιστημονική διαμάχη για το σκανδαλώδες «σκαθάρι του Χίτλερ»

Το σκαθάρι της εικόνας, το οποίο ζει σε σπήλαια της Σλοβενίας και είναι τυφλό, είχε την ατυχία να ανακαλυφθεί το 1937 από έναν αυστριακό εντομολόγο και θαυμαστή του Χίτλερ, ο οποίος το βάφτισε επίσημα Anophthalmus hitleri.

Σήμερα, ο «Ανόφθαλμος του Χίτλερ» έχει γίνει περιζήτητος μεταξύ των Νεοναζί, οι οποίοι δίνουν χιλιάδες ευρώ για ένα δείγμα καρφιτσωμένο σε κάδρο. Ως αποτέλεσμα, το είδος κινδυνεύει με εξαφάνιση.

Εδώ και χρόνια, ορισμένοι ζωολόγοι υποστηρίζουν ότι A. hitleri και πολλά άλλα ονόματα, τα οποία για παράδειγμα τιμούν ρατσιστές και αποικιοκράτες, είναι προσβλητικά και πρέπει να αλλάξουν.

Οι μετονομασίες θα προκαλούσαν σύγχυση και θα απειλούσαν τη σταθερότητα του συστήματος ονοματολογίας

Τέτοιες περιπτώσεις είναι για παράδειγμα η πεταλούδα Hypopta mussolinii που τιμά τον Μουσολίνι, ή ακόμα ο σκόρος Neopalpa donaldtrumpi, ο οποίος έχει ξανθό χρώμα και μικρά γεννητικά όργανα και πήρε το όνομα του Ντόναλντ Τραμπ.

O σκόρος Neopalpa donaldtrumpi πήρε το όνομα του Ντόναλντ Τραμπ (Vazrick Nazari/Wikimedia Commons)

Αλλοι όμως δεν συμφωνούν με τη μετονομασία: η Διεθνής Επιτροπή Ζωολογικής Ονοματολογίας (ICZN) αποφάνθηκε τον Ιανουάριο ότι δεν θα εξετάζει τέτοια αιτήματα για πολιτιστικούς ή ηθικούς λόγους, καθώς μια τέτοια κίνηση θα αφορούσε δυνητικά εκατοντάδες χιλιάδες είδη, για τα οποία θα υπήρχε μια παλιά και μια νέα ονομασία.

Αυτό θα προκαλούσε σύγχυση και θα απειλούσε τη σταθερότητα του συστήματος ονοματολογίας, βασικό πυλώνα οποιουδήποτε συστήματος ταξινόμησης.

Η απόφαση δέχτηκε επικρίσεις σε μια σειρά πρόσφατων άρθρων, τα οποία κατηγορούν την ICZN ότι βάζει τη σταθερότητα πάνω από την κοινωνική δικαιοσύνη.

Οι πιέσεις φαίνεται ότι αποδίδουν, τουλάχιστον εν μέρει. Εκπρόσωπος της επιτροπής δήλωσε προ ημερών στο περιοδικό Science ότι τα σχόλια λαμβάνονται υπόψη.

Αφησε μάλιστα ανοιχτό το ενδεχόμενο μετονομασίας του A. hitleri, δεδομένου ότι το σκαθάρι απειλείται με εξαφάνιση λόγω του ονόματός του.