Αν ζούσε ο Εμίλ Ζάτοπεκ, σήμερα θα γιόρταζε τα 101α γενέθλιά του, όπως και η σύζυγός του Ντάνα. Το διάσημο ζευγάρι από την Τσεχία πρωταγωνίστησε σε μια θρυλική ολυμπιακή στιγμή και σε ένα από τα πιο βαρυσήμαντα πολιτικά γεγονότα του 20ου αιώνα.

Η φωτογραφία που η Ντάνα σκύβει πάνω από τον Εμίλ, στους Ολυμπιακούς Αγώνεςφ του 1952 στο Ελσίνκι και τον φιλά με πάθος έχει την ίδια αξία με το αντίστοιχο ενσταντανέ στην Times Square του ναύτη Τζορτζ Μεντόσα με την Γκρέτα Φρίντμαν, όταν ανακοινώθηκε η λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο Ζάτοπεκ ήταν ένας από τους καλύτερους δρομείς στην ιστορία, πιθανόν ο καλύτερος. Για τους συμπατριώτες του ωστόσο, θεωρείται κάτι παραπάνω, ένας μυθικός ήρωας.

Η ζωή του ένα μυθιστόρημα. Ο εργάτης σε εργοστάσιο παπουτσιών που κατέκτησε τον κόσμο τρέχοντας και ο μεγάλος του έρωτας για την Ντάνα με την οποία γεννήθηκαν την ίδια ημέρα: 19 Σεπτεμβρίου 1922. Η Ιστορία τους ευλόγησε στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ελσίνκι, εκεί όπου στις 24 Ιουλίου 1952 κατέκτησαν από ένα χρυσό μετάλλιο με μία ώρα διαφορά.

Πρώτα ο Εμίλ έκοψε το νήμα στα 5.000 μέτρα και στη συνέχεια η Ντάνα πέταξε πιο μακριά από κάθε άλλη αθλήτρια το ακόντιό της. Προηγουμένως ο Εμίλ είχε κατακτήσει το χρυσό στα 10.000 μέτρα και αργότερα κέρδισε και στον μαραθώνιο. Όλα σε διάστημα οκτώ ημερών, ένα επίτευγμα που ούτε ο Πάαβο Νούρμι δεν είχε καταφέρει.

Ο Ζάτοπεκ ήταν διαφορετικός τύπος από τον Νούρμι και άλλες μεγάλες προσωπικότητες. Δεν ήταν κομψός ούτε εστέτ.

Στο πρόσωπό του ήταν μόνιμα ζωγραφισμένη μια γκριμάτσα κατά τη διάρκεια των αγώνων και οι κινήσεις των χεριών του τον έκαναν την επιτομή του μαχητή, σκληρό με τον εαυτό του, πολύ πέρα από το κατώφλι του πόνου.

Εμίλ και Ντάνα κατέκτησαν από ένα χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ελσίνκι με μία ώρα διαφορά

Ο Ζάτοπεκ μεγαλούργησε τη δεκαετία 1946-1956 πηγαίνοντας τα σύνορα του αθλήματος του παρασάγγες πιο πέρα, σπάζοντας 18 παγκόσμια ρεκόρ. Ως άνθρωπος ήταν ταπεινός και ποτέ δεν επιδίωξε να γίνει αστέρι. Το διάσημο σύνθημα της καριέρας έλεγε «το πουλί πετάει, τα ψάρια κολυμπούν, ο άνθρωπος τρέχει».

Δεκαέξι χρόνια μετά τον τριπλό θρίαμβο στο Ελσίνκι ήρθε η δεύτερη μέρα που θα άλλαζε τη ζωή του Εμίλ. Στην Ανοιξη της Πράγας το 1968 υποστήριξε το απελευθερωτικό κίνημα του Αλεξάντερ Ντούμπτσεκ το οποίο κατεστάλη από τη Σοβιετική Ενωση.

Με στολή, ο τότε συνταγματάρχης του Λαϊκού Στρατού της Τσεχοσλοβακίας Εμίλ Ζάτοπεκ ανέβηκε σε ένα τανκ για να καλέσει τους κομμουνιστές να επιστρέψουν στην πατρίδα τους- μια εικόνα που έκανε το γύρο του κόσμου όπως το περίφημο φιλί στην Ντάνα το 1952.

Ο «άνθρωπος ατμομηχανή» όπως ήταν γνωστός, αποβλήθηκε από το στρατό και υποχρεώθηκε να εργαστεί σε ορυχείο: «Κατέληξα 600 μέτρα κάτω από τη γη σε ένα ορυχείο ουρανίου. Ο αθλητισμός με ατσάλωσε για να καταφέρω κι αυτό», έλεγε αργότερα ο Ζάτοπεκ.

Μετά την πτώση του Σιδηρούν Παραπετάσματος ο σπουδαίος Εμίλ αποκαταστάθηκε. Ο άνθρωπος που μιλούσε επτά γλώσσες, προώθησε το κίνημα του τρεξίματος και έχεις ένθερμος υποστηρικτής του λαϊκού αθλητισμού.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του η υγεία του ήταν σε άθλια κατάσταση. Του είχε τοποθετηθεί προσθετικό μέλος στο μηρό και το μεγαλύτερο διάστημα νοσηλευόταν σε νοσοκομείο αναίσθητος Στις 22 Νοεμβρίου 2000 η φωτιά της ατμομηχανής έσβησε για πάντα.

Η Ντάνα Ζάτοπκοβα έζησε μόνη της επιπλέον είκοσι χρόνια. Μόνο στο θάνατο δεν κατάφεραν να συντονιστούν.

Headlines