Οι «αγνοούμενοι» μαθητές της Βρετανίας

Η νέα σχολική χρονιά μπορεί να άρχισε στη Βρετανία, όμως δεν είναι παρόντες όλοι οι μαθητές.

Αιτία δεν είναι μόνο το γεγονός ότι, μόλις λίγο πριν χτυπήσει το «πρώτο κουδούνι», κρίθηκαν ακατάλληλα περί τα 150 σχολεία λόγω μη ασφαλούς κατασκευής με τη χρήση του λεγόμενου Ενισχυμένου Αυτόκλειστου Αεριζόμενου Τσιμέντου (RAAC).

Τα τελευταία επίσημα στοιχεία δείχνουν μεν ότι το αναμενόμενο ποσοστό προσέλευσης στα χρηματοδοτούμενα από το κράτος σχολεία πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και ειδικής εκπαίδευσης ήταν κατά μέσο όρο 94% κατά την Τρίτη, 5 Σεπτεμβρίου.

Μαρτυρούν ωστόσο παράλληλα ότι περισσότερα από ένα στα πέντε παιδιά στην Αγγλία εξακολουθούν να απουσιάζουν συχνά από τα μαθήματά τους.

Προ της πανδημίας COVID-19, το ποσοστό των μαθητών που χαρακτηρίζονταν «επίμονα απόντες» -με τουλάχιστον μια απουσία ανά δύο εβδομάδες- κυμαινόταν στο 10,9%.

Σύμφωνα με τα επικαιροποιημένα στοιχεία του βρετανικού υπουργείου Παιδείας, έχει πλέον εκτοξευτεί στο 22,5%.

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι 1,8 εκατομμύρια παιδιά χάνουν τακτικά μαθήματα στο σχολείο.

«Έχουμε πραγματικό πρόβλημα συμμετοχής μετά την πανδημία», αναγνώρισε η αρμόδια Αγγλίδα Επίτροπος, Ρέιτσελ ντε Σούζα.

«Σε μια ομάδα οκτώ εκατομμυρίων ατόμων, τα 1,8 εκατομμύρια είναι τεράστιος αριθμός» επεσήμανε σε εκπομπή του BBC.

Οι λόγοι γι΄αυτό ποικίλουν.

Μπορεί να σχετίζονται με ψυχολογικούς ή γνωστικούς παράγοντες, επεσήμανε η αξιωματούχος.

Σε κάθε περίπτωση, μόνο περί τους 100.000 «επίμονα απόντες» μαθητές εκτιμάται ότι κάνουν απλά… κοπάνα.

Πανδημικά «απόνερα» ή «κληρονομιά»;

Τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας δείχνουν ότι οι απουσίες μαθητών είναι πιο συχνές μεταξύ όσων λαμβάνουν δωρεάν σχολικά γεύματα (37,9%) -τα οποία διατίθενται βάσει οικογενειακών εισοδηματικών κριτηρίων- και εκείνων που έχουν ενταχθεί σε πρόγραμμα ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών και μαθησιακών δυσκολιών.

Οι συχνές απουσίες σε αυτές τις δύο ομάδες κυμαίνονται αντίστοιχα σε ποσοστά 37,9% και 33,4%.

Οι απουσίες λόγω ασθένειας διπλασιάστηκαν συγκριτικά με την σχολική περίοδο 2020-21, από 2,1% σε 4,4% πέρυσι.

Οι μη αιτιολογημένες αυξήθηκαν από 1,3% σε 2,1%.

Κατά τον Τίμο Χάνεϊ, διευθύνοντα σύμβουλο της SchoolDash -μιας πλατφόρμας ανάλυσης δεδομένων του εκπαιδευτικού συστήματος στην Αγγλία- σημαντικό ρόλο σε αυτό έχουν οι ίδιοι οι γονείς.

«Είναι πιο χαλαροί στο να επιτρέπουν στα παιδιά να μένουν σπίτι»,

εξηγεί στον -ειδικευμένο σε εκπαιδευτικά ζητήματα- βρετανικό ιστότοπο Schools Week.

Απέδωσε αυτή τη στάση εν μέρει στην «αποδεδειγμένη ικανότητα των σχολείων να παρέχουν, αντί της δια ζώσης διδασκαλίας,  εναλλακτικές διαδικτυακές λύσεις».

Πρόσφατη, δε, μελέτη της Επιτρόπου ντε Σούζα εντόπισε ένα επαναλαμβανόμενο πανδημικό μοτίβο τις Παρασκευές.

Ημέρα κατά την οποία πολλοί γονείς δούλευαν συνήθως εξ αποστάσεως και το φθινόπωρο του 2021 απουσίασε τουλάχιστον μια φορά από τα μαθήματά του σχεδόν το ένα τέταρτο των μαθητών.

«Βλέπουμε ελαφρώς διαφορετικές συμπεριφορές στον κόσμο μετά την COVID-19», είχε τονίσει σε προ μηνών εισήγησή της ενώπιον Βρετανών βουλευτών.

Άλλοι ειδικοί, όπως ο Άντριου Έιλς από το Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου και ο Λι Έλιοτ από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ έκαναν λόγο για «ανησυχητικά επίπεδα άγχους και απώλειας κοινωνικής και ακαδημαϊκής εμπιστοσύνης».

Νέες προκλήσεις

Η κρίση θεωρείται πολυπαραγοντική.

Εν μέσω κρίσης κόστους ζωής, αυξάνονται οι οικογένειες που δεν μπορούν να αντέξουν πλέον οικονομικά να παρέχουν κάθε μέρα στο παιδί τους καθαρή σχολική στολή ή να καλύψουν το κόστος για μεσημεριανά γεύματα και για μετακινήσεις.

Στον αντίποδα, νέα έρευνα δείχνει ότι περίπου 125.000 παιδιά σε πιο προνομιούχες οικογένειες, σε όλη την Αγγλία -ήτο το 1,4% του συνόλου των μαθητών- είχαν κάποια στιγμή κατά το προηγούμενο σχολικό έτος εκπαίδευση κατ’ οίκον.

Πρόκειται για αύξηση 60% σε σχέση με τα επίπεδα προ πανδημίας.

Όλο το τελευταίο διάστημα εν τω μεταξύ οι εκπαιδευτικοί βρίσκονταν σε απεργιακό «πυρετό», διεκδικώντας καλύτερους μισθούς, αύξηση της χρηματοδότησης στην Παιδεία, μείωση του φόρτου εργασίας τους και κατ’ επέκταση καλύτερες συνθήκες εργασίας.

Ανάλογο είναι το κλίμα στον ευρύτερο -υποστελεχωμένο και υποχρηματοδοτούμενο- βρετανικό δημόσιο τομέα, με πρόσφατη έρευνα να καταγράφει τεράστιες λίστες αναμονής ακόμη και στην πρόσβαση ανήλικων σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας.

Στην πραγματικότητα, καταγράφει μλέτη ερευνητών του London School of Economics (LSE), οι λόγοι των αυξανόμενων σχολικών απουσιών είναι ακόμη άγνωστοι.

«Γίνεται λόγος για άγχος, έλλειψη υποστήριξης για την ψυχική υγεία και πιέσεις στον προϋπολογισμό, όπως και αλλαγές στα προγράμματα εργασίας των γονέων», αναφέρουν.

«Δεν είναι επίσης σαφές τι θα πείσει τους μαθητές να επιστρέψουν στο σχολείο», παρατηρούν.

Η κυβέρνηση Σούνακ προωθεί μέτρα όπως αυτόματη αποστολή γραπτών μηνυμάτων στους γονείς όσων παιδιών απουσιάζουν από το σχολείο ή ακόμη και την επιβολή προστίμου στις περιπτώσεις των «επίμονα απόντων».

Ωστόσο «δεν είναι σαφές εάν παρεμβάσεις όπως αυτές θα λειτουργήσουν», παρατηρούν οι ερευνητές του LSE.

Πολλώ μάλλον όταν οι λόγοι των απουσιών «είναι διαφορετικοί από ό,τι ήταν στο παρελθόν».

«Κατά την άποψή μας», τονίζουν, «η βελτίωση της φοίτησης πρέπει να αποτελέσει μέρος ενός μακροπρόθεσμου σχεδίου ανάκαμψης της εκπαίδευσης, ένα σκέλος του οποίου θα πρέπει να στοχεύει στη δημιουργία βαθύτερων συμπράξεων μεταξύ σχολείου και γονέων».