Τα γυμνά, ανθρώπινα, έργα τέχνης της Μαρίνα Αμπράμοβιτς αναστατώνουν το Λονδίνο

Αποτελεί δίχως σκέψη την ιέρεια της περφόρμανς. Τα τελευταία χρόνια έχει κάνει πολλούς καλλιτέχνες, που της είπαν ότι υπάρχουν όρια στην τέχνη, να αισθάνονται άσχημα για τον εαυτό τους, ενώ επιχειρεί να επανεφεύρει και τον τρόπο που χρησιμοποιείται το ανθρώπινο σώμα ως καμβάς και οι εμπειρίες της ζωής ως πινέλο που θα δημιουργήσουν έναν πίνακα.

Ο λόγος για την Μαρίνα Αμπράμοβιτς. Κανένας άλλος καλλιτέχνης, μέχρι στιγμής, δεν έχει τολμήσει να δοκιμάσει τα όρια της σωματικής και ψυχικής αντοχής της, υποβάλλοντας τον εαυτό της σε εξαντλητικό πόνο, ακόμα και στην πιθανότητα του θανάτου.

Όλα τα παραπάνω μπορεί κανείς να τα δει με μια σύντονη επίσκεψη στο Royal Academy of Arts του Λονδίνου από τις 23 Σεπτεμβρίου ως την 1 Ιανουαρίου 2024, όπου θα διεξάγεται η μεγάλη και ιστορική ρετροσπεκτίβα της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.

Μία «τρομακτική αλλά ζωτική» έκθεση από την Μαρίνα Αμπράμοβιτς στο Λονδίνο

Η αναδρομική έκθεση καλύπτει την καριέρα της Μαρίνα Αμπράμοβιτς, που μετρά πλέον μισό αιώνα. Στα 255 χρόνια ζωής της Βασιλικής Ακαδημίας, είναι η μόνη γυναίκα που έχει πάρει τις κύριες αίθουσες για να παρουσιάσει τα έργα της – ατομικά.

Οι επισκέπτες πρέπει να στριμωχτούν ανάμεσα σε δύο γυμνά μοντέλα

Η είσοδος στον χώρο γίνεται με τον επισκέπτη να στριμώχνεται ανάμεσα σε δυο γυμνά σώματα. Η περίεργη αυτή είσοδος οδηγεί τους επισκέπτες σε μία «αντιπαράθεση μεταξύ της γύμνιας, του φύλου, της σεξουαλικότητας και της επιθυμίας» σύμφωνα με την επικεφαλής εκθέσεων της Βασιλικής Ακαδημίας, Άντρεα Ταρσία.

Επισκέπτες στριμώχνονται ανάμεσα σε γυμνά μοντέλα για να μπουν σε έκθεση με έργα της Μαρίνα Αμπράμοβιτς / Πηγή εικόνας: Royal Academy of Arts

Η Μαρίνα Αμπράμοβιτς είχε πρωτοπαρουσιάσει το ασυνήθιστο έργο το 1977, με την ίδια και τον Γερμανό σύντροφό της, Ουλάι, να στέκονται ο ένας απέναντι στον άλλο σε μία πόρτα, αναγκάζοντας τους επισκέπτες να περάσουν ανάμεσά τους.

Ωστόσο, όσοι επισκέπτες νιώθουν άβολα να περάσουν μέσα από τα γυμνά μοντέλα υπάρχει μια ακόμη είσοδος.

Ανάμεικτα συναισθήματα

Παρ’ όλα αυτά, τα ΜΜΕ της Βρετανίας υποδέχτηκαν την εν λόγω έκθεση με ανάμεικτα συναισθήματα.

Ενδεικτικά είναι τα όσα έγραψε η κριτικός τέχνης των Times, Laura Freeman, η οποία εξήγησε ότι έπρεπε να ρουφήξει το στομάχι της και να προσπαθήσει να μην πατήσει τα δάχτυλα των γυμνών καλλιτεχνών στην έκθεση του Royal Academy of Arts για να περάσει ανάμεσά τους.

«Δεν χρειάζεται να περάσετε από τις γυμνές πύλες. Υπάρχει μια παράκαμψη, αλλά είναι απάτη» σημείωσε κριτικός των Times. «Στριμώχτηκα, ρουφώντας την κοιλιά μου, προσπαθώντας να μην πατήσω τα δάχτυλα κανενός ή να μην ακουμπήσω τίποτα» συμπλήρωσε. Έκανε, δε, λόγο για μία «καλαίσθητα παρουσιαζόμενη, αλλά μη ικανοποιητική αναδρομή».

Από πλευράς Guardian ο απολογισμός ήταν πιο θετικός, και έγινε λόγος για μία «τρομακτική αλλά ζωτική» έκθεση.

Η Μαρίνα Αμπράμοβιτς αναστατώνει το Λονδίνο / Πηγή εικόνας: Royal Academy of Arts

«Τη βλέπουμε να πλέκει, να καπνίζει, να κρατάει ένα κερί και να περπατάει με άπειρη βραδύτητα, κρατώντας ένα μπολ με γάλα. (…)Υπάρχουν τόσες πολλές Μαρίνες εδώ, αλλά μόνο μία Αμπράμοβιτς, σε όλες τις πολλαπλές της μορφές. (…) Είναι ατρόμητη, ακούραστη, γενναία και ακραία» αναφέρθηκε στην κριτική της έκθεσης.

Ο κριτικός της Evening Standard  σημείωσε πως «δεν θα μπορούσα να φανταστώ καλύτερη παρουσίαση» των έργων. Παρότι φοβόταν πως ο χώρος θα τα «καταπιεί», όπως έγινε και με άλλους καλλιτέχνες, «ο ρυθμός είναι εξαιρετικός: είναι λιτός εκεί που πρέπει και γεμάτος εκεί που πρέπει».