Ποια θα είναι τα φρούτα και τα λαχανικά που θα τρώμε στο μέλλον;

Οι καλλιεργητές φυτών είναι από τη φύση τους υπομονετικοί άνθρωποι. Μπορεί να χρειαστούν χρόνια ή και δεκαετίες εξάλλου για να τελειοποιήσουν μια νέα ποικιλία φρούτων ή λαχανικών με καλύτερη γεύση, γρηγορότερη ανάπτυξη ή μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.

Το έργο τους, όμως, έχει αποκτήσει νέα επείγουσα σημασία μπροστά σε ένα ολοένα και πιο ασταθές κλίμα. Οι πρόσφατες πλημμύρες άφησαν πίσω τους πάνω από το ένα τρίτο των σταφυλιών της Καλιφόρνιας να σαπίζουν στους αμπελώνες. Την ίδια ώρα το υπερβολικό φως του ήλιου καίει τα μήλα, ενώ παράσιτα για τα οποία οι αγρότες δεν ανησυχούσαν ποτέ αλωνίζουν και κατατρώνε τα μαρούλια.

Δύσκολο στοίχημα η εκτροφή νέων, ανθεκτικών καλλιεργειών

Η εκτροφή νέων καλλιεργειών που θα μπορούν να ευδοκιμήσουν ενάντια σε όλες αυτές τις επιθέσεις δεν είναι εύκολο στοίχημα. Τη λύση στο πρόβλημα πιστεύεται ότι θα δώσει η έρευνα είτε αφορά την τεχνολογία γονιδιακής επεξεργασίας είτε την εξόρυξη διαφόρων συλλογών από σπόρους που έχουν συντηρηθεί εδώ και αιώνες.

Και, φυσικά, τα νέα φρούτα και λαχανικά πρέπει να έχουν καλή γεύση. «Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τις παραπάνω τεχνικές για να βρείτε λύσεις για το κλίμα, αλλά δεν θα είναι χρήσιμες αν δεν είναι αυτό που οι άνθρωποι θέλουν να φάνε», δηλώνει στους New York Times ο Μάικλ Καντάρ, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Χαβάης στο προάστιο Μανόα της Χονολουλού, ο οποίος μελετά άγριους συγγενείς των σημερινών καλλιεργειών.

Μερικές από αυτές τις νέες ποικιλίες κυκλοφορούν ήδη στα μανάβικα και τα σουπερμάρκετ, ενώ άλλες βρίσκονται ακόμη στο στάδιο της σχεδίασης. Ακολουθεί μια γρήγορη ματιά σε μερικές από τις πιο υποσχόμενες που εκτιμάται ότι θα γεμίσουν τα πιάτα μας και θα ικανοποιήσουν τον ουρανίσκο μας.

The race is on to breed fruit and veg that can handle the changing climate. Researchers are editing genes to make new blackberries or crossing wild white Turkish carrots with the orange ones we buy at the grocery, old school style. My report 👇 https://t.co/fN8EL3vwzY

— Kim Severson (@kimseverson) September 25, 2023

Τα κεράσια που αντέχουν στη ζέστη

Για να παράγουν καρπούς οι κερασιές χρειάζονται αυτό που οι καλλιεργητές αποκαλούν ώρες ψύχους. Δηλαδή, τουλάχιστον ένα μήνα με θερμοκρασίες μεταξύ 32 και 45 βαθμών. Ένας πολύ ζεστός χειμώνας οδηγεί σε ακανόνιστη ανθοφορία και μερικές φορές σε μηδενική σοδειά.

Σήμερα λόγω της κλιματικής αλλαγής γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τις κερασιές να έχουν επαρκείς ώρες ψύχους σε διάφορα χώρες του κόσμου. Μια λύση είναι το Cheery Cupid σε σχήμα καρδιάς από την International Fruit Genetics, η οποία εξαγοράστηκε πρόσφατα από την Bloom Fresh International. Αυτά τα νέα κεράσια χρειάζονται μόλις το ένα τρίτο της ποσότητας ψυχρού καιρού που απαιτούν οι άλλες ποικιλίες.

«Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε είναι να τα καταστήσουμε περισσότερο ανθεκτικά το καλοκαίρι για να αντέξουν αυτή την αφόρητη ζέστη, αλλά πρέπει επίσης να μπορούν να επιβιώσουν και στη διάρκεια ενός πιο ζεστού χειμώνα», εξηγεί ο Κρις Όουενς, επικεφαλής της συγκεκριμένης καλλιέργεια για λογαριασμό της προαναφερόμενης εταιρείας. Τα κεράσια αυτά προβλέπεται να είναι διαθέσιμα στο νότιο ημισφαίριο το φετινό φθινόπωρο και λίγο αργότερα και στις αγορές της Βόρειας Αμερικής.

Κουνουπίδι με…αντηλιακό

Όταν ένα κουνουπίδι είναι ώριμο, τα πράσινα φύλλα του ανοίγουν και αποκαλύπτουν την ανθοκεφαλή. Αυτή είναι εξαιρετικά ευαίσθητη στο ηλιακό φως, καθώς αν παραμείνει κάτω από τις ακτίνες του θα αλλάξει χρώμα που σημαίνει ότι δεν θα μπορεί και δεν πρέπει να πουληθεί σε κανένα μανάβικο.

Προκειμένου να το αποφύγουν αυτό, οι αγρότες διπλώνουν τα φύλλα με τα χέρια τους πάνω από τις ανθοκεφαλές περίπου δύο εβδομάδες πριν από τη συγκομιδή, σε μια δαπανηρή και χρονοβόρα πρακτική. Εναλλακτικά, η Sygenta Vegertable Seeds, τμήμα της ελβετικής Syngenta, ανέπτυξε το αληθινά λευκό κουνουπίδι Destinica που δεν καίγεται από τον ήλιο.

Οι αγρότες καλλιεργούν επίσης τώρα το ανθεκτικό στις καιρικές συνθήκες λευκό λάχανο, το οποίο απαιτεί λιγότερα αζωτούχα λιπάσματα και μπορεί να ευδοκιμήσει κατά τη διάρκεια παρατεταμένων ξηρών περιόδων.

To Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, κυκλοφόρησε δύο νέες ποικιλίες πεπονιών που αντέχουν στην ξηρασία

Πεπόνια που διψούν λιγότερο

Το 2011, αφού τα πεπόνια του Κολοράντο που μολύνθηκαν με λιστέρια σκότωσαν 33 ανθρώπους, οι ερευνητές του κέντρου Vegetable and Fruit Improvement του Texas A&M άρχισαν να προσπαθούν να καλλιεργούν μια ασφαλέστερη ποικιλία πεπονιών. Την τελευταία δεκαετία, όμως, η επιβίωση των πεπονιών στην κλιματική αλλαγή αποδείχτηκε μεγάλη πρόκληση.

Γι’ αυτό, και το προαναφερόμενο πανεπιστήμιο με χρηματοδότηση από το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ, κυκλοφόρησε δύο νέες ποικιλίες πεπονιών – το Supermelon και το Flavorific – των οποίων τα βαθύτερα ριζικά συστήματα έχουν ανατραφεί ώστε να αντιμετωπίζουν την ξηρασία αντλώντας περισσότερο νερό από το έδαφος.

Οι γευσιγνώστες αναφέρουν ότι τα πεπόνια αυτά είναι γλυκά, με πυκνή σάρκα, και μόλις διατέθηκαν στους αγρότες της χώρας.

Βατόμουρα χωρίς αγκάθια

Σε ένα εργαστήριο στο Durham, N.C., οι επιστήμονες της Pairwise χρησιμοποιούν την τεχνολογία γονιδιακής επεξεργασίας CRISPR για να επισπεύσουν εργασίες που μπορεί να πάρουν δεκαετίες στους παραδοσιακούς αγρότες. Αυξάνοντας ορισμένα χαρακτηριστικά και διαγράφοντας άλλα, οι ερευνητές ελπίζουν να αναπτύξουν ταχύτερα καλλιέργειες που θα μεγαλώνουν καλύτερα σε ακραία κλίματα.

Το πρόβλημα είναι ότι ένα μήλο, για παράδειγμα, μπορεί να έχει 57.000 γονίδια. Η ανακάλυψη του ποιο εξ αυτών και σε ποιο συνδυασμό, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μια άφθονη, νόστιμη καλλιέργεια που να μπορεί να αντέξει τις ακραίες καιρικές συνθήκες είναι τόσο δύσκολο όσο ακούγεται.

Οι ερευνητές, που συνεργάζονται με τον γερμανικό χημικό κολοσσό Bayer, ελπίζουν ότι σύντομα θα έχουν στα χέρια τους τα βατόμουρα χωρίς σπόρους που αναπτύσσονται σε αμπέλια με συμπαγή εδάφη τα οποία θα απαιτούν λιγότερο νερό και λίπασμα.

Οι ερευνητές ελπίζουν ότι σύντομα θα έχουν στα χέρια τους τα βατόμουρα χωρίς σπόρους

Καρότα που μπορούν να αντέξουν το αλάτι

Ο Φιλ Σάιμον, καθηγητής κηπουρικής στο Πανεπιστήμιο του Wisconsin-Madison, έχει περάσει πάνω από μια δεκαετία προσπαθώντας να αναπαράγει ένα καρότο του οποίου οι σπόροι μπορούν να βλαστήσουν ακόμη και όταν το έδαφος είναι αλμυρό, ζεστό και ξηρό.

Μια ιδέα είναι να διασταυρωθούν τα γλυκά, πορτοκαλί καρότα του εμπορίου με τα άγρια καρότα που αντέχουν στη ζέστη, όπως ένα λευκό καρότο που βρήκε ο προαναφερόμενος να αναπτύσσεται κατά μήκος του δρόμου στην Τουρκία, όπου οι θερμοκρασίες μπορεί να σκαρφαλώσουν σε τριψήφιο αριθμό. Ατυχώς, όπως είπε ο ίδιος ένας τέτοιος γάμος μπορεί να πάρει 10 ή 15 χρόνια για να τελειοποιηθεί.

Αν όμως αυτό το πάντρεμα καταστεί εφικτό, δεν θα είναι το πρώτο καρότο που θα έχει σχεδιαστεί με βάση τις αρχές της βιωσιμότητας σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα. Το 2003, παρουσιάστηκε το Eskimo, ένα καρότο με αμβλύ άκρο και μικρό αποτύπωμα άνθρακα, που αναπτύχθηκε για να αντέχει στους ψυχρούς χειμώνες της Βόρειας Ευρώπης.