Ταμείο Ανάκαμψης: Ξεκινά η μάχη της αναθεώρησης των ευρω-κονδυλίων

Στα 680 εκατ. ευρώ, υψηλότερο από το αρχικό των 500-600  εκατ. Ευρώ, αναμένεται να είναι το ποσό της δεύτερης αναθεώρησης του Ταμείου Ανάκαμψης, με στοχο τις παρεμβάσεις στη Θεσσαλία. Το οικονομικό επιτελείο δίνει μάχη σε δύο μέτωπα, αλλά και με το χρόνο, ώστε να γίνει η κατανομή των κονδυλίων προς τις δράσεις αποζημιώσεων, αποκατάστασης και υποδομών έναντι φυσικών καταστροφών.

Την Τετάρτη αναμένεται,  επίσης, να κατατεθεί στις Βρυξέλλες το αίτημα για τη δεύτερη αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης, με συμπερίληψη έργων άμεσης αποκατάστασης και προσβασιμότητας στο πλαίσιο του συνολικού πακέτου της ΕΕ των έως 2,25 δισ. Ευρώ. Θα αφορά στη μεταφορά των επιδοτήσεων προς έργα που συνδέονται με την πρόληψη και με την αποκατάσταση των φυσικών καταστροφών.

Ποια τα επόμενα στάδια

Λίγα 24ωρα νωρίτερα, δηλαδή, σήμερα  στις 12.00, ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας  δίνει συνέντευξη τύπου στο κτίριο της οδού Νίκης , με νούμερο ένα θέμα τα ευρω -κονδύλια. Ο  κ. Νίκος Παπαθανάσης θα δώσει στοιχεία για τη σημασία της αξιοποίησης των ευρωπαϊκών πόρων για την ελληνική οικονομία- κοινωνία. Η αναθεώρηση γίνεται παράλληλα με την ολοκλήρωση των εκκρεμοτήτων για την δόση την οποία έχει αιτηθεί η Ελλάδα . Στη συνέχεια, έως το τέλος του 2023, θα  ακολουθήσουν αιτήματα που θα αφορά μεν τις επιδοτήσεις, με βάση τα ορόσημα του πρώτου εξαμήνου,  και παράλληλα το αίτημα για την ετήσια δόση στο σκέλος των δανείων του 2023.

Ενδέχεται, ο κ. Παπαθανάσης να δώσει και ένα στίγμα για την επιλογή των δράσεων μέσα από κονδύλια του προηγούμενου ΕΣΠΑ 2014-2020, ώστε να καλύψουν τις άμεσες ανάγκες αποζημίωσης.  Επισης, σε επόμενο στάδιο αναμένεται ο επανασχεδιασμός  των επενδύσεων  έως το 2030 με κονδύλια  1,5 δισ ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027.

Τα χρήματα για τη Θεσσαλία

Σχετικά με τα ευρωπαϊκά κονδύλια των 2,250 δισ. ευρώ, που εξήγγειλε η κυβέρνηση, σε συνεννόηση με την Κομισιον, ισχύει ότι τα 250 εκατ. ευρώ μπορούν να θεωρηθούν πρόσθετοι πόροι. Τα 2 δισ. ευρώ αλλάζουν κατεύθυνση προς  επιλέξιμα, νέα έργα.

Κοντά στα 600 εκατ. ευρώ η δεύτερη αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης

Δηλαδή:

1. 250 εκατ. ευρώ αφορούν κονδύλια του ΕΣΠΑ 2014-2020, που δεν θα μπορούσαν να απορροφηθούν για άλλους σκοπούς και θα διατεθούν έως το τέλος του έτους.

2. 500 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από την αναθεώρηση του Ταμείου Ανάκαμψης. Θα συμπεριληφθούν έργα για την αποκατάσταση υποδομών. Στο τέλος του περασμένου μήνα είχε υποβληθεί  η πρόταση αναθεώρησης του Ταμείου Ανάκαμψης, όπου τότε είχαν αφαιρεθεί έργα για αντιπλημμυρικά έργα, που δεν προχωρούσαν γρήγορα, ώστε να μην χαθούν λόγω των αυστηρών οροσήμων.

3. 1,5 δισ. ευρώ θα αφορά το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, το οποίο ξεκινάει μετά από ανακατανομή των πόρων.

Υπό αξιολόγηση οι δόσεις και τα κονδύλια – Προκλήσεις βλέπει η Κομισιον

Το ελληνικό σχέδιο αποτελείται από 68 μεταρρυθμίσεις και 106 επενδύσεις που υποστηρίζονται από 17,4 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις (μη επιστρεπτέα στήριξη) και 12,7 δισ. ευρώ σε δάνεια, για την περίοδο 2021-2026. Επιχορηγήσεις και δάνεια αντιπροσωπεύουν το 14,5% του ελληνικού ΑΕΠ το 2022.

Σημειώνεται οτι η  Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην παρούσα φάση, αξιολογεί επί του παρόντος το τρίτο αίτημα πληρωμής της Ελλάδας, ύψους 1,72 δισ. ευρώ που υποβλήθηκε το Μάιο του 2023. Επίσης, η Ελλάδα υπέβαλε ένα τροποποιημένο σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (RRP) στην Επιτροπή στις 31 Αυγούστου  και ζήτησε πρόσθετα δάνεια.

Το αναθεωρημένο σχέδιο της Ελλάδας περιλαμβάνει επίσης ένα νέο κεφάλαιο REPowerEU με πρόσθετες μεταρρυθμίσεις και επενδύσεις που σχετίζονται με ενεργειακές ανακαινίσεις για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και επιχειρήσεις κοινής ωφελείας, τη δημιουργία αγοράς για ανανεώσιμες πηγές υδρογόνου, βιομεθανίου και δέσμευσης άνθρακα, χρήση και αποθήκευση, την αυξημένη διείσδυση ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με μέτρα για την προώθηση της αποθήκευσης ενέργειας, καθώς και μεταρρυθμίσεις για την προώθηση της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας και τη μετάβαση προς ένα έξυπνο δίκτυο και κοινή χρήση ενέργειας.

Τι προβλέπει η ετήσια έκθεση της Κομισιόν

Σύμφωνα με τη δεύτερη ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα, η Επιτροπή τονίζει ότι “η εφαρμογή του RRP της Ελλάδας μέχρι στιγμής έχει προχωρήσει καλά, ωστόσο αντιμετωπίζει ορισμένες προκλήσεις στο μέλλον”.   Όπως τονίζεται το σχέδιο περιλαμβάνει σημαντικό αριθμό μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που, λόγω του μεγέθους του, αντιπροσωπεύουν μεγάλο διοικητικό φόρτο.

Σε αυτό το στάδιο, η υλοποίηση του σχεδίου φθάνει σε μια φάση που θα βασίζεται στις περιφερειακές και τοπικές διοικήσεις, των οποίων η διοικητική και εκτελεστική ικανότητα είναι γενικά αδύναμη. Η ολοκλήρωση μιας σειράς μέτρων του σχεδίου απαιτεί μια σειρά προπαρασκευαστικών βημάτων, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών δημοσίων συμβάσεων. Η διασφάλιση της έγκαιρης προόδου με αυτά θα απαιτήσει συνεχή ισχυρό συντονισμό και βοήθεια προς τους τοπικούς και περιφερειακούς φορείς υλοποίησης.”

Οι υπολογισμοί της Moody’s δείχνουν ότι η ώθηση στο δυνητικό ρυθμό ανάπτυξης μπορεί να φτάσει 0,4 π.μ. ετησίως μέχρι το 2030. Επίσης, οι πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας μπορούν να ενισχύσουν κατά μία ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα το μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης του ΑΕΠ της Ελλάδας μέχρι το 2026. Εκτιμάται επίσης ότι ο λόγος του ελληνικού χρέους προς το ΑΕΠ θα έχει μειωθεί κατά 52% μέχρι το 2024, στο 154% από το 206% όπου είχε βρεθεί στην κορύφωσή του το 2020.

Πηγή: ot.gr