Περισσότεροι από 100.000 ασθενείς στις ΗΠΑ και άλλοι τόσοι στην Ευρώπη πάσχουν από ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, μια νόσο που περιλαμβάνεται στις διάμεσες πνευμονοπάθειες και προκαλεί χρόνιο βήχα, δύσπνοια και κόπωση, συνήθως σε καπνιστές ηλικίας 50 ετών και πάνω.

Δεν πρόκειται για συχνό νόσημα, όμως επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Για το λόγο αυτό, η πρώιμη διάγνωση και η έγκαιρη έναρξη θεραπείας αποτελούν κομβικά σημεία για τη σωστή διαχείριση του νοσήματος.

Τα στοιχεία αυτά τόνισε ο καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ και ειδικός γραμματέας της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ) Πέτρος Μπακάκος, με αφορμή την έναρξη της ενημερωτικής εκστρατείας της ΕΠΕ για δεύτερη χρονιά, σχετικά με την «άγνωστη – γνωστή νόσο» της ιδιοπαθούς πνευμονικής ίνωσης, στην διάρκεια του Σεπτεμβρίου, μήνα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την ΙΠΙ. Βασικό επικοινωνιακό όχημα της εκστρατείας είναι μικρής διάρκειας βίντεο που θα προβληθούν στα social media της ΕΠΕ, με στόχο την ενημέρωση του ευρύτερου κοινού, της Πολιτείας, αλλά και της ιατρικής κοινότητας για την «άγνωστη– γνωστή» αυτή νόσο.

Πνευμονική ίνωση στο μικροσκόπιο

Η ασθένεια

Ο αναπληρωτής καθηγητής Πνευμονολογίας της Ιατρικής του Πανεπιστημίου Πατρών και διευθυντής Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Πατρών Αργύρης Τζουβελέκης επεσήμανε ότι τα συμπτώματα της νόσου περιλαμβάνουν χρόνιο βήχα, δύσπνοια και κόπωση, ενώ η διαχείρισή της απαιτεί και συνεργασία Πνευμονολόγου – Ρευματολόγου, προκειμένου να αποκλειστούν άλλα νοσήματα, όπως τα αυτοάνοσα. «Η ιδιοπαθής πνευμονική ίνωση είναι μία ολοένα και συχνότερη, αγνώστου αιτιολογίας, νόσος που χαρακτηρίζεται από τη δημιουργία ουλών και φλεγμονής στον πνεύμονα.

Τα τελευταία δέκα χρόνια διαθέτουμε δύο αποτελεσματικά αντι-ινωτικά φάρμακα για την καταπολέμηση της νόσου: την πιρφενιδόνη και τη νιντετανίμπη. Παράλληλα, η αντιμετώπιση της νόσου περιλαμβάνει φάρμακα για την καταπολέμηση του βήχα, χορήγηση οξυγόνου, ψυχολογική υποστήριξη του ασθενούς, καθώς και πνευμονική αποκατάσταση. Η επιβίωση έχει πλέον διπλασιαστεί και σε αρκετές περιπτώσεις ξεπερνά τα 8 έτη».

Ο κ. Τζουβελέκης σημείωσε την ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση της νόσου, προκειμένου να υπάρξει σημαντικά βελτίωση στην ποιότητα ζωής των ασθενών και στην επιβίωσή τους, ώστε να μετατραπεί η Ιδιοπαθής Πνευμονική Ίνωση από μία θανατηφόρα νόσο σε μία χρόνια νόσο.

Φυσική δραστηριότητα

«Μετά τη διάγνωση της ιδιοπαθούς πνευμονικής ίνωσης οι ασθενείς, που μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν ενεργοί και με ποικιλία ενδιαφερόντων, ελαττώνουν τη φυσική τους δραστηριότητα και κάνουν μια καθιστική ζωή», επεσήμανε η διευθύντρια ΕΣΥ από το Ιατρείο Διαμέσων Πνευμονοπαθειών της Πνευμονολογικής Κλινικής του νοσοκομείου «Γ. Παπανικολάου» Θεσσαλονίκης Κατερίνα Μαρκοπούλου.

Η κ. Μαρκοπούλου τόνισε πως «έτσι, το άτομο νιώθει πιο αδύναμο, χωρίς αυτό να σχετίζεται απαραιτήτως με την εξέλιξη της πάθησής του.

Η σύγχρονη αντίληψη είναι ότι ο ασθενής πρέπει να έχει σωματική δραστηριότητα μέσα σε όρια που αντέχει και να συνεχίζει μία όσο το δυνατόν φυσιολογική ζωή. Η άσκηση, στο πλαίσιο ενός προγράμματος πνευμονικής αποκατάστασης, μπορεί να βελτιώσει την αερόβια ικανότητα του ασθενή, τη μυϊκή δύναμη, την ισορροπία και την ευκαμψία του και να καθυστερήσει την εμφάνιση συμπτωμάτων όπως δύσπνοια ή κόπωση. Δυστυχώς, η παροχή αυτή δεν αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ, με συνέπεια τη δυσχέρεια στη στελέχωση και λειτουργία τέτοιων κέντρων στη χώρα μας».

«Ανταποκρινόμενη στην ανάγκη αυτή», τόνισε η κ. Μαρκοπούλου, «η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία πρόκειται άμεσα να παρουσιάσει μια σειρά εκπαιδευτικών βίντεο με ασκήσεις βελτίωσης της φυσικής κατάστασης των ασθενών με ΙΠΙ, για χρήση στο σπίτι ή με καθοδήγηση».

Ρευματικές παθήσεις

Ο πρόεδρος της Ελληνικής Ρευματολογικής Εταιρείας και Επαγγελματικής Ένωσης Ρευματολόγων Ελλάδος (ΕΡΕ – ΕΠΕΡΕ) Δημήτρης Καρόκης μιλώντας για τη νόσο, τόνισε ότι η πνευμονική ίνωση, είτε είναι ιδιοπαθής, είτε προσβάλει τους ασθενείς εξαιτίας άλλων νοσημάτων, επηρεάζει σοβαρά την καθημερινή λειτουργικότητα και ποιότητα ζωής των ασθενών.

Μάλιστα, αποτελεί σημαντικό παράγοντα νοσηρότητας και πρόωρης θνησιμότητας στους πάσχοντες. Όπως επεσήμανε χαρακτηριστικά, «η πνευμονική ίνωση μπορεί να αποτελεί εκδήλωση διαφόρων συστηματικών ρευματικών νοσημάτων, όπως το σκληρόδερμα, οι πολυμυοσίτιδες, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, το σύνδρομο Sjögren κ.ά. Η διάγνωση γίνεται από το ιστορικό και την κλινική εξέταση, τις αναπνευστικές λειτουργικές δοκιμασίες και την απεικόνιση, κυρίως με ειδικές λήψεις αξονικής τομογραφίας. Κεφαλαιώδους σημασίας είναι η εγρήγορση του θεράποντα ιατρού ώστε να διαγνωστεί η πνευμονική ίνωση σε όσο γίνεται αρχικό στάδιο, προκειμένου να ξεκινήσει – με συνεργασία των ειδικοτήτων – έγκαιρα η σωστή θεραπεία, με σκοπό κυρίως την αναστολή της εξέλιξης της νόσου. Σήμερα έχουμε θεραπευτικά όπλα που μας δίνουν αυτή τη δυνατότητα».

Headlines