Προϋπολογισμός: Υπό τη σκιά των θεομηνιών κατατίθεται στη Βουλή

Ούτε θετικές εκπλήξεις, αλλά και ούτε το συνολικό λογαριασμό των φυσικών καταστροφών πρόκειται να έχει το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2024, το οποίο η κυβέρνηση καταθέτει τη Δευτέρα.

Για εφέτος, και για το επόμενο έτος, παραμένουν οι προκλήσεις, που σχετίζονται με την πορεία των ενεργειακών τιμών και των διεθνών εξελίξεων στις αγορές.

Βασικό είναι επίσης και το συνολικό κόστος από τις μέχρι τώρα πλημμύρες και φωτιές, και οι τυχόν επιπτώσεις στο σύνολο της οικονομίας (εξαγωγές κλπ). Αναμένεται να αποτυπωθούν μόλις ολοκληρωθεί η καταγραφή, και ενδότερα,  στο τελικό σχέδιο του προϋπολογισμό που ψηφίζεται περί τα τέλη Νοεμβρίου.  Ένα μέρος του μεγέθους ίσως καταγράφει στο προσχέδιο, ειδικά στο πρόγραμμα των δημοσίων επενδύσεων και στη συνέχεια να προσαρμοστεί. Να σημειωθεί ότι σε αυτά πρέπει να υπολογιστούν και οι ζημιές από τις φωτιές.

Οριζόντιες επιδοτήσεις και μέτρα μη στοχευμένα, από το νέο έτος, «κόβονται»

Σύμφωνα με έκθεση της Distrelec που βασίστηκε σε δεδομένα από το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης για τις Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS), η Ελλάδα, μόνο από τις φωτιές, έχει υποστεί τις περισσότερες ζημιές, με εκτιμώμενο κόστος 1,66 δισ. ευρώ και περισσότερα από 1,6 εκατ. στρέμματα να έχουν γίνει στάχτη μέχρι τις 30 Αυγούστου.Ο προϋπολογισμός στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων μόνο για τα έργα αποκατάστασης ζημιών, από φυσικές καταστροφές, ξεπέρασε τα 2,1 δισ. ευρώ για την περίοδο 2020-2022.

Ζωνάρι από το 2024- πλαφόν σε δαπάνες

Πάντως, οριζόντιες επιδοτήσεις και μέτρα μη στοχευμένα, από το νέο έτος, «κόβονται». Εξάλλου, από το 2024 η Κομισιόν θα προχωρά στον έλεγχο των καθαρών πρωτογενών δαπανών θέτοντας για την Ελλάδα ως στόχο να μην ξεπεράσει η αύξηση αυτή το 2,6%.

Εν μέσω, λοιπόν, θεομηνιών και ενόψει του ευρωπαϊκού δημοσιονομικού ζωναριού, το οικονομικό επιτελείο καταθέτει το σχέδιο του 2024, χωρίς αποκλίσεις από το στόχο για τα πλεονάσματα. Αν και  ο πήχης του πρωτογενούς πλεονάσματος  παραμένει υψηλός εκτιμάται ότι θα επιτευχθούν. Η ανάπτυξη για το 2024  προβλέπεται στο 3% και το πλεόνασμα το 2,1%. Το ανώτατο όριο των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού αναμένεται να ανέλθει στα 68,78 δισ. ευρώ.

Στελέχη του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών στέλνουν σήμα πως  το προσχέδιο, που θα κατατεθεί τη Δευτέρα για το 2024, πιστοποιεί  ότι παρά τις φυσικές καταστροφές και τα “απόνερα” της ενεργειακής κρίσης ο προϋπολογισμός θα εκτελεστεί κανονικά.

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, αν και οι προκλήσεις είναι πολλαπλές, λόγω των φυσικών φαινομένων, προς ώρας, πάντως, οι εκτιμήσεις δεν χτυπάνε καμπανάκια για εφετος και δεν θεωρεί ότι κινδυνεύει ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα στο 0,7% του ΑΕΠ.

Τα θετικά μέτρα και οι στόχοι

Ως προς τα μέτρα, το προσχέδιο  πρόκειται να ενσωματώνει όσα έχουν εξαγγείλει η κυβέρνηση,  κόστους στα 1,1 δισ. ευρώ. Αφορά, μεταξύ άλλων, το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων που εφαρμόζεται από 1η Ιανουαρίου, την αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες με παιδιά, την αύξηση κατά 8% του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, τη μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για σπίτια που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές. Επίσης από το 2024  θα τεθούν σε εφαρμογή μια σειρά από μέτρα για την αύξηση των φορολογικών εσόδων, μέσω του νομοσχεδίου για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Βασικός είναι ο στόχος για άνοδο των φορολογικών εσόδων και το 2024,βασιζόμενο στην αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ.

Μέχρι να αποσαφηνιστούν οι νέοι κανόνες  στην Ευρώπη και το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας, η Ελλάδα κινείται σύμφωνα με το  Πρόγραμμα Σταθερότητας 2023- 2026. Σύμφωνα με το κατατεθέν πρόγραμμα στην Κομισιόν, προβλέπεται για το 2024 πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ. Η άνοδος του ΑΕΠ εκτιμάται  στο 3%, από 2,3% εκτίμηση για εφέτος. Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης θα υποχωρήσει το 2024 στο 150,8% του ΑΕΠ. Πτωτική η πορεία για τον πληθωρισμό, ο οποίος αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 2,4%, από 4% το 2023.

Έως τώρα, για το 2023, και σύμφωνα με την εκτέλεση του 8μηνου, τα δημόσια έσοδα από φόρους κατά τον μήνα Αύγουστο να υπερβαίνουν κατά 1,1 δισεκατομμύρια ευρώ τις προβλέψεις. Τα συνολικά στο οκτάμηνο η υπέρβαση φτάνει στα 3,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Τα υπερέσοδα όμως φαίνεται πως καλύπτουν  τις έκτακτες ανάγκες πληρωμών και μετά τις φυσικές καταστροφές.

Πηγή: ΟΤ