Φρίκη στη Δανία: Είχαν τοποθετήσει σπιράλ σε γυναίκες από τη Γροιλανδία εν αγνοία τους

Δεκάδες γυναίκες από τη Γροιλανδία, οι οποίες λένε ότι τους τοποθετήθηκεσπιράλ χωρίς τη συγκατάθεση ή τη γνώση τους, σχεδιάζουν να μηνύσουν το δανικό κράτος.

Η ομάδα των 67 γυναικών, ορισμένες από τις οποίες ήταν μόλις 12 ετών όταν, όπως λένε, τους τοποθετήθηκε σπιράλ από Δανούς γιατρούς σε μια προσπάθεια να μειωθεί ο πληθυσμός της Γροιλανδίας, είναι μεταξύ των 4.500 γυναικών και κοριτσιών που υπέστησαν κάτι τέτοιο μεταξύ 1966 και 1970.

«Παραβιάστηκαν τα ανθρώπινα δικαιώματά μας και ο νόμος»

Οι γυναίκες ζήτησαν αποζημίωση από την κυβέρνηση ύψους 300.000 δανικών κορωνών (περίπου 40.200 ευρώ) για αυτό που λένε ότι ήταν μια «παραβίαση» που είχε σημαντικές συνέπειες στη ζωή τους. Εάν η κυβέρνηση δεν συμφωνήσει, οι γυναίκες σκοπεύουν να προσφύγουν στη δικαιοσύνη.

Πολλές γυναίκες υπέστησαν εσωτερική αιμορραγία και κοιλιακές λοιμώξεις, ενώ αρκετές χρειάστηκε να αφαιρέσουν τη μήτρα τους

Η Naja Lyberth, η οποία ήταν η πρώτη γυναίκα που βγήκε να πει την ιστορία της πριν από έξι χρόνια και να καταγγειλει ότι της είχαν τοποθετήσει σπιράλ κατά τη διάρκεια ιατρικής εξέτασης στο σχολείο ως νεαρή έφηβη χωρίς τη συγκατάθεσή της, κατηγόρησε το κράτος για συντονισμένη στείρωση.

Πόνοι και εσωτερικές αιμορραγίες

«Οι δικηγόροι μας είναι πολύ σίγουροι ότι παραβιάστηκαν τα ανθρώπινα δικαιώματά μας και ο νόμος», δήλωσε η ψυχολόγος και ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών στον Guardian. Πρόσθεσε ότι αν και η ίδια απέκτησε παιδί, πολλές άλλες διαπίστωσαν ότι δεν μπορούσαν να συλλάβουν.

Υπήρχε επίσης πολύ κακή μεταγενέστερη φροντίδα, είπε. Πολλές γυναίκες έμειναν με έντονο πόνο, εσωτερική αιμορραγία και κοιλιακές λοιμώξεις, ενώ αρκετές χρειάστηκε να αφαιρέσουν τη μήτρα τους ή στερήθηκαν τη δυνατότητα να κάνουν παιδιά.

Μια γυναίκα έμαθε μόλις πέρυσι ότι της είχε τοποθετηθεί σπείρα, δήλωσε ο Lyberth.

Παρά το γεγονός ότι η Lyberth μοιράστηκε δημόσια την ιστορία της, χρειάστηκαν αρκετά χρόνια για να προσελκύσει την προσοχή της κοινής γνώμης στη Δανία. Μόνο μετά την κυκλοφορία μιας σειράς podcast από τη δημόσια ραδιοτηλεόραση της Δανίας το θέμα άρχισε να συζητάται έντονα.

«Μας αρρώστησαν, προκαλώντας βλάβη στη μήτρα μας και στην ικανότητά μας να κάνουμε παιδιά»

Νωρίτερα φέτος, το δανέζικο κράτος και η Naalakkersuisut, η κυβέρνηση της Γροιλανδίας, ξεκίνησαν αμερόληπτη έρευνα για την υπόθεση του σπιράλ και άλλες πρακτικές πρόληψης της εγκυμοσύνης που εφαρμόστηκαν στη Γροιλανδία μεταξύ 1960 και 1991, όταν η αυτόνομη επικράτεια ανέκτησε τον έλεγχο του τομέα της υγείας της.

Η έρευνα αναμένεται να υποβάλει έκθεση τον Μάιο του 2025.

«Να αγωνιστούμε για την ισότητα»

Η Lyberth, που δυσκολεύτηκε να μείνει έγκυος αλλά απέκτησε έναν γιο στα 35 της, είπε ότι οι γυναίκες δεν θα έπρεπε να περιμένουν τόσο πολύ για αποζημίωση για τα βάσανα που είχαν αναγκαστεί να υποστούν. «Αλλά το να αναλάβω δράση», πρόσθεσε, «ήταν μια ανακούφιση».

«Μπορούμε να θέσουμε τα όριά μας τώρα. Μπορούμε να αγωνιστούμε για την ισότητα. Δεν ήμασταν καθόλου ίσοι στη Γροιλανδία όταν μας το έκαναν αυτό. Δεν θα το έκαναν ποτέ αυτό στη Δανία στα κορίτσια της Δανίας».

Εάν η κυβέρνηση δεν λάβει στα σοβαρά τα αιτήματά τους, πρόσθεσε: «Θα μηνύσουμε την κυβέρνηση στο δικαστήριο».

Η αναγνώριση του πόνου τους από την κυβέρνηση θα ήταν ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς τη θεραπεία.

«Η δουλειά του γιατρού είναι να βεβαιωθεί ότι είμαστε υγιείς. Μας αρρώστησαν, προκαλώντας βλάβη στη μήτρα μας και στην ικανότητά μας να κάνουμε παιδιά», είπε η Lyberth. «Είναι το πιο ιερό μας εσωτερικό όργανο που υποτίθεται ότι θα δώσει ζωή στην επόμενη γενιά. Δεν είναι καθόλου σωστό».

Η υπουργός Υγείας και Εσωτερικών της Δανίας, Sophie Løhde, δήλωσε: «Είναι μια βαθιά τραγική υπόθεση και οι ιστορίες των γυναικών έχουν αποτυπωθεί βαθιά μέσα μου. Είναι επιτακτική ανάγκη να διερευνήσουμε διεξοδικά αυτό το θέμα, γι’ αυτό και μια ομάδα ερευνητών διεξάγει επί του παρόντος μια ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα».