Ηλεκτρικά αυτοκίνητα με το… καλώδιο στο χέρι;

«Θέλουμε στα αλήθεια να το κάνουμε αυτό;» ρώτησε τον δημοσιογράφο Νάντο Σόμερφελντ της γερμανικής εφημερίδας Die Welt η σύζυγός του, όταν αποφάσισαν να κάνουν ένα φαινομενικά… παράτολμο ταξίδι με ηλεκτρικό αυτοκίνητο αυτό το καλοκαίρι στην Ευρώπη.

Το ταξίδι που είχαν προγραμματίσει θα διαρκούσε τρεις εβδομάδες, καλύπτοντας συνολικά μια απόσταση 2.800 χιλιομέτρων με αφετηρία τη Γερμανία και επόμενους σταθμούς στην Αυστρία, στη Σλοβενία, στην Κροατία και στην Ιταλία.

«Σχεδόν 3.000 χιλιόμετρα σε όλη την Ευρώπη, με ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο;», τέθηκε εύλογα το ερώτημα. «Έχουμε ήδη αποτύχει σε πολύ μικρότερες αποστάσεις»…

Στο τελευταίο μακρινό ταξίδι με ηλεκτρικό αυτοκίνητο, πριν από λίγο περισσότερο από έναν χρόνο, το ζεύγος Σόμερφελντ είχε κολλήσει μόλις έπειτα από 160 χιλιόμετρα διαδρομής.

Τότε «ο σταθμός φόρτισης στο Νέμπιτζ, στη Σαξονία-Άνχαλτ, ήταν υπερπλήρης και πριν φτάσουμε στο σημείο φόρτισης έπρεπε να περιμένουμε στην ουρά για 45 λεπτά», περιγράφει ο Γερμανός δημοσιογράφος.

Τώρα, παρατηρεί, η πρώτη στάση για φόρτιση διήρκεσε μία ώρα και 20 λεπτά.

Και δη, εν μέσω αιχμής της τουριστικής περιόδου.

«Στην πραγματικότητα, τους τελευταίους 12 μήνες έκανε την εμφάνισή του ένας αξιοσημείωτος αριθμός επιλογών φόρτισης σε δρόμους μεγάλων αποστάσεων», επισημαίνει για τη χώρα του ο Γερμανός συντάκτης αυτοκινήτου.

«Τα λεγόμενα πάρκα ταχείας φόρτισης βρίσκονται σχεδόν σε κάθε δεύτερο σταθμό στάσης», αναφέρει, και «μέσα σε 20 λεπτά, μπορείτε να «επαναφορτίσετε» 200 έως 300 χιλιόμετρα αυτονομίας».

Εξ ου και για πρώτη φορά  είχα την αίσθηση ότι δεν χρειαζόταν πλέον να προγραμματίζω τη φόρτιση», επισημαίνει.

Άλλωστε «οι πινακίδες των αυτοκινητοδρόμων έχουν επίσης προσαρμοστεί ανάλογα».

Αυτά στη Γερμανία…

Όμως και στους επόμενους σταθμούς του ταξιδιού του διαπίστωσε ότι τα πράγματα έχουν πλέον αλλάξει.

«Σε κάθε σημείο φόρτισης, ακόμη και στην πιο μακρινή επαρχία της Κροατίας, πήρα ρεύμα χωρίς κανένα πρόβλημα», γράφει.

Tο 70% των υφιστάμενων σημείων φόρτισης ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην ΕΕ βρίσκονται μόλις σε τέσσερις χώρες των «27»

Οφέλη και προκλήσεις

«Φυσικά, η επέκταση πρέπει να συνεχιστεί με αμείωτο ρυθμό», υπογραμμίζει ο Νάντο Σόμερφελντ.

«Στο εγγύς μέλλον πρέπει να φτάσουμε στο σημείο, όπου θα μπορεί να γίνεται η φόρτιση μπαταριών ηλεκτροκίνησης σε κάθε μεγάλο πρατήριο καυσίμων.

»Ειδικά, δε, όταν ο αριθμός των ηλεκτρικών οχημάτων συνεχίζει να αυξάνεται» και «η υποδομή πρέπει επίσης να αναπτυχθεί με τον ίδιο ρυθμό», προσθέτει.

Τούτων λεχθέντων, ο ίδιος υποστηρίζει ότι «η εποχή των πλουσιοπάροχων επιδοτήσεων για την επέκταση της υποδομής φόρτισης πρέπει να τελειώσει τώρα, τουλάχιστον εδώ στη Γερμανία».

Στον κλάδο εντοπίζει ήδη ένα νέο προσοδοφόρο επιχειρηματικό μοντέλο για τους φορείς εκμετάλλευσης υποδομών.

Καθώς ωστόσο η κρίση κόστους ζωής πλήττει ολοένα και περισσότερους πολίτες της Ευρώπης, η αγορά ενός ηλεκτρικού ΙΧ παραμένει ακόμη για τους περισσότερους μακρινός και πολύ δύσκολα προσιτός στόχος.

Πολλώ μάλλον όταν στον ορίζοντα της ΕΕ είναι η απαγόρευση της πώλησης αυτοκινήτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης με ορυκτά καύσιμα έως το 2035, με ασαφή ακόμη τα αντίμετρα για τα ρυπογόνα οχήματα που θα παραμένουν σε κυκλοφορία.

Την ίδια ώρα, παραμένει άλυτο ακόμη ερώτημα ο κύκλος ζωής των χρησιμοποιημένων μπαταριών ηλεκτροκίνησης.

Υπάρχει ζήτημα με την προμήθεια και επεξεργασία των απαραίτητων πρώτων υλών. Τομέα, στον οποίο τα πρωτεία κατέχει η Κίνα, ενώ παραμένει όνειδος για την πολιτισμένη Δύση η εξόρυξη πολύτιμων για την πράσινη μετάβαση μετάλλων με παιδική εργασία σε χώρες με πλούσια υπεδάφη, όπως το Κονγκό.

Ειδικοί αναλυτές εν τω μεταξύ τονίζουν ότι τα έσοδα από την πώληση των ανακυκλωμένων υλικών δεν αντισταθμίζουν το κόστος συλλογής, αποσυναρμολόγησης και ανακύκλωσης.

Έχουν ανακύψει επιπλέον λόγοι ασφαλείας, με αναφορές για πυρκαγιές σε εγκαταστάσεις ανακύκλωσης ηλεκτρονικών αποβλήτων, που προκλήθηκαν από μπαταρίες ιόντων λιθίου.

Η ΕΕ θέτει υψηλούς στόχους για πλήρη ηλεκτροκίνηση, όμως εκφράζονται φόβοι για την έγκαιρη επίτευξή τους

Υψηλοί στόχοι, χαμηλές προσδοκίες

Σε αυτό το φόντο, η Γερμανική Ακαδημία Επιστημών και Μηχανικής (Acatech) εκτιμά ότι το 25-30% των ηλεκτρονικών αποβλήτων που παράγονται στην Ευρώπη θα εξάγονται παράνομα, συμπεριλαμβανομένων των μπαταριών ηλεκτροκίνησης.

Ουδείς γνωρίζει, δε, τι ακριβώς συμβαίνει με τα επικίνδυνα απόβλητα σε περιοχές με χαμηλά περιβαλλοντικά πρότυπα.

Προς επίρρωση των νέων προκλήσεων, η Greenpeace προβλέπει ότι εντός αυτής της δεκαετίας θα τεθούν εκτός λειτουργίας 12,85 εκατομμύρια τόνοι μπαταριών ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

Οι προβλέψεις είναι άλλωστε ότι ο αριθμός των ηλεκτρικών αυτοκινήτων θα αυξηθεί ραγδαία παγκοσμίως, φτάνοντας τα 145 εκατομμύρια μέχρι το 2030.

Μέχρι το 2025, εν τω μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει στόχο το ένα τέταρτο όλων των νέων αυτοκινήτων να είναι ηλεκτρικά.

Κάτι, που μέσες άκρες σημαίνει ότι περίπου 20 εκατομμύρια ηλεκτρικά οχήματα θα κυκλοφορούν στους ευρωπαϊκούς δρόμους.

Μέχρι το 2030 εκτιμάται, δε, ότι θα απαιτηθεί η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου δικτύου έως και 6,8 εκατομμυρίων δημόσιων σημείων φόρτισης σε όλη την ΕΕ.

Η κίνηση κρίνεται αναγκαία για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 55% έως το τέλος της δεκαετίας, ως ενδιάμεσο σταθμό στην επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας μέχρι τα μέσα του αιώνα.

Το υφιστάμενο δίκτυο υπολείπεται ωστόσο κατά πολύ των προσδοκιών.

Υπολογίζεται ότι σήμερα είναι διαθέσιμα περί τα 300.000 σημεία φόρτισης στα ευρωπαϊκά εδάφη.

Σχεδόν το 70% εξ αυτών μάλιστα βρίσκονται μόλις σε τέσσερις χώρες των «27», με το υπόλοιπο 30% να είναι διάσπαρτο στις υπόλοιπες 23.

Πρόσφατη δε έρευνα της σουηδο-ελβετικής εταιρείας ABB, η οποία δραστηριοποιείται και στην ηλεκτροκίνηση, κατέδειξε ότι σχεδόν έξι στους δέκα (59%) Ευρωπαίους πολίτες δεν πιστεύουν ότι η στροφή αμιγώς στην ηλεκτροκίνηση είναι εφικτή εντός των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί.

Βασικά σημεία προβληματισμού αποτελούν οι ελλείψεις σε πρώτες ύλες και σε υποδομές φόρτισης, η αυτονομία των μπαταριών και, φυσικά, οι υψηλές τιμές των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.