«Φιλόδοξοι, κουραστικοί και άξεστοι» – Το ψεύτικο ρομάντζο μεταξύ Τζάνετ Λι και Τόνι Κέρτις

Εκείνα τα χρόνια, στο Χόλιγουντ, υπήρχαν τα καλά κορίτσια και τα κακά κορίτσια, και μόνο μια ύπουλη no man’s land ενδιάμεσα. Η συνάδελφος της Τζάνετ Λι στην MGM, η Ελίζαμπεθ Τέιλορ, ήταν ένα άτακτο κορίτσι. Δεν υπήρχαν αλεπουδίσιοι ρόλοι για τη Λι, όμως. Μαζί με ηθοποιούς όπως η Ντέμπι Ρέινολντς και η Ντόρις Ντέι, η Λι αντιπροσώπευε το πρότυπο στο οποίο υποτίθεται ότι έπρεπε να προσβλέπουν τα έφηβα κορίτσια, προσπαθώντας με κάθε τρόπο να αποφύγουν να βρεθούν στο πίσω κάθισμα ενός κουπέ.

Ένα βράδυ του 1950, η Λι εμφανίστηκε σε ένα κοκτέιλ πάρτι της RKO Pictures. Καθώς συζητούσε με ατελείωτη οξυδέρκεια, την πλησίασε ένας νεαρός άνδρας που της συστήθηκε ως Τόνι Κέρτις -άγνωστος για τα δεδομένα του Χόλιγουντ. Σύμφωνα με το etiquette, η Λι θα έπρεπε να ψελλίσει μερικές ευγενικές λέξεις και να απομακρυνθεί. Αλλά ακόμη και σε αυτό το δωμάτιο όπου η καλή εμφάνιση ήταν το μόνο χαρτί εισόδου που είχε σημασία, έμεινε έκπληκτη από αυτόν τον «καταστροφικά όμορφο νεαρό άνδρα -όμορφο πραγματικά- με μαύρα ατίθασα μαλλιά, μεγάλα ευαίσθητα μάτια που πλαισιώνονταν από μακριές σκούρες βλεφαρίδες – και μια ακαταμάχητη προσωπικότητα». Ήταν από τη Νέα Υόρκη, το ανακοίνωνε με την ανάλογη προφορά, και είχε συμβόλαιο με την Universal. Η Λι έκανε κάτι που έκανε σπάνια. Έδωσε στον Κέρτις το τηλέφωνό της στο μικρό σπίτι στο Μπέβερλι Χιλς που μόλις είχε αγοράσει και όπου ζούσε με τους γονείς της.

Όποια κι αν ήταν τα κίνητρα που οδήγησαν τον Κέρτις στο πάρτι, από τη στιγμή που είδε τη Λι με το εξαίσιο πρόσωπό της, «με το γλυκό και ευάλωτο βλέμμα», άλλαξε πορεία.

Photo: Wikimedia Commons

Πάντα υπάρχει μια τραγωδία

Ο Κέρτις είχε την ευθυκρισία να μη φανεί υπερβολικά ανήσυχος, αλλά να περιμένει μερικές μέρες πριν τηλεφωνήσει στη Λι, μιμούμενος τη φωνή του Κάρι Γκραντ. Εκείνη αποδέχτηκε την πρόσκλησή του για δείπνο. Εκείνο το βράδυ ο Κέρτις διηγήθηκε στη Λι την ιστορία της ζωής του: Φτωχός γιος Εβραίου ράφτη, ο Μπέρνι Σβαρτς είχε μεγαλώσει στη Νέα Υόρκη. Τα πράγματα είχαν χειροτερέψει τόσο πολύ που για μερικές εβδομάδες οι γονείς του έβαλαν τον Τόνι και τον αδελφό του Τζούλιους σε ένα ορφανοτροφείο, όπου τουλάχιστον μπορούσαν να παίρνουν τακτικά γεύματα. Όταν ήταν δεκατριών ετών, παρακολούθησε την παρέλαση της Αμερικανικής Λεγεώνας στη Δεύτερη Λεωφόρο. Ο αδελφός του Τζούλιους ήταν τέσσερα χρόνια μικρότερος και δεν ήταν κάποιος που ο Κέρτις ήθελε να τριγυρνάει όταν ήταν με τους φίλους του. Έσπρωξε τον Τζούλιους μακριά. Αργότερα εκείνη την ημέρα, ένα φορτηγό παρέσυρε και σκότωσε τον μικρό του αδελφό. Ο θάνατος άλλαξε την οικογένεια για πάντα. Οι γονείς του απέκτησαν και δεύτερο παιδί, αλλά ο αποθανών Τζούλιους στοίχειωνε τη ζωή τους.

Μετά από εκείνο το βράδυ, η Λι και ο Κέρτις βρέθηκαν μαζί στο κρεβάτι. Κατά τους πρώτους μήνες του στο Χόλιγουντ, ο Κέρτις είχε κοιμηθεί με αμέτρητες γυναίκες, μερικές από τις οποίες μόλις και μετά βίας αναγνώριζε. Η Λι ήταν διαφορετική. Παρόλο που είχε μόνο μερικά χρόνια ανώτερης εκπαίδευσης, γι’ αυτόν ήταν μια κοσμογυρισμένη, μορφωμένη στο κολέγιο γυναίκα με σταθερή αντίληψη ενός κόσμου που ο ίδιος είχε δει ελάχιστα.

Όταν ζητούσε ένα ποτήρι νερό, η Λι του το έδινε. Μόλις εκείνος έπινε μια γουλιά, το μάζευε και πήγαινε το ποτήρι πίσω στην κουζίνα για να μην καταστρέψει τη διακόσμηση του σαλονιού.

Photo: Wikimedia Commons

Η λαίδη και ο αλήτης

Αυτό που τράβηξε τη Λι στον Κέρτις ήταν η ζεστή, διαχυτική ψυχή του. Θρασύς, τολμηρός, με το ειρωνικό του πνεύμα να ξεχειλίζει πάνω από τα πάντα, ο ηθοποιός απέπνεε ζωή. Αν και η Λι είχε επίσης μεγαλώσει φτωχικά, είχε μεγαλώσει σαν πριγκίπισσα σε παλάτι σε σύγκριση με τον Κέρτις. Ούσα κοντά του, ήταν και εκείνη παθιασμένα ζωντανή.

Η Λι και ο Κέρτις δεν είχαν ξεκαθαρίσει πλήρως αν ο έρωτάς τους ήταν ένας σοβαρός έρωτας ή απλώς ένα ακόμη ξεμυάλισμα του Χόλιγουντ όταν έκαναν την πρώτη τους δημόσια εμφάνιση μαζί. Αλλά τη δεύτερη φορά που τους εντόπισαν μαζί, ο ενθουσιασμός του κόσμου ήταν αξιοσημείωτος. «Μας φάνηκε σαν οι θαυμαστές στις κερκίδες να χειροκροτούσαν με το μεγαλύτερο χειροκρότημα την Τζάνετ Λι και τον συνοδό της, Τόνι Κέρτις, καθώς έβγαιναν από το αυτοκίνητό του», έγραψε ένας δημοσιογράφος του Χόλιγουντ.

Παντρεύτηκαν με πολιτικό γάμο, τον Ιούνιο του 1951, στο Γκρίνουιτς του Κονέκτικατ. Ο γάμος έγινε δεκτός από μια χιονοστιβάδα δημοσιότητας που ξεπέρασε οτιδήποτε είχαν φανταστεί οι νεόνυμφοι. Ήταν δύο φιλόδοξοι νεαροί ηθοποιοί που χρησιμοποιούσαν ό,τι χρειαζόταν για να φτάσουν εκεί που ήθελαν – και εδώ, μπροστά τους, υπήρχε ένα απίστευτο εργαλείο που ο Κέρτις εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο.

Δείτε το βίντεο 

Δεν είχαν την ίδια φόδρα

Στις πρεμιέρες ταινιών, η Τζάνετ προχωρούσε γρήγορα στο κόκκινο χαλί, απομακρυνόμενη από τους θαυμαστές της, ενώ ο Κέρτις κρατιόταν πίσω, εκμεταλλευόμενος κάθε στιγμή. Σε μια κινηματογραφική περιοδεία, οι υπεύθυνοι δημοσίων σχέσεων της Universal σχεδίασαν ένα πουκάμισο που διαλυόταν έτσι ώστε όταν τα έφηβα κορίτσια άρπαζαν τον Κέρτις, να φεύγουν με ένα αναμνηστικό πουκάμισο. Ο Κέρτις απολάμβανε ανοιχτά τη λατρεία- η Λι έπαιζε την αθώα αδικημένη αθώα τόσο εκτός οθόνης όσο και εντός. «Μπορώ να δηλώσω απερίφραστα ότι ποτέ δεν ζήτησα να με φωτογραφίσουν ή να μου πάρουν συνέντευξη» έγραψε στην αυτοβιογραφία της. «Προσπαθούσα μόνο να συμμορφώνομαι με τα αιτήματα, όποτε ήταν δυνατόν». Ακόμα κι έτσι όμως, η αρθρογράφος, Hedda Hopper, αποκάλεσε το ζευγάρι «τρελούς επιδειξιομανείς της δημοσιότητας, φιλόδοξους, κουραστικούς και άξεστους».

Όταν το δίδυμο παντρεύτηκε, αγόρασε ένα ακίνητο στο Μπέβερλι Χιλς, το οποίο η Λι επίπλωσε σαν το δικό της κουκλόσπιτο. Το διατηρούσε άψογα καθαρό και τακτοποιημένο, σαν να περίμενε ανά πάσα στιγμή να φτάσει ένας φωτογράφος από περιοδικό για να το φωτογραφίσει. Είχε αυτό που η κόρη της Τζέιμι Λι αποκάλεσε «μια ισχυρή τάση για άψογη τάξη και έλεγχο» – και προσπάθησε να κάνει τον Κέρτις άξιο κάτοικο του κουκλόσπιτού της.

Όταν ζητούσε ένα ποτήρι νερό, η Λι του το έδινε. Μόλις εκείνος έπινε μια γουλιά, το μάζευε και πήγαινε το ποτήρι πίσω στην κουζίνα για να μην καταστρέψει τη διακόσμηση του σαλονιού. Στα πάρτι, η Λι στεκόταν μακριά από τον σύζυγό της και τον παρακολουθούσε. Όταν εκείνος έπιανε ένα ποτήρι κρασί σαν να προσπαθούσε να στραγγαλίσει το κρύσταλλο, εκείνη του έκανε νόημα να το κρατήσει απαλά από τα ακροδάχτυλά του.

Photo: Wikimedia Commons

Ο Κέρτις αισθανόταν σαν ένας απόκληρος στον κόσμο της Λι

«Αφού παντρεύτηκα την Τζάνετ, αισθάνθηκα κάποιο ανταγωνισμό από τους ανθρώπους στο Χόλιγουντ, ίσως επειδή αυτό το εβραϊκό παιδί είχε παντρευτεί ένα είδωλο της οθόνης» είπε αργότερα. Ο γάμος του με την Τζάνετ του έδωσε την είσοδο στην ομάδα των WASP ηθοποιών γύρω από την Ντέμπι Ρέινολντς, τον πιο ελίτ κοινωνικό κύκλο του Χόλιγουντ. Ήθελε να είναι στην υψηλή τους παρέα, αλλά αν έπρεπε να εγκαταλείψει την ταυτότητά του, δεν ήθελε να είναι ένας από αυτούς. Αυτό το έδειξε εν μέρει με την άρνησή του να προσχωρήσει στις ιδέες τους για τους καλούς τρόπους.

Ένα βράδυ, ο Κέρτις και η Λι βρέθηκαν σε ένα πάρτι στην κατοικία του Αμερικανού στιχουργού και συνθέτη, Κόουλ Πόρτερ, στη Νέα Υόρκη. Το προσωπικό του Πόρτερ είχε στήσει μια σειρά από μαχαιροπήρουνα γύρω από τα πιάτα. Η Λι ψιθύριζε συνεχώς στον άντρα της, προσπαθώντας να τον κάνει να χρησιμοποιήσει το σωστό αντικείμενο. Όσο περισσότερο τον παρακαλούσε, τόσο πιο επιμελώς έπιανε το λάθος πιρούνι.

Τα πάντα στο δείπνο ήταν φτιαγμένα με εκλεπτυσμένο γούστο, ακόμα και τα ποτήρια του κρασιού. Ήταν τόσο ευαίσθητα που όταν η καλλιτέχνις Έθελ Μέρμαν πίεσε απαλά το δικό της, αυτό άλλαζε σχήμα. Όταν με την παρότρυνση της τραγουδίστριας, ο Κέρτις επιχείρησε το ίδιο, το κρύσταλλο έσπασε. «Μην ανησυχείς, μικρέ» είπε η Μέρμαν και έσπασε το δικό της ποτήρι. Ο οικοδεσπότης χαμογέλασε, αλλά η Λι κοίταξε τον σύζυγό της με σκυθρωπή περιφρόνηση.

Στα πάρτι, η Λι στεκόταν μακριά από τον σύζυγό της και τον παρακολουθούσε. Όταν εκείνος έπιανε ένα ποτήρι κρασί σαν να προσπαθούσε να στραγγαλίσει το κρύσταλλο, εκείνη του έκανε νόημα να το κρατήσει απαλά από τα ακροδάχτυλά του.

Photo: Wikimedia Commons

Ο κόσμος πίστευε ότι η Λι είχε τον τέλειο γάμο

Με τη δύναμη της θέλησής της, η Λι έπρεπε να διατηρήσει την επιδερμίδα, κρύβοντας τις αλήθειες μέσα της. Τα κουτσομπολιά ότι ο γάμος της είχε προβλήματα έγιναν τυμπανοκρουσίες τόσο δυνατές που δεν μπορούσε να καλύψει τα αυτιά της για να τις μπλοκάρει, και έκανε κάτι που σπάνια έκαναν οι σταρ. Βγήκε στην αντεπίθεση, γράφοντας ένα εκτενές άρθρο στο Silver Screen, διαψεύδοντας τα δημοσιεύματα και επιμένοντας ότι εκείνη και ο Κέρτις παρέμεναν βαθιά ερωτευμένοι. Μίλησε και σε άλλα περιοδικά, προωθώντας μια ιστορία που ήθελε τόσο απεγνωσμένα να πιστέψει.

Όταν ο Χίτσκοκ έστειλε στη Λι το μυθιστόρημα Ψυχώ τον Οκτώβριο του 1959 και της ζήτησε να υποδυθεί τη Μάριον Κρέιν, τον κύριο γυναικείο χαρακτήρα της ταινίας, εκείνη ήταν ανοιχτή σε έναν τολμηρό ρόλο που ίσως να μην είχε δεχτεί τόσο γρήγορα αν ο γάμος της ήταν ένα αγαπημένο καταφύγιο. Πληρώθηκε μόνο με 25.000 δολάρια, το ένα τρίτο της συνήθους αμοιβής της, και δεν πήρε καν πρωταγωνιστικό ρόλο. Ήταν απλώς «Και η Τζάνετ Λι ως Μάριον Κρέιν» στο τέλος των τίτλων των άλλων ηθοποιών.

Ο χαρακτήρας της Λι ήταν το κλειδί του Ψυχώ: Το κοινό ταυτίζεται με αυτή τη γυναίκα που μόλις διέπραξε ένα μεγάλο κακούργημα. Η Λι είχε μυστικά που κρατούσε τόσο σφιχτά όσο και η Μάριον. Η ηθοποιός φοβόταν ότι η καριέρα της θα καταστρεφόταν αν το κοινό μάθαινε ότι είχε προηγουμένως παντρευτεί όταν ήταν μόλις μια νεαρή έφηβη. Και μετά ήταν και ο γάμος της με τον Τόνι- κι αυτός ήταν ψεύτικος. Με οποιοδήποτε κόστος, ήξερε ότι έπρεπε να διατηρήσει το προσωπείο. Στη δημόσια ζωή της, το πρόσωπο της Λι ήταν μια μάσκα που έδειχνε ελάχιστα πράγματα, αλλά στην ταινία, το πρόσωπό της διαβάζεται σαν μυθιστόρημα, λέγοντας ιστορίες μέσα σε ιστορίες, αποκαλύπτοντας το φόβο και τις ενοχές της Μάριον καθώς συνειδητοποιεί σιγά σιγά το μέγεθος αυτού που έχει κάνει.

Ο γάμος του με την Τζάνετ του έδωσε την είσοδο στην ομάδα των WASP ηθοποιών γύρω από την Ντέμπι Ρέινολντς, τον πιο ελίτ κοινωνικό κύκλο του Χόλιγουντ.

Photo: Wikimedia Commons

Η Λι άρχισε να πίνει

Η Λι ήταν υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης γυναικείας ερμηνείας και κέρδισε Χρυσή Σφαίρα. Ο Κέρτις ήταν επίσης σε καλό δρόμο, με μια υποψηφιότητα για Όσκαρ για τον ρόλο του στην ταινία Όταν σπάσαμε τις αλυσίδες (1958) και τη λαϊκή και κριτική αναγνώριση του Μερικοί το προτιμούν καυτό (1959).

Ο Κέρτις απολάμβανε την επιτυχία του, όχι όμως και η σύζυγός του. Ο Κέρτις αισθανόταν ότι η Λι ζήλευε ηθοποιούς όπως η Ελίζαμπεθ Τέιλορ, η οποία είχε φτάσει σε ένα επίπεδο φήμης που δεν θα μπορούσε ποτέ να φτάσει, αλλά ταυτόχρονα αισθανόταν συγκλονισμένη από τη διασημότητα που είχε επιτύχει.

Η Λι άρχισε να πίνει. Έγινε μια άθλια μέθυσος, βλοσυρή και εριστική, απογυμνωμένη από το προσωπείο που την προστάτευε. Η σχέση της με τον Κέρτις γινόταν σε μεγάλο βαθμό περιφρονητική με μεγάλους καυγάδες. Οι ύβρεις και οι κατηγορίες εκτοξεύονταν μερικές φορές μπροστά στις δύο κόρες τους.

Αλλά η παράσταση του γάμους τους έπρεπε να συνεχιστεί. Για τη δέκατη επέτειο του γάμου τους, τον Ιούνιο του 1961, διοργάνωσαν ένα πάρτι εξωφρενικό ακόμη και για τα δεδομένα του Χόλιγουντ. Το ζευγάρι έχτισε μια πίστα χορού πάνω από την πισίνα, ένα βάθρο για την ορχήστρα και μια πλατφόρμα για τραπέζια για να φιλοξενήσει τους 250 καλεσμένους που περιλάμβαναν την ελίτ του κινηματογράφου, από τον Φρανκ Σινάτρα μέχρι τη Ντόρις Ντέι και από τον Τζιν Κέλι μέχρι τον Τζακ Λέμον. Ο τελευταίος καλεσμένος δεν έφυγε παρά μόνο μετά τις 5:30 το πρωί.

Φυσικά, το διαζύγιο δεν το απέφυγαν, η Λι παντρεύτηκε τον Μπομπ Μπραντ, χρηματιστή και φυσιολάτρη. Ο Κέρτις υπέθεσε ότι η πρώην σύζυγός του μπορεί να ξεκίνησε τη σχέση τους όταν ήταν ακόμα παντρεμένη μαζί του. Αν αυτό ήταν αλήθεια, λίγοι θα την κατηγορούσαν. Η Λι αποσύρθηκε στο νέο της γάμο και σε μια καριέρα που δεν έφτασε ποτέ ξανά στις κορυφές του Ψυχώ. Φορούσε το χαμόγελο που φορούσε πάντα. Όλα ήταν τέλεια και πάντα θα ήταν.

*Από το βιβλίο HITCHCOCK’S BLONDES: The Unforgettable Women Behind the Legendary Director’s Dark Obsession του Laurence Leamer, που θα εκδοθεί στις 10 Οκτωβρίου 2023, από τον εκδοτικό οίκο Putnam.

*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο vanityfair.com