Παλιό σινεμά εναντίον καινούργιου

Πριν από λίγες ημέρες, ο Μάρτιν Σκορσέζε χτύπησε ξανά! Ο σημαντικός σκηνοθέτης του σινεμά τα έβαλε ξανά με το κινηματογραφικό σύμπαν της Marvel, εκφράζοντας τις αντιρρήσεις του για το φαινόμενο που την τελευταία δεκαετία έχει σαρώσει τον χώρο της έβδομης τέχνης.

Μιλώντας στο περιοδικό «GQ», ο Σκορσέζε σχολίασε για τις ταινίες με τους υπερήρωες ότι «ο κίνδυνος είναι αυτό που κάνουν στην κουλτούρα μας. Επειδή θα υπάρξουν τώρα γενιές που θα πιστέψουν ότι κινηματογράφος είναι μόνο αυτές οι ταινίες», καλώντας παράλληλα τους κινηματογραφιστές να επανεφεύρουν το είδος «γιατί πρέπει να σώσουμε τον κινηματογράφο».

Αν και αυστηρά τα λόγια του Σκορσέζε, στην ουσία αποτελούν προέκταση της πρώτης δημόσιας τοποθέτησής του το 2019 απέναντι σε όλες εκείνες τις παραγωγές που αναδεικνύουν χαρακτήρες με υπερφυσικές δυνάμεις. Τότε, ερωτώμενος αν είχε δει κάποια από τις ταινίες της Marvel, παραδέχτηκε ότι δεν τα κατάφερε γιατί «αυτό δεν είναι κινηματογράφος. Ειλικρινά, είναι αυτό που μπορώ να σκεφτώ ως πιο κοντινή περιγραφή. Οσο καλοφτιαγμένες και αν είναι, με τους ηθοποιούς να κάνουν το καλύτερο που μπορούν κάτω από αυτές τις συνθήκες, είναι θεματικά πάρκα. Δεν είναι κινηματογράφος των ανθρώπων που προσπαθούν να μεταφέρουν συναισθηματικές, ψυχολογικές εμπειρίες σε άλλο ανθρώπινο ον», τόνισε τότε ο έμπειρος δημιουργός.

«Προσπάθησα, ξέρεις…», είπε ο Μάρτιν Σκορσέζε όταν ρωτήθηκε αν είχε δει τις ταινίες της Marvel με υπερήρωες όπως ο Θόρ και ο Κάπτεν Αμέρικα. «Αλλά αυτό δεν είναι κινηματογράφος». Μαζί του συμφωνούν και άλλοι παλιοί του σινεμά όπως ο Σον Πεν και ο Τζέιμς Κάμερον.

Ο Σκορσέζε δεν είναι ο μοναδικός εκπρόσωπος του παραδοσιακού κινηματογράφου που έχει δεύτερες σκέψεις για το μερίδιο της δημιουργίας αλλά και της επιτυχίας που έχουν πλέον οι περισσότερες από 30 ταινίες της Marvel και οι αντίστοιχες τηλεοπτικές συνέχειές τους. Αν και κάποια από τα μεγαλύτερα ονόματα του χώρου όπως οι Νάταλι Πόρτμαν, Σάμιουελ Τζάκσον και Φλόρενς Πιου έχουν ασπαστεί το νέο δόγμα των υπερηρώων, άλλοι συνάδελφοί τους δεν το βλέπουν με καλό μάτι.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Αντονι Χόπκινς, ο οποίος είχε πάρει μια γεύση από το σύμπαν της Marvel δουλεύοντας το 2011 στην πρώτη ταινία «Thor», το 2013 στο «Thor: The Dark World» και το 2017 στο «Thor: Ragnarok». «Μου φόρεσαν πανοπλία, μου έβαλαν μούσι. Να κάθομαι στον θρόνο… να φωνάζω λίγο», είπε ο ίδιος σε συνέντευξή του στο περιοδικό «The New Yorker». «Αν κάθεσαι μπροστά σε μια πράσινη οθόνη, δεν έχει νόημα να υποδύεσαι», συνέχισε.

Αντίστοιχη άποψη για τις ταινίες της Marvel έχει εκφράσει στο παρελθόν και η Τζένιφερ Ανιστον. Το 2019 σε συνέντευξή της στο περιοδικό «Variety» αποκάλυψε ότι η εμμονή της κινηματογραφικής βιομηχανίας με τις συγκεκριμένες παραγωγές ήταν η αιτία για να κάνει η ίδια τη σειρά «The Morning Show» στο Apple TV.

«Βλέπεις τι είναι διαθέσιμο εκεί έξω και απλά μειώνεται και μειώνεται, από την άποψη ότι είναι μεγάλες ταινίες της Marvel. Ή πράγματα που δεν μου ζητείται απλώς να κάνω ή που πραγματικά δεν με ενδιαφέρει τόσο πολύ να ζήσω σε μια πράσινη οθόνη», είχε σχολιάσει.

Από την πλευρά του ο Τζέιμς Κάμερον επέκρινε την προσέγγιση των φιλμ με υπερήρωες στη δημιουργία χαρακτήρων. Ο μεγάλος σκηνοθέτης μιλώντας στους «New York Times» υπογράμμισε ότι «όταν βλέπω αυτές τις μεγάλες, θεαματικές ταινίες, σε σας αναφέρομαι, Marvel και DC, δεν έχει σημασία πόσο μεγάλοι είναι οι χαρακτήρες, όλοι συμπεριφέρονται σαν να είναι στο κολέγιο. Εχουν σχέσεις, αλλά στην πραγματικότητα δεν έχουν. Δεν πετάνε ποτέ τα σπιρούνια τους εξαιτίας των παιδιών τους. Τα πράγματα που πραγματικά μας προσγειώνουν και μας δίνουν δύναμη, αγάπη και σκοπό; Αυτοί οι χαρακτήρες δεν τα βιώνουν και νομίζω ότι δεν είναι αυτός ο τρόπος για να κάνεις ταινίες».

Βολές εναντίον της Marvel έριξε και ο Φράνσις Φορντ Κόπολα, ο σκηνοθέτης των ταινιών «Ο νονός» και «Αποκάλυψη τώρα», ο οποίος στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Lumiere της Λυών το 2019 συμφώνησε με την κριτική του Σκορσέζε για το σύμπαν των υπεράνθρωπων χαρακτήρων.

«Οταν ο Μάρτιν Σκορσέζε λέει ότι οι ταινίες της Marvel δεν είναι κινηματογράφος, έχει δίκιο γιατί περιμένουμε να μάθουμε κάτι από τον κινηματογράφο, περιμένουμε να κερδίσουμε κάτι, κάποια διαφώτιση, κάποια γνώση, κάποια έμπνευση», είπε με αυστηρό ύφος. «Δεν ξέρω αν κάποιος κερδίζει κάτι από το να βλέπει την ίδια ταινία ξανά και ξανά», επέμεινε και έκλεισε τον συλλογισμό του δηκτικά: «Ο Μάρτιν ήταν ευγενικός όταν είπε ότι δεν είναι κινηματογράφος. Δεν είπε ότι είναι κατάπτυστο, κάτι που εγώ απλώς λέω ότι είναι».

Δεν μάσησε τα λόγια του και ο Σον Πεν, ο οποίος το 2021 μιλώντας στο πρακτορείο Associated Press εξέφρασε τη δυσφορία του για τις ταινίες της Marvel που «έχουν καταλάβει τον χώρο κι έχουν διεκδικήσει τόσο πολύ χρόνο στην καριέρα τόσων ταλαντούχων ανθρώπων».

Τέλος, υποστήριξε ότι του λείπει ο κινηματογράφος που δεν είναι «μόνο φαντασμαγορικές ταινίες, ταινίες του Cirque de Soleil».

Έντυπη έκδοση «ΤΑ ΝΕΑ»