Ανίτα Πάλενμπεργκ: «Απολάμβανε τη δύναμή της πάνω στους άνδρες»
Με αφορμή ένα ντοκιμαντέρ που βασίζεται στην αυτοβιογραφία της άναρχης ζωής της μούσας των Rolling Stones, ο γιος της Μάρλον Ρίτσαρτς μιλάει για τη ζωή μαζί της και τον πατέρα του, Κιθ.
Στο Μανχάταν στα μέσα της δεκαετίας του 1990, η Ανίτα Πάλεμπεργκ έλεγε στον γιο της ότι θα έβγαινε για «τσάι» με τον Lenny Kaye, τον κιθαρίστα του γκρουπ της Πάτι Σμιθ. Ακουγόταν αρκετά αθώο.
Αλλά αυτό που στην πραγματικότητα έκανε η τευτονική θεά των Rolling Stones ήταν να ηχογραφεί τα απομνημονεύματά της, τα οποία βρέθηκαν σε ένα κουτί παπουτσιών μετά το θάνατό της το 2017.
Αυτά τα αδημοσίευτα απομνημονεύματα – που ξεδιπλώνουν μια παιδική ηλικία στην εμπόλεμη Γερμανία, εκπαίδευση στη Ρώμη, καριέρα στο μόντελινγκ και την υποκριτική που περιελάμβανε τον ρόλο της μαύρης βασίλισσας στην ταινία Barbarella του Ροζέ Βαντίμ, τη θητεία της στον στενό κύκλο των Stones, που ενέπνευσε τον Κιθ Ρίτσαρντς να γράψει το Gimme Shelter και τον Μικ Τζάγκερ να γράψει το You Can’t Always Get What You Want, και ένα μεσοδιάστημα εθισμού και αναγέννησης – έχουν τώρα γίνει ταινία με τίτλο «Catching Fire».
Δείτε το τρέιλερ του νέου ντοκιμαντέρ
«Είχε αρχές και μετά έριχνε μία και τις πετούσε από το παράθυρο»
«Τυπική Ανίτα», λέει ο γιος της, Μάρλον Ρίτσαρντς, εκτελεστικός παραγωγός της ταινίας. «Ποτέ δεν ήξερες τι ακριβώς σκάρωνε. Πάντα είχε ένα σχέδιο – πάντα». Η μητέρα του, υποθέτει ότι δικαιολογημένα, δεν είχε κανένα ενδιαφέρον να πει την ιστορία της όσο ζούσε. Το σύνθημά της -που υιοθετήθηκε από φίλους, μεταξύ των οποίων και η Κέιτ Μος- ήταν «πάντα μπροστά, μην εξηγείς, μην παραπονιέσαι».
Σε αντίθεση με κάποια οικογενειακά ελεγχόμενα ροκ ντοκιμαντέρ ή βιογραφίες που καταλήγουν σε αγιογραφίες, το «Catching Fire» αφηγείται μια ευθεία ιστορία. Ο Μάρλον παρέδωσε το υλικό στους Νεοϋορκέζους κινηματογραφιστές Svetlana Zill και Alexis Bloom. Όπως και ένα πρόσφατο βιβλίο, το «Parachute Women» της Elizabeth Winder, η ταινία υποστηρίζει ότι κάτω από τον προφανή σεξισμό της μουσικής βιομηχανίας υπήρχαν γυναίκες που ενέπνευσαν και δημιούργησαν αυτή τη δημιουργική παραγωγή. «Δεν μπορούσα να συμβαδίσω με την Ανίτα», επιβεβαιώνει ο Κιθ Ρίτσαρντς στην ταινία.
H Ανίτα με τον μικρό Μάρλον
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Η Πάλενγκεργκ μετέφερε στους Stones τη μεσοευρωπαϊκή της διάνοια και εκλέπτυνση
Ο Μάρλον θυμάται την εποχή που η οικογένεια νοίκιαζε το σπίτι του ηθοποιού Donald Sutherland στο Chelsea – ένα από τα ίσως 20 που νοίκιαζαν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’60 και του ’70 στη Γαλλία, τη Τζαμάικα, την Ελβετία και αλλού, συχνά κυνηγημένοι από το νόμο. Εδώ, ο Ρίτσαρντς ηχογράφησε το άλμπουμ Pay Pack & Follow του John Phillips των Mamas & The Papas.
«Θυμάμαι τον πατέρα μου να επιστρέφει από την ηχογράφηση, να βρίσκεται στη σκάλα και η μητέρα μου του πέταξε ένα μπουκάλι Ribena. Δεν τον πέτυχε για ελάχιστα εκατοστά. Υπήρξε μια μεγάλη μωβ πιτσιλιά στον τοίχο που έμεινε εκεί. Αποσύρθηκε στο στούντιο και κλείδωσε την πόρτα. Προς τιμήν του δεν αντέδρασε ιδιαίτερα. Δέχτηκε το ξύλο του».
Η ταινία είναι φτιαγμένη από φιλμ Super-8 από την οικογενειακή ζωή των Ρίτσαρντς που βρέθηκαν ανάμεσα στα υπάρχοντα της Πάλενμπεργκ, καθώς και από σκέψεις του Κιθ, της άλλης μούσας των Stones, της Μάριαν Φέιθφουλ, της Κέιτ Μος και άλλων.
Η Πάλενγκεργκ μετέφερε στους Stones τη μεσοευρωπαϊκή της διάνοια και εκλέπτυνση, ενισχυμένη από το δικό της μποέμικο οικογενειακό backround, συμπεριλαμβανομένων του Ελβετού συμβολιστή ζωγράφου Arnold Böcklin, των Ούγγρων, των Πρώσων και των αδελφών Γκριμ.
Δείτε την Ανίτα με τον Κιθ στις Κάννες, το 1967
«Με ένα μυστικό συρτάρι για να κρύβεις ναρκωτικά όταν ερχόταν η αστυνομία…»
«Ήταν περισσότερο αναρχική παρά χίπισσα – μια ανατρεπτική, βασικά» λέει ο Μάρλον. «Εκείνη την εποχή, νομίζω, υπήρχαν πολύ λίγες διέξοδοι για γυναίκες με ομορφιά και εξυπνάδα. Απολάμβανε τη δύναμη που είχε πάνω στους άνδρες αλλά και τη δύναμη που είχε πνευματικά».
Το ζευγάρι έκανε αυτή την κληρονομιά πραγματικότητα με την επιλογή του συζυγικού κρεβατιού – «ένα τετράκλινο, σκούρο ξύλινο πράγμα από την Τρανσυλβανία με ένα μυστικό συρτάρι για να κρύβεις ναρκωτικά όταν ερχόταν η αστυνομία…».
Η Πάλενμπεργκ ήταν αυτή που είχε ακούσει μια κουκουβάγια στα δέντρα στο σπίτι της στο Sussex, η οποία έγινε το γνωστό woo-woo στο Sympathy for the Devil, το οποίο ο Τζάγκερ είχε γράψει από το βιβλίο του Μιχαήλ Μπουλγκάκοφ, «Ο Μαιρτ και η Μαργαρίτα», που του είχε δανείσει η Φέιθφουλ.
Και ήταν εκείνη που είχε ντύσει τον άντρα της με γυναικεία ρούχα, αν και, όπως επισημαίνει ο γιος της, ήταν παρόμοιοι σε μέγεθος, ζώντας με τις προκαταλήψεις ναρκομανών. «Νομίζω ότι έριχνε πάνω του ό,τι μπορούσε να βρει. Τον έχω δει με την μπλούζα της μαμάς στη σκηνή. Σίγουρα εκείνη τον μύησε στο eyeliner. Αυτή – και η Μάριαν – άλλαξαν το πρόσωπο των Stones εκείνη την εποχή, σίγουρα».
«Θυμάμαι τον πατέρα μου να επιστρέφει από την ηχογράφηση, να βρίσκεται στη σκάλα και η μητέρα μου του πέταξε ένα μπουκάλι Ribena. Δεν τον πέτυχε για ελάχιστα εκατοστά. Υπήρξε μια μεγάλη μωβ πιτσιλιά στον τοίχο που έμεινε εκεί»
Τα ομαδικά γυρίσματα στο κρεβάτι
Η δημιουργική μυθολογία του συγκροτήματος διηγείται πως η Πάλενμπεργκ είχε βγει πρώτα με τον αλλόκοτο Μπράιν Μπρόουνς, στη συνέχεια διασώθηκε από τον Ρίτσαρντς στο δρόμο για το Μαρόκο και εκεί ερωτεύτηκαν. Αλλά αυτό δεν ήταν το τέλος της σχέσης. Ο Ρίτσαρντς και η φίλη του Τζάγκερ, η Φέιθφουλ, κάτι ήξεραν παραπάνω ώστε να μείνουν μακριά από τα γυρίσματα της ταινίας «Performance» των Ντόναλντ Κάμελ και Νίκολας Ρογκ, στην οποία πρωταγωνιστούσαν ο Τζάγκερ, ο Τζέιμς Φοξ και η Πάλενμπεργκ, συχνά στο κρεβάτι.
Το ραντεβού στα γυρίσματα της ταινίας μεταξύ της Πάλενμπεργκ και του Τζάγκερ προκάλεσε την αντίδραση του Ρίτσαρντς. Η Πάλενμπεργκ έγραψε στα απομνημονεύματά της, ότι ήταν «η πιο τρομακτική αντίδραση απ’ όλες». Ο Κιθ επέστρεψε με το Gimme Shelter. «Είναι πλέον το αντιπολεμικό τραγούδι του Βιετνάμ, αλλά στην πραγματικότητα είναι απλώς ένα ερωτικό τραγούδι» λέει ο Μάρλον.
Ο Κιθ με τον μικρό Μάρλον
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Ένα σπίτι γεμάτο με μουσικούς, μηχανικούς και τσιράκια
Οι τέσσερις ξεκίνησαν με ένα φορτηγό πλοίο για τη Νότια Αμερική. Στο Περού, χωρίς πλέον τη Φέιθφουλ αλλά με την Πάλενμπεργκ έγκυο με τον Μάρλον, ο Τζάγκερ έγραψε το You Can’t Always Get What You Want.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’70 έζησαν στη Γαλλία, στη Villa Nellcôte, στην Κυανή Ακτή, στη νότια Γαλλία. Ο Ρίτσαρντς μετέτρεψε το υπόγειο σε στούντιο ηχογράφησης. Ως η μόνη που μιλούσε γαλλικά, η Πάλενμπεργκ βρέθηκε να διαχειρίζεται ένα σπίτι γεμάτο με μουσικούς, μηχανικούς και τσιράκια. Και φυσικά υπήρχε και η δουλειά να κρατάει μακριά τις γκρούπις. «Ναι, και μετά υπάρχουν γκρούπι που πρέπει να κρατήσουν τις άλλες γκρούπι μακριά, οπότε καλή τύχη σε όλους» παρατηρεί ο Μάρλον.
«Νομίζω ότι η κατάσταση κορυφώθηκε και εξαντλήθηκε» λέει ο Marlon.
Στα διαλείμματα, που δεν περιλαμβάνονται στην ταινία, η Πάλενμπεργκ πέρασε τρεις εβδομάδες σε ένα κελί στην Τζαμάικα, ξυλοκοπημένη από αστυνομικούς και πεταμένη σε κελί ανδρών, σε μια φυλακή του Κίνγκστον, όπου είχε κρατηθεί ο πειρατής Χένρι Μόργκαν.
Αργότερα, η Ανίτα και ο Μάρλον ζούσαν στα βόρεια της Νέας Υόρκης, απομονωμένοι πλέον από τους Stones. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ’70 εξηγεί, «ήταν αρκετά μαστουρωμένη με ηρωίνη, αρκετά γαμημένη και κουτσουρεμένη – ένιωθε σαν να είχε χάσει το mojo της. Είχε δύο παιδιά μέσα, καθόταν στο σπίτι, και δεν ήταν στον χαρακτήρα της. Οπότε ξεσπάθωνε σε όλους».
«Αυτό είναι το όλο θέμα με την ηρωίνη, υποθέτω, αρχίζεις να ζεις από εκεί που σταμάτησες. Έτσι, ήταν 50 ετών, αλλά είχε γίνει και πάλι 30. Όταν ήρθε η ώρα να δώσει τη σκυτάλη, υπήρχε μία προφανής υποψήφια. Όταν σύστησα την Ανίτα στην Κέιτ Μος σκέφτηκα, «Ω, Θεέ μου, εδώ είμαστε»»
«Γ@μημένοι τοξικομανείς»
Ο Κιθ εν τω μεταξύ βρισκόταν σε περιοδεία, εξωραΐζοντας τις εικόνες της αποστασίας. «Γι’ αυτόν, είναι πολύ ελκυστικό. Είναι ο ροκ σταρ, και είναι αυτό που θέλει ο κόσμος στα μονομαχικά αθλήματα. Θέλουν οι ροκ σταρ να συμπεριφέρονται έτσι. Ήταν μόνο πρεζάκια για επτά ή οκτώ χρόνια, αλλά έγιναν οι άνθρωποι της αφίσας».
Ο Μάρλον στα σχολεία ζούσε τη χλεύη και τον θαυμασμό. «Γ@μημένοι τοξικομανείς», λέει. «Είναι μια επιλογή ανάμεσα σε αυτό και στο να λένε: ‘Ναι, οι γονείς σου είναι σούπερ-κουλ’».
«Είναι δύσκολο να κατηγορήσουμε τους Stones ή οποιοδήποτε μέλος του συγκροτήματος για ό,τι συνέβη. Αλλά συνέβη – και έχω δει άλλες γυναίκες γύρω από τους Stones να γίνονται παράπλευρες απώλειες».
Ο μικρός Μάρλον με τους Rollong Stones
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Αυτό ήταν το τέλος της εποχής
Στη Νέα Υόρκη, όταν η Πάλενμπεργκ υπαγόρευε στον Kaye (και στον βιογράφο Victor Bockris), είχε περάσει τα πιο σκοτεινά της χρόνια. «Τότε ήταν που πυροδότησε όλους τους κυλίνδρους του μυαλού της», λέει ο Μάρλον, ο οποίος έχοντας αποφοιτήσει από το κολέγιο τέχνης St Martins εργαζόταν στη μόδα, για τον σχεδιαστή Marc Jacobs.
«Αυτό είναι το όλο θέμα με την ηρωίνη, υποθέτω, αρχίζεις να ζεις από εκεί που σταμάτησες. Έτσι, ήταν 50 ετών, αλλά είχε γίνει και πάλι 30. Όταν ήρθε η ώρα να δώσει τη σκυτάλη, υπήρχε μία προφανής υποψήφια. Όταν σύστησα την Ανίτα στην Κέιτ Μος σκέφτηκα, «Ω, Θεέ μου, εδώ είμαστε». Η Κέιτ έγινε σαν υποκατάστατη κόρη». Τα μαθήματα περιελάμβαναν, μη δίνεις δεκάρα, πώς να αντιμετωπίζεις τη διασημότητα, να τη χρησιμοποιείς προς όφελός σου και «να είσαι μυστηριώδης» θυμάται ο Μάρλον.
«Θέλω να πω, η Ανίτα είχε εμμονή με την Γκρέτα Γκάρμπο» συμπληρώνει ο γιο της Πάλενμπεργκ. Προς το τέλος της ζωής της, ο αείμνηστος Νεοϋορκέζος παραγωγός, Hal Willner, την είχε πείσει να δουλέψει πάνω σε ένα άλμπουμ με τραγούδια της Γκάρμπο.
Έστω και αργά οι διάσημες γυναίκες της ροκ σκηνής αρχίζουν να κερδίζουν την αναγνώριση που τους αξίζει, κάτι που φάνηκε στην κατάμεστη προβολή του «Catching Fire».
Όταν ο Μάρλον καθάριζε το διαμέρισμα της μητέρας του στο Λονδίνο, το 2019, βρήκε έναν πλατινένιο δίσκο με τις μεγαλύτερες επιτυχίες των Stones με το όνομά της στην πλακέτα. «Πρέπει να συμμετέχεις πολύ για να πάρεις έναν πλατινένιο δίσκο. Τον είχε κρατήσει κρυμμένο σε ένα ντουλάπι. Αλλά κάποιος κατάλαβε ότι είχε κάνει κάτι».
*Με στοιχεία από theguardian.com
Ακολουθήστε το in.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις