Η 11η Σεπτεμβρίου του Ισραήλ

Πρόκειται για τη χειρότερη αιματοχυσία Ισραηλινών μέσα σε μία ημέρα από τον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας το 1948. Η χώρα βρίσκεται σε βαθύ σοκ μετά την αιφνιδιαστική επίθεση της ισλαμιστικής Χαμάς, η οποία κυβερνά τη Λωρίδα της Γάζας.

Περισσότεροι από 600 άνθρωποι σκοτώθηκαν, όταν Παλαιστίνιοι μαχητές μπήκαν σε ισραηλινές πόλεις κατά την εβραϊκή γιορτή της Σιμτσάτ Τορά (Χαρά της Τορά), πηγαίνοντας από σπίτι σε σπίτι κι αναζητώντας θύματα. Περισσότεροι από 100 Ισραηλινοί, μεταξύ των οποίων γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι, απήχθηκαν με τρόπο βάναυσο στη Λωρίδα της Γάζας. Πολλά από τα θύματα ήταν νεαροί που συμμετείχαν σε φεστιβάλ στην έρημο Νεγκέβ. Η φρίκη είναι απερίγραπτη και καταγράφεται σε πολλά βίντεο που κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Χιλιάδες ρουκέτες έχουν εκτοξευθεί κατά του Ισραήλ από το Σάββατο το πρωί.

Τραύμα, ιστορική ταπείνωση

Πολλοί περιγράφουν το τραύμα και την κατάσταση παράλυσης μετά τη σφαγή στη μεθοριακή περιοχή κατά μήκος της Λωρίδας της Γάζας ως «την 11η Σεπτεμβρίου του Ισραήλ». Κάνουν σύγκριση με τις τρομοκρατικές επιθέσεις στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης στις 11 Σεπτεμβρίου 2001.

Θεωρείται ιδιαίτερα συμβολικό το γεγονός ότι η μεγάλης κλίμακας επίθεση της Χαμάς, η οποία κατατάσσεται στον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων από την ΕΕ, τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, συνέπεσε με τα 50 χρόνια μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ. Και τότε, η υπηρεσία πληροφοριών και η πολιτική ηγεσία απέτυχαν, γιατί αιφνιδιάστηκαν εντελώς από την επίθεση των αραβικών κρατών με επικεφαλής την Αίγυπτο και τη Συρία. Οι επιθέσεις της Χαμάς και οι απαγωγές Ισραηλινών πολιτών προκάλεσαν πόνο σε εκατοντάδες οικογένειες.

Μια απελπισμένη μητέρα, της οποίας το παιδί αγνοείται, φώναζε την Κυριακή πνιγμένη στο θυμό σε έναν Ισραηλινό βουλευτή: «Πού είναι αυτή η χώρα; Πότε θα ξυπνήσετε;». Μια άλλη γυναίκα, η Αντβά Αντάρ, έκλαιγε με λυγμούς καθώς διηγούνταν την απαγωγή της 85χρονης γιαγιάς της στη Λωρίδα της Γάζας.

Η ηλικιωμένη γυναίκα από ένα χωριό στα περίχωρα της Λωρίδας της Γάζας είχε πει στο τηλέφωνο το πρωί του Σαββάτου ότι άκουσε πυροβολισμούς έξω και δυνατές φωνές στα αραβικά. Από τότε η επικοινωνία διακόπηκε. Το σπίτι βρέθηκε αργότερα καμένο. «Στη συνέχεια, στο Facebook, είδαμε βίντεο με τη Χαμάς να την παίρνει μαζί», λέει η νεαρή γυναίκα. «Είναι 85 ετών, είναι άρρωστη, δεν έχει μαζί της τα φάρμακά της. Είμαι σίγουρη ότι υποφέρει πολύ».

Εάν η Χεζμπολάχ διακινδυνεύσει πραγματικά έναν νέο πόλεμο με το Ισραήλ, οι συνέπειες θα ήταν δραματικές

Αλλά πώς είναι δυνατόν να συμβούν όλα αυτά παρά τους αυστηρούς μεθοριακούς ελέγχους; Πώς ήταν δυνατόν να περάσουν δεκάδες μαχητές της Χαμάς; Πώς ήταν δυνατόν να μπουν στο Ισραήλ από ξηρά, θάλασσα και αέρα και να σφαγιάζουν επί ώρες εκατοντάδες αμάχους; Έντρομοι οι κάτοικοι των συνοριακών χωριών έλεγαν ότι περίμεναν μάταια επί ώρες βοήθεια από τις δυνάμεις ασφαλείας. Ακόμη και ένα ισραηλινό τανκς είχε πάνω του την παλαιστιναική σημαία. Ένας δημοσιογράφος έκανε λόγο για τη «μεγαλύτερη ντροπή στην ιστορία του ισραηλινού στρατού». Είκοσι έξι στρατιωτικοί είναι επίσης μεταξύ των νεκρών. Ποιος θα πληρώσει το τίμημα αυτής της αποτυχίας; «Είμαι βέβαιος ότι θα υπάρξουν μεγάλες συζητήσεις αργότερα», δήλωσε την Κυριακή ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού Ρίτσαρντ Χεχτ. «Αλλά τώρα επικεντρωνόμαστε στην ανάκτηση του ελέγχου και στη διάσωση ζωών. Θα μιλήσουμε γι’ αυτό όταν τελειώσουμε τον πόλεμο».

Ανησυχίες για κλιμάκωση

Το υπουργικό συμβούλιο ασφαλείας υπό τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση πολέμου. Αυτό επιτρέπει «τη λήψη εκτεταμένων στρατιωτικών μέτρων», ανακοίνωσε το γραφείο του Νετανιάχου. Χιλιάδες έφεδροι έχουν ήδη πάρει ειδοποίηση να παρουσιαστούν και ο στρατός έχει ξεκινήσει εκκενώσεις ισραηλινών συνοριακών πόλεων. Θα ακολουθήσει χερσαία επίθεση στη Γάζα; Τυχόν προέλαση του στρατού στην ιδιαίτερα πυκνοκατοικημένη Λωρίδα της Γάζας εγκυμονεί νέους μεγάλους κινδύνους.

Οι απόπειρες διάσωσης των Ισραηλινών ομήρων, που πιθανώς είναι κρυμμένοι σε υπόγειες σήραγγες, θα ήταν ένα επικίνδυνο εγχείρημα με αβέβαιη έκβαση. Η Χαμάς προφανώς θέλει να προσπαθήσει να απελευθερώσει δικούς της κρατούμενους στις ισραηλινές φυλακές. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα από το παρελθόν. Ο Νετανιάχου δήλωσε ότι στόχος της επιχείρησης «Σιδερένια Ξίφη» είναι να καταστραφούν πλήρως οι δυνατότητες της Χαμάς και της Ισλαμικής Τζιχάντ για πολλά χρόνια.

Οπλοστάσιο με πάνω από 100.000 ρουκέτες

Οι γραμμές ηλεκτροδότησης προς τη Λωρίδα της Γάζας διακόπηκαν επίσης και οι εξαγωγές καυσίμων και αγαθών σταμάτησαν. Ως αντίποινα για την θανατηφόρα και ταπεινωτική επίθεση μεγάλης κλίμακας, η ισραηλινή πολεμική αεροπορία βομβάρδισε ανά κύματα στόχους της Χαμάς στη Γάζα. Αρκετές εκατοντάδες άνθρωποι βρήκαν τον θάνατο. Άλλοι βρήκαν καταφύγιο σε σχολεία του ΟΗΕ. Υπάρχει ανησυχία ότι η σύγκρουση θα μπορούσε να πάρει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις περνώντας στον Λίβανοστα βόρεια. Η λιβανέζικη σιιτική οργάνωση Χεζμπολάχ εκτόξευσε ρουκέτες εναντίον στόχων στην ισραηλινή μεθόριο. Ο ισραηλινός στρατός απάντησε με πυρά πυροβολικού. Οι εκφράσεις αλληλεγγύης της φιλοϊρανικής Χεζμπολάχ προς τη Χαμάς ακούγονται τουλάχιστον σαν να μην αποκλείουν τη συμμετοχή της στις μάχες.

«Οι καρδιές, οι ψυχές, οι πύραυλοι και τα όπλα μας είναι μαζί σας», δήλωσε την Κυριακή ο ανώτερος αξιωματούχος της Χεζμπολάχ Χασέμ Σαφιντίν σε προάστιο της Βηρυτού. Εάν η Χεζμπολάχ διακινδυνεύσει πραγματικά έναν νέο πόλεμο με το Ισραήλ, οι συνέπειες θα ήταν δραματικές. Δυνατότητες διαθέτει. Σύμφωνα με τις τελευταίες εκτιμήσεις του ισραηλινού στρατού, η φιλοϊρανική οργάνωση διαθέτει οπλοστάσιο με πάνω από 100.000 ρουκέτες.

Η Χεζμπολάχ θεωρείται πολύ πιο ισχυρή από τη Χαμάς. Από τον τελευταίο πόλεμο με το Ισραήλ το 2006 έχει επεκτείνει μαζικά τις επιχειρησιακές δυνατότητές της. Όμως ένας τέτοιος πόλεμος θα μπορούσε επίσης να έχει μοιραίες συνέπειες για τον ήδη ταλαιπωρημένο Λίβανο.

 «Πίσω στην εποχή του λίθου»

Μόλις τον περασμένο Αύγουστο, κατά τη διάρκεια επίσκεψης στα βόρεια σύνορα, ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας Γιοάβ Γκαλάν προειδοποίησε ότι νέος πόλεμος με την πολιτοφυλακή της Χεζμπολάχ θα έστελνε την εχθρική γειτονική χώρα «πίσω στη λίθινη εποχή». Ο εκπρόσωπος της Χαμάς Γκάζι Χαμάντ δήλωσε στο BBC ότι η ομάδα του έλαβε άμεση υποστήριξη για επίθεση ευρείας κλίμακας από τον προαιώνιο εχθρό του Ισραήλ, το Ιράν, που δεσμεύτηκε ότι «θα σταθεί στο πλευρό των Παλαιστίνιων μαχητών μέχρι την απελευθέρωση της Παλαιστίνης και της Ιερουσαλήμ».

Το Ισραήλ έχει κατηγορήσει επίσης επανειλημμένα το Ιράν ότι κάνει ό,τι μπορεί για να τροφοδοτήσει τη σύγκρουση με τους Παλαιστίνιους. Οι ειδικοί υποθέτουν ότι η Τεχεράνη θα μπορούσε επίσης να επιχειρήσει τον εκτροχιασμό μιας διαφαινόμενης προσέγγισης ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Σαουδική Αραβία υπό τη μεσολάβηση των ΗΠΑ. Αλλά εάν θα έφτανε τόσο μακριά, ώστε να διακινδυνεύσει έναν περιφερειακό πόλεμο, είναι υπό εξέταση.

Επιμέλεια: Ειρήνη Αναστασοπούλου