Μια πόλη παραλύει: O πόλεμος χτυπά το Τελ Αβίβ

Την περασμένη Παρασκευή η ζωή στο Τελ Αβίβ συνεχιζόταν κανονικά. Για πολλούς από τους περίπου 500.000 ντόπιους και για χιλιάδες τουρίστες από όλο τον κόσμο, η ημέρα κυλούσε με ιδανικό τρόπο.

Οι άνθρωποι ήταν ευδιάθετοι: με τη θερμοκρασία στους 27 βαθμούς Κελσίου πολλοί έκαναν ηλιοθεραπεία στις παραλίες, άλλοι χαλάρωναν σε κάποιο beach bar. Κι εγώ αφέθηκα να παρασυρθώ από τη γενικότερη ευθυμία. Μαζί με τον σύζυγό μου είχαμε φτάσει το προηγούμενο βράδυ από το Βερολίνο. Όμως κανείς δεν είχε ιδέα πως την ίδια ώρα, 60 χιλιόμετρα νοτιότερα, προετοιμαζόταν κάτι φρικτό.

Συναγερμός για πυραυλική επίθεση

Ξαφνικά όλα αυτά τελείωσαν. Σάββατο πρωί, 06:30 οι σειρήνες ξυπνούν τους ανθρώπους σε όλη την πόλη. Για τους περισσότερους κατοίκους οι σειρήνες δεν είναι ιδιαίτερος λόγος ανησυχίας. Αντιθέτως, τέτοιοι συναγερμοί είναι φυσιολογικοί και η αντιπυραυλική ασπίδα Iron Dome θεωρείται σχεδόν αδιαπέραστη. Ακόμη και οι περισσότεροι τουρίστες στην πόλη γυρίζουν και πάλι στα κρεβάτια των ξενοδοχείων τους. Και αυτοί ξέρουν πως οι πύραυλοι θα καταρριφθούν πριν φτάσουν στο Τελ Αβίβ. Δεν είναι οι πύραυλοι επικίνδυνοι, αλλά τα κομμάτια τους που πέφτουν από τον ουρανό όταν αυτοί καταρρίπτονται. Τι μπορεί να μου συμβεί στο ζεστό κρεβάτι ενός ξενοδοχείου;

Λίγο αργότερα ξαφνιάζομαι: ηχεί μία εκκωφαντική βροντή, οι τοίχοι του δωματίου τρέμουν. Δεν ακούγεται σαν οι πύραυλοι να βρίσκονται μακριά από την πόλη. Αυτή είναι και η στιγμή που για πρώτη φορά στη ζωή μου τρέχω σε ένα καταφύγιο. Και όμως όλοι γύρω μου παραμένουν αρκετά ψύχραιμοι. Προς το παρόν.

Η ατμόσφαιρα αλλάζει

Η διάθεση αλλάζει όταν γύρω στις 08:00 διαδίδεται πως το σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας δεν έχει αποκρούσει όλες τις επιθέσεις, ούτε στο Τελ Αβίβ και κυρίως όχι νοτιότερα. Λένε ότι υπάρχουν τραυματίες, ακόμη και νεκροί. Τρομοκράτες της Χαμάς από τη Λωρίδα της Γάζας φέρονται να έχουν πιάσει ομήρους σε ισραηλινό έδαφος.

Από εκείνη τη στιγμή το Τελ Αβίβ παραλύει. Τα μόνα μέρη που είναι ανοιχτά είναι εκείνα που λειτουργούσαν ήδη πριν από τις φρικτές ειδήσεις: πρωινές καφετέριες στις οποίες συχνάζουν κυρίως τουρίστες. Οι δύο σερβιτόρες που μας φέρνουν το πρωινό μας είναι ανήσυχες: η μία δεν μπορεί να επικοινωνήσει με τον πεθερό της, ο οποίος την ίδια ώρα ταξιδεύει κοντά στη Λωρίδα της Γάζας. Η άλλη ενημερώνει τους πελάτες πως «εάν όντως γίνει κι άλλη επίθεση, το καταφύγιο είναι εκεί στο διπλανό κτίριο». Κατά βάθος πιστεύει πως «μπορεί να συμβεί, αλλά είναι μάλλον απίθανο». Ούτε αυτή, όπως σχεδόν όλοι στην πόλη, δεν διανοείται πόσο αυτή η μέρα θα συνταράξει ολόκληρη τη χώρα.

Φρικτές ειδήσεις

Μόνο σταδιακά αντιλαμβάνεται ο κόσμος την πλήρη έκταση των τρομοκρατικών επιθέσεων. Διαρκώς έρχονται και νέες αναφορές: όλο και περισσότεροι νεκροί, όλο και περισσότεροι όμηροι, όλο και περισσότερα μέρη φέρονται να έχουν καταλάβει οι τρομοκράτες της Χαμάς.

Στρατιωτικά ελικόπτερα πετούν συνεχώς πάνω από το Τελ Αβίβ. Σχεδόν κανείς δεν τολμάει να βγει από το σπίτι του από φόβο μήπως οι τρομοκράτες έχουν φτάσει στο Τελ Αβίβ.

Δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου ταξί, τα μπαρ και τα εστιατόρια παραμένουν κλειστά, μονάχα μερικά σούπερ-μάρκετ. Και η παραλία, που την προηγούμενη μέρα ήταν γεμάτη από χιλιάδες ανθρώπους, δεν έχει ψυχή. Η αστυνομία έχει αποκλείσει ολόκληρη την ακτογραμμή και κανείς δεν επιτρέπεται να μπει στη θάλασσα. Ο τρόμος εξαπλώνεται στο Τελ Αβίβ.

Η πραγματικότητα της βίας

Πολλοί εργαζόμενοι του ξενοδοχείου δεν ήρθαν στη δουλειά τους. Οι ρεσεψιονίστ, ανήσυχοι αλλά όχι ακόμη ταραγμένοι, κερνάνε τους επισκέπτες κρασί στο μπαρ της πισίνας. Ακόμα και εκεί όμως, στην ταράτσα ενός πολυτελούς ξενοδοχείου, η πραγματικότητα αργά ή γρήγορα σε προφταίνει.

Μέχρι να νυχτώσει το κρασί έχει ζεσταθεί και η τελευταία υπάλληλος αντιμετωπίζει πλέον σοβαρά προβλήματα: από τις 20:00 και μετά ηχούν σειρήνες ανά 10 λεπτά και εκείνη μεταφέρει συνεχώς τους τουρίστες στο υπόγειο καταφύγιο. Πόσοι τουρίστες βρίσκονται ακόμα εκεί; Ποιοι έχουν φύγει; Έχουν ακούσει όλοι τον συναγερμό; Αν και η υπάλληλος έχει συνηθίσει τις σειρήνες και παρ’ ότι διατηρεί τον επαγγελματισμό της, ο φόβος της είναι έκδηλος.

Στο καταφύγιο η ρεσεψιονίστ προσπαθεί να βεβαιωθεί πως οι φίλοι και οι συγγενείς της είναι ασφαλείς, ενώ όλοι οι τουρίστες προσπαθούν να κλείσουν πτήσεις επιστροφής. Το ίδιο κι εμείς. Όμως περίπου το ένα τρίτο των πτήσεων ακυρώνεται, οι ιστοσελίδες κρατήσεων των αεροπορικών εταιρειών έχουν υπερφορτωθεί. Όποιος βρίσκει ταξί, πηγαίνει στο αεροδρόμιο και δοκιμάζει την τύχη του επί τόπου. Τα μεσάνυχτα καταφέρνω να κλείσω μια πτήση για την Κρήτη, με μια αεροπορική εταιρεία που δεν έχω ακούσει ποτέ.

Απόδραση από τη χώρα

Έξι ώρες αργότερα η ρεσεψιονίστ είναι ακόμα εκεί, άυπνη και εντελώς εξαντλημένη. Μας δίνει μπισκότα για πρωινό -μιας και οι καφετέριες παραμένουν κλειστές- και μας βρίσκει ακόμη και ταξί, το οποίο μοιραζόμαστε με άλλους πελάτες του ξενοδοχείου.

Στο αεροδρόμιο καταλαβαίνουμε γρήγορα πως η πτήση για την Κρήτη ακυρώθηκε. Μία άλλη πτήση προς Ντουμπάι είναι υπεράριθμη. Για πολλή ώρα πασχίζουμε μαζί με εκατοντάδες άλλους τουρίστες να κλείσουμε οποιαδήποτε πτήση, με την κατάσταση να μοιάζει απελπιστική: οι πρώτες αναχωρήσεις φαίνεται πως είναι μετά από τρεις ημέρες.

Έπειτα από μια ώρα καταφέρνω να κλείσω τα τελευταία εισιτήρια για μια πτήση προς Βουδαπέστη που αναχωρεί σε τρεις ώρες, δίχως να κοιτάξω καν την τιμή. Το κυριότερο είναι να δραπετεύσουμε.

Αυτό που με εκνεύρισε πραγματικά ήταν πως, αν και όλα τα εισιτήρια είχαν πωληθεί, περίπου το 60% των θέσεων στο αεροπλάνο είναι κενές. Προφανώς πολλοί επιβάτες δεν κατάφεραν να φτάσουν στο αεροδρόμιο ή έφυγαν με άλλη πτήση νωρίτερα. Και δεδομένου ότι μία αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους δεν προσφέρει δυνατότητα ακύρωσης ή λίστες αναμονής, ώστε να διατεθούν οι ελεύθερες θέσεις σε άλλους επιβάτες, απογειωνόμαστε με μία πτήση που, αν και ξεπούλησε όλα τα εισιτήρια, είναι σχεδόν άδεια.

Καθώς τακτοποιούμαστε στις θέσεις μας, φαντάζομαι τους ανθρώπους που εξακολουθούν να ψάχνουν απεγνωσμένα για μια πτήση αναχώρησης. Όσο για εκείνους που παραμένουν στο Τελ Αβίβ, επειδή εκεί ζουν, η στωική νοοτροπία τους πως «τίποτα κακό δεν θα συμβεί» δέχθηκε ένα σοβαρό πλήγμα αυτές τις ημέρες.

Ο συντάκτης της DW Γιόκεν Ρόζενκραντς γνωρίζει καλά το Τελ Αβίβ, επειδή έχει συνεργαστεί με έναν Ισραηλινό δημοσιογράφο σε ένα τηλεοπτικό πρόγραμμα για ταξιδιωτικούς προορισμούς και τη ζωή στο Βερολίνο και το Τελ Αβίβ. Έτσι, γνώρισε από κοντά την καθημερινή ζωή και τις συνήθειες των κατοίκων.

Επιμέλεια: Γιώργος Πασσάς