Πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς: Οι προσπάθειες της Αιγύπτου να αποτρέψει την σύγκρουση

Για πέμπτη συνεχόμενη ημέρα συνεχίζεται η σύγκρουση της Χαμάς με το Ισραήλ. Μετά το χτύπημα, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου ξεκίνησε την επιχείρηση «Σιδερένια Σπαθιά», ξεκινώντας μία μεγάλη επίθεση προς την Λωρίδα της Γάζας.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της Ahram online, η αιγυπτιακή διπλωματία έδωσε αγώνα δρόμου για να περιορίσει την σύγκρουση, η οποία έχει αφήσει πίσω της μεγάλες καταστροφές και έχει κοστίσει την ζωή χιλιάδων ανθρώπων, μεταξύ των οποίων άμαχους Παλαιστίνιους, μαχητές της Χαμάς και ισραηλινούς στρατιώτες.

Σε επιφυλακή η Αίγυπτος

Έχοντας κοινά σύνορα με την Λωρίδα της Γάζας και με τον ισραηλινό στρατό να βομβαρδίζει στρατηγικές θέσεις στην περιοχή, η Αίγυπτος τέθηκε σε ιδιαίτερη επιφυλακή, ιδίως μετά την κλιμάκωση της σύγκρουσης.

Μάλιστα, ο πρόεδρος της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου λέγοντας ότι «η τρέχουσα κλιμάκωση είναι πολύ ανησυχητική και θα μπορούσε να έχει ανησυχητικές συνέπειες για τη σταθερότητα της περιοχής».

Σε ένα έμμεσο αλλά σαφές μήνυμα ο πρόεδρος Αλ Σίσι ανέφερε ότι η Αίγυπτος δεν θα επιτρέψει την παραβίαση των συνόρων της. «Η προστασία της εθνικής ασφάλειας της Αιγύπτου είναι η ύψιστη προτεραιότητά μου και η απόλυτη ευθύνη μου», δήλωσε. «Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα πράγματα δεν θα πάνε από το κακό στο χειρότερο», δήλωσε Αιγύπτιος αξιωματούχος.

Ο ίδιος υποστήριξε ότι η αμερικανική απόφαση να στείλει στρατιωτικές ενισχύσεις στην περιοχή δεν έχει να κάνει μόνο με την επίδειξη υποστήριξης προς το Ισραήλ, αλλά «με την αποθάρρυνση μιας πιθανής επιδείνωσης της κατάστασης, αν το Ισραήλ αποφάσιζε να πραγματοποιήσει χερσαία εισβολή στη Γάζα ή αν η Χιζμπολάχ αποφάσιζε να εμπλακεί σε μεγάλο βαθμό στη σύγκρουση.»

Σύνοδο Κορυφής ετοιμάζει το Κάϊρο

Θέλοντας να βοηθήσει να μπει ένα τέλος στην κόντρα Ισραήλ και Παλαιστίνης, το Κάϊρο ξεκίνησε τις συζητήσεις με περιφερειακούς και διεθνέις παράγοντες σχετικά με μία συνάντηση κορυφής που θα φιλοξενήσει η Αίγυπτος για να πιέσει για τον τερματισμό της σύγκρουσης. «Είναι ακόμη μια πολύ στοιχειώδης ιδέα, αλλά πρέπει να κινηθούμε για να εξασφαλίσουμε περιφερειακή και διεθνή υποστήριξη, διότι δεν μπορούμε να ξέρουμε πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα τις επόμενες ημέρες».

«Αυτό που θα κάνουμε στους εχθρούς μας τις επόμενες ημέρες θα αντηχεί για γενιές», δήλωσε τη Δευτέρα ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, μιλώντας λίγες ώρες αφότου ο υπουργός Άμυνας του διέταξε την πλήρη πολιορκία της Λωρίδας της Γάζας. «Θέλουμε να απαλλάξουμε τους Παλαιστίνιους από την αιματοχυσία και θέλουμε να προστατεύσουμε τους αμάχους τόσο στην παλαιστινιακή όσο και στην ισραηλινή πλευρά», δήλωσε την Τρίτη ο πρόεδρος Αλ Σίσι.

Τέλος, κυβερνητικό στέλεχος αναφέρει ότι ο Ισραήλ είναι απίθανο να κατηγορηθεί για τυχόν εγκλήματα που διαπράττει στη Γάζα, δεδομένου ότι μεγάλο μέρος του κόσμου θεωρεί τις ενέργειές του ως αυτοάμυνα.

«Θέλουμε να απαλλάξουμε τους Παλαιστίνιους από την αιματοχυσία»

Αλ Σίσι – πρόεδρος της Αιγύπτου

Μηνύματα στήριξης από τους διεθνείς ηγέτες

Το Σάββατο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε ότι οι ΗΠΑ στέκονται πλήρως πίσω από το δικαίωμα του Ισραήλ να υπερασπιστεί τον εαυτό του και υποσχέθηκε την πλήρη υποστήριξη της Ουάσινγκτον. Δύο ημέρες αργότερα, οι ΗΠΑ ενώθηκαν με τη Βρετανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ιταλία στην έκδοση δήλωσης αλληλεγγύης προς το Ισραήλ.

Παρόλα αυτά, υπάρχουν μια σειρά από ανησυχητικά σενάρια, συμπεριλαμβανομένης μιας πλήρους κατάρρευσης των υπηρεσιών στη Γάζα εν μέσω βίαιων ισραηλινών αεροπορικών επιθέσεων ή, ακόμα χειρότερα, μιας χερσαίας εισβολής που θα μπορούσε να ωθήσει χιλιάδες Παλαιστίνιους να προσπαθήσουν να περάσουν με τη βία τα σύνορα προς την Αίγυπτο.

Σαφές μήνυμα της Αιγύπτου για την Χαμάς

Το βράδυ της Δευτέρας, καθώς η κατάσταση επιδεινωνόταν ραγδαία, η Αίγυπτος έστειλε σαφές μήνυμα στους ηγέτες της Χαμάς προειδοποιώντας για κάθε «απόπειρα παραβίασης των αιγυπτιακών συνόρων».

«Τους είπαμε ξεκάθαρα ότι η Αίγυπτος δεν θα επιτρέψει να παραβιαστούν τα σύνορά της και δεν θα εμπλακεί σε μια παράλογη στρατιωτική εξόρμηση που έγινε χωρίς υπολογισμούς για τις πιθανές συνέπειες», δήλωσε η πηγή. «Έχουμε δει ξανά και ξανά ότι χωρίς πολιτική διαδικασία τα πράγματα μπορούν να αναφλεγούν αστραπιαία».

Ποιο είναι το δίλημμα

Το Κάιρο και άλλες αραβικές πρωτεύουσες εξέδωσαν δηλώσεις με τις οποίες ζητούν τον τερματισμό της σύγκρουσης και την έναρξη μιας πολιτικής διαδικασίας. Ενώ η επίσημη δήλωση της Αιγύπτου δεν απέφυγε να κατηγορήσει τη Χαμάς για την έναρξη μιας σύγκρουσης που θα μπορούσε να δώσει στο Ισραήλ μια δικαιολογία για να αποδεκατίσει τη Γάζα, άλλες αραβικές πρωτεύουσες ήταν λιγότερο επιφυλακτικές.

«Είναι πολύ σαφές ότι η Χαμάς δεν έχει καμία συμπάθεια στους επίσημους κύκλους πολλών αραβικών πρωτευουσών, αλλά για εμάς το ζήτημα είναι πιο πολυεπίπεδο», δήλωσε η πηγή. Εξήγησε ότι η Αίγυπτος επιθυμεί να διατηρήσει ανοιχτές τις γραμμές επικοινωνίας με τη Χαμάς και άλλα κινήματα αντίστασης για να βοηθήσει στη διαπραγμάτευση μιας κατάπαυσης του πυρός «σε ημέρες, όχι σε εβδομάδες». Ένα πρόβλημα, πρόσθεσε, είναι ότι το Κάιρο δεν είναι σίγουρο για το επίπεδο συντονισμού μεταξύ της νεότερης γενιάς ηγετών της Χαμάς στη Γάζα και της παραδοσιακής ηγεσίας της οργάνωσης.

«Αυτό είναι ένα μεγάλο μέρος του διλήμματος σήμερα. Δεν είμαστε σίγουροι ποιος κάνει κουμάντο και ποιος μπορεί να διατάξει τη διακοπή της επιχείρησης στην παλαιστινιακή πλευρά. Και ενώ θέλουμε και οι δύο πλευρές να συμφωνήσουν σε κατάπαυση του πυρός, ξέρουμε ότι το Ισραήλ δεν θα συμφωνήσει πριν χτυπήσει μερικούς μεγάλους στόχους».

Σε κατάσταση επιφυλακής η Αίγυπτος

Η επόμενη μέρα μετά τα συνεχίζομενα χτυπήματα

Οι προτάσεις που τέθηκαν στο τραπέζι

Στις δηλώσεις του την Τρίτη, ο πρόεδρος Αλ Σίσι δήλωσε ότι διεξάγει συνομιλίες και διαβουλεύσεις επιδιώκοντας την έξοδο από την τρέχουσα κρίση. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπό του, ο πρόεδρος Αλ Σίσι είχε τηλεφωνικές συνομιλίες με τον Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, τον πρίγκιπα διάδοχο της Σαουδικής Αραβίας, τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τον πρόεδρο της Τουρκίας, τον βασιλιά Αμπντάλα της Ιορδανίας και τον Παλαιστίνιο πρόεδρο Μαχμούντ Αμπάς για να συζητήσουν την αποκλιμάκωση.

Μιλώντας ανεπίσημα, αξιωματούχοι λένε ότι η Αίγυπτος έχει επίσης μιλήσει με τους ηγέτες της Χαμάς και άλλων αντιστασιακών ομάδων στη Γάζα, καθώς και με το Ισραήλ, και καμία από τις δύο πλευρές της σύγκρουσης δεν δείχνει διάθεση για κατάπαυση του πυρός ή άμεση εμπλοκή σε μια πιθανή συμφωνία ανταλλαγής κρατουμένων. Όχι ότι κανείς περιμένει ότι η ανταλλαγή θα είναι απλή υπόθεση.

«Κάνουμε αγώνα δρόμου ενάντια στον χρόνο για να πείσουμε και τις δύο πλευρές ότι είναι προς το συμφέρον τους να εξετάσουν την έναρξη μιας ανταλλαγής κρατουμένων, η οποία θα ήταν ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ξεκινήσει μια σταδιακή αποκλιμάκωση», δήλωσε ένας Αιγύπτιος αξιωματούχος. «Τέτοιες έμμεσες συνομιλίες» θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν στην αποτροπή της επέκτασης της σύγκρουσης.

Εγείρονται ερωτήματα

Ξένοι διπλωμάτες με έδρα το Κάιρο εγείρουν ερωτήματα σχετικά με την σύνδεση μεταξύ της Χεζμπολάχ και της επίθεσης της Χαμάς στο Ισραήλ το προηγούμενο Σάββατο. Υποστηρίζουν δε ότι η επιχείρηση θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι οι μαχητές της Χαμάς είχαν λάβει κάποιου είδους εκπαίδευση από τη Χιζμπολάχ.

Ενώ η Χεζμπολάχ θεωρείται ευρέως ως ιρανικό εργαλείο, η Τεχεράνη έχει πάρει αποστάσεις από την Al-Aqsa Flood. Και παρόλο που η Χαμάς διατηρεί στενή σχέση -αν και όχι τόσο στενή όσο το αδελφό της κίνημα αντίστασης Ισλαμική Τζιχάντ- με το Ιράν, δεν συντονίζει όλες τις κινήσεις της με την Τεχεράνη.

«Δεν είμαστε σίγουροι για το τι θα συμβεί στη συνέχεια στο μέτωπο Λιβάνου-Ισραήλ. Αμφιβάλλουμε ότι ο Νετανιάχου θα θέλει να ανοίξουν δύο μέτωπα, ένα στο νότο με τη Χαμάς και ένα στο βορρά με τη Χιζμπολάχ», δήλωσε ο Αιγύπτιος αξιωματούχος. Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι «δεδομένης της πολύ χαλαρής δυναμικής της στιγμής είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς τι βρίσκεται στη γωνία.

Ακόμη, ένα πράγμα είναι σαφές, υποστήριξε. Οι προεκτάσεις της επιχείρησης Al-Aqsa Flood της Χαμάς και της αντιεπιχείρησης Iron Sword του Ισραήλ πρέπει να περιοριστούν το συντομότερο δυνατό. «Γνωρίζουμε ότι το Ισραήλ έχει υποστεί σημαντική ζημιά, αλλά φοβόμαστε ότι οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα θα υποφέρουν πολύ περισσότερο» είπε. «Η Γάζα δεν έχει ανακάμψει από τις ζημιές που προκάλεσαν οι επιθέσεις του Ισραήλ το 2021 ή από τις καταστροφές που υπέστη σε προηγούμενους γύρους συγκρούσεων. Δεν μπορεί να απορροφήσει άλλες καταστροφές»