Τα τέσσερα αγκάθια της Ισραηλινής επίθεσης στη Χαμάς

Περίπου 300.000 άνδρες κάλεσε στο όπλα ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου, υποσχόμενος πως «αυτό που θα ζήσει η Χαμάς» από την ισραηλινή αντεπίθεση «θα είναι δύσκολο και τρομερό (…) θα αλλάξουμε τη Μέση Ανατολή».

Μετά τη συγκλονιστική επίθεση της παλαιστινιακής Χαμάς στο Ισραήλ, οι πιέσεις που δέχεται η ισραηλινή κυβέρνηση στο εσωτερικό, όχι μόνο από σκληροπυρηνικούς, δεν αφορούν μόνο αντίποινα κατά της Χαμάς, αλλά και μια μεγάλη στρατηγική νίκη.

Πόσο εύκολο όμως είναι να εξαλείψει ο στρατιωτικός μηχανισμός του Ισραήλ τη Χαμάς; Θα αρκούσε να εγκατέλειπε η οργάνωση τη Γάζα ή πρέπει να οπωσδήποτε να εξοντωθεί με όποιο κόστος μέσα στα εδάφη της;

Καταγράφοντας το έγκριτο αμερικανικό περιοδικό Foreign Policy τις αντικειμενικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει το Τελ Αβίβ στον σχεδιασμό μιας δυναμικής «τελικής» απάντησης, φαίνεται ότι η αποστολή των στρατηγών του Νετανιάχου ισούται με μια τραγική σπαζοκεφαλιά.

Η δυνατή ασπίδα

Πρώτο μεγάλο μέλημα του Τελ Αβίβ, είναι οι Ισραηλινοί όμηροι, ακόμα και αν δεν το παραδέχεται ο Νετανιάχου. Όσο οι Ισραηλινοί πολίτες βρίσκονται στα χέρια της Χαμάς, ο Νετανιάχου θα βρίσκεται υπό πίεση να διαπραγματευτεί τελικά την απελευθέρωσή τους.

Η διάσωση των ομήρων αποτελεί προτεραιότητα για το Ισραήλ, και είναι ένας από τους λόγους που αποτρέπουν μιας οριστική χερσαία εισβολή, την οποία επεξεργάζονται εδώ και καιρό οι Ισραηλινοί.

Ενδεικτικά, το 2011, η ισραηλινή κυβέρνηση απελευθέρωσε περισσότερους από 1000 Παλαιστίνιους κρατούμενους με αντάλλαγμα έναν μόνο Ισραηλινό στρατιώτη, τον Gilad Shalit, που αιχμαλωτίστηκε από Παλαιστίνιους μαχητές που εισήλθαν στο Ισραήλ μέσω μιας σήραγγας.

Σε συνέντευξή του στο Al Jazeera, ένας ανώτερος ηγέτης της Χαμάς είπε ότι έχουν αιχμαλωτιστεί αρκετοί Ισραηλινοί, ώστε να επιδιώξει την απελευθέρωση όλων των Παλαιστινίων στις ισραηλινές φυλακές. «Αυτό που έχουμε στα χέρια μας θα απελευθερώσει όλους τους αιχμαλώτους μας», δήλωσε ο Σαλέχ αλ-Αρούρι, αναπληρωτής επικεφαλής του πολιτικού γραφείου της Χαμάς.

Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει το Τελ Αβίβ στον σχεδιασμό της επίθεσης στην Χαμάς

Στιγμιότυπα από την επίθεση του Ισραήλ στη Χαμάς

Δεν αρκεί να κόψεις το «κεφάλι»

Ένα εξίσου σοβαρό αγκάθι, που καταγράφει η ανάλυση του Foreign Policy, είναι ότι ο «αποκεφαλισμός» της Χαμάς θα απαιτήσει πολύ περισσότερα από ένα «μια και έξω» στρατιωτικό εγχείρημα, καθώς μια μεγάλη εκστρατεία παρουσιάζει μια σειρά από προκλήσεις για τις ισραηλινές αρχές.

Γι’ αυτό εξάλλου, το Ισραήλ αποφάσισε μονομερώς να εκκενώσει τη λωρίδα το 2005, δεκαετίες μετά την κατοχή του εδάφους το 1967.

Είναι ενδεικτικό ότι πριν από δύο χρόνια, ο πρώην αναπληρωτής σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Ισραήλ απόστρατος συνταγματάρχης Έραν Λέρμαν, στάθμιζε πολύ προσεκτικά μια ενδεχόμενη ισραηλινή επίθεση. «Οι δυνατότητες της Χαμάς πρέπει να καταστραφούν, αλλά όχι στο μηδέν – αυτή ήταν η ιδέα μας», είχε πει προσθέτοντας πως «το Ιράν και η Χεζμπολάχ είναι η μεγαλύτερη απειλή και πρέπει να παραμείνουμε συγκεντρωμένοι σε αυτούς». Ωστόσο, σήμερα ακόμη και σχετικά μετριοπαθείς Ισραηλινοί εκφράζουν μια αλλαγή προοπτικής μετά την τελευταία επίθεση της Χαμάς.

To δυσβάστακτο κόστος της εισβολής

Τρίτον, μια οποιαδήποτε χερσαία εισβολή που επιδιώκει μια μόνιμη εξασθένιση της Χαμάς, απαιτεί όχι απλώς να μπει μέσα στη Γάζα ο Ισραηλινός Στρατός, αλλά να παραμείνει εκεί καταλαμβάνοντάς τη. Εάν δεν το κάνει αυτό η Χαμάς, πάντα θα είναι παρούσα και απειλητική. Μια τέτοια όμως λύση είναι εξαιρετικά πολυέξοδη, καθώς θα πρέπει να αναλάβει το Ισραήλ την ευθύνη για τους Παλαιστίνιους που διαμένουν εκεί, ενώ θα το πληρώσει με συνεχείς απώλειες.

Όπως και στο παρελθόν, το Ισραήλ μπορεί να βομβαρδίσει κτίρια και άλλες υποδομές στη Γάζα που χρησιμοποιεί η Χαμάς, όπως το υπόγειο δίκτυο τούνελ της. Όμως τα γεγονότα αυτή την εβδομάδα αποδεικνύουν ότι τέτοια μέτρα ήταν ανεπαρκή για να αποτρέψουν τη Χαμάς από το να ασκήσει τρομοκρατία στο Ισραήλ.

Για να βρει και να καταστρέψει δυνατότητες που δεν φαίνονται και για να αποδεκατίσει την ηγεσία, οι Ισραηλινοί Στρατοί θα έπρεπε να μπουν μέσα στη Γάζα – με την υποστήριξη πληροφοριών και αεροπορικών δυνάμεων – και να σαρώσουν κάθε γειτονιά, κάθε σπίτι, στην πολύ αμφισβητούμενη λωρίδα. Μόνο το ανθρωπιστικό κόστος ενός τέτοιου εγχειρήματος θα μπορούσε να είναι αρκετό για να αποτρέψει το Ισραήλ.

Έλλειμμα πληροφόρησης

Επιπλέον, η στόχευση μελών της Χαμάς μέσα στη Γάζα, όπου πολλοί άνθρωποι μπορεί να υποστηρίξουν την ομάδα ειδικά σε μια εποχή όπως αυτή, απαιτεί εξαιρετικά καλή πληροφόρηση, η οποία πιθανώς δεν είναι τόσο άμεσα διαθέσιμη ακόμα και στη διαβόητη Μοσάντ, την εθνική υπηρεσία πληροφοριών του Ισραήλ.

Ωστόσο, όπως εκτιμά το Foreign Policy, το Ισραήλ δεν μπλοφάρει. Ακόμα κι αν οι όμηροι απελευθερωθούν στο πλαίσιο ανταλλαγής, η ηγεσία της Χαμάς αντιμετωπίζει μια ανευ προηγουμένου απειλή. Ορισμένοι από τους ηγέτες του βρίσκονται ήδη στον Λίβανο και το Κατάρ, ενώ η οργάνωση έχει δραστηριοποιηθεί στο παρελθόν με βάση την Τουρκία. Περισσότερα από τα μέλη της μπορεί τώρα να σχεδιάζουν μια απόδραση καθώς εντείνεται η αντεπίθεση του Ισραήλ.