NASA: Συστατικά της ζωής ανιχνεύθηκαν στη μαύρη σκόνη του αστεροειδή Bennu

Τα πολύτιμα δείγματα του αστεροειδή Bennu που έφερε στη Γη η αποστολή OSIRIS-Rex της NASA περιέχουν σημαντικές ποσότητες νερού και άνθρακα, συμπεριλαμβανομένων οργανικών ενώσεων, δείχνουν οι προκαταρκτικές αναλύσεις, οι οποίες δείχνουν να προσφέρουν στήριξη ότι οι προσκρούσεις αστεροειδών έφεραν στη Γη το νερό των ωκεανών και τους δομικούς λίθους της ζωής.

Το κάνιστρο που περιέχει τον κύριο όγκο των δειγμάτων θα αποσφραγιστεί προσεκτικά τις επόμενες εβδομάδες, ωστόσο οι ερευνητές της NASA και άλλων ιδρυμάτων είχαν την ευκαιρία να εξετάσουν μια επιπλέον ποσότητα σκόνης και βοτσάλων που παγιδεύτηκε μέσα στην κάψουλα που περιείχε το κάνιστρο.

«Τα νέα δεδομένα θα βοηθήσουν και στην κατανόηση της φύσης αστεροειδών που θα μπορούσαν μια μέρα να απειλήσουν τη Γη»

Έπειτα από ταξίδι τριών ετών, η κάψουλα απελευθερώθηκε από το OSIRIS-Rex και έπεσε με αλεξίπτωτο στην έρημο της Γιούτα πριν από δύο εβδομάδες.

Μαύρη σκόνη κάλυψε όλες τις επιφάνειες όταν ανοίχτηκε η κάψουλα (NASA)

Η NASA εκτιμά ότι το εσωτερικό κάνιστρο περιέχει τουλάχιστον 250 γραμμάρια επιφανειακού υλικού από τον Bennu, το μεγαλύτερο δείγμα αστεροειδή που έχει μεταφερθεί μέχρι σήμερα στη Γη – πολύ μεγαλύτερο από τα δείγματα που είχε φέρει η Ιαπωνία από δύο άλλους αστεροειδής το 2010 και το 2020.

«Είναι μέρες σαν κι αυτή που συνεχίζουν να με συναρπάζουν» δήλωσε ο διοικητής της NASA Μπιλ Νέλσον παρουσιάζοντας το απόγευμα της Πέμπτης τις πρώτες εικόνες του υλικού.

Ο Bennu εκτιμάται ότι δεν είναι συμπαγές σώμα αλλά αυτό που οι αστρονόμοι ονομάζουν «σωρός μπάζων»: ένα συσσωμάτωμα σκόνης και βράχων που περίσσεψαν από τον σχηματισμό του Ηλιακού Συστήματος,

Πρόκεται επομένως ένα είδος χρονοκάψουλας που ίσως προσφέρει νέες πληροφορίες για τη διαδικασία σχηματισμού της Γης και των υπόλοιπων πλανητών.

«Το δείγμα του OSIRIS-Rex είναι το μεγαλύτερο δείγμα ανθρακούχου αστεροειδή που έχει μεταφερθεί στη Γη και θα βοηθήσει τους επιστήμονες να διερευνήσουν την προέλευση της ζωής στον πλανήτη μας» είπε ο Νέλσον.

Τα νέα δεδομένα θα βοηθήσουν επίσης στην κατανόηση της φύσης αστεροειδών που θα μπορούσαν μια μέρα να απειλήσουν τη Γη, επισήμανε.

Ο ίδιος ο Bennu θεωρείται «δυνητικά επικίνδυνος», με τη NASA να εκτιμά ότι υπάρχει 1 πιθανότητα στις 1.800 να χτυπήσει ο αστεροειδής τη Γη κάποια στιγμή τον 22ο αιώνα, με τον κίνδυνο να μεγιστοποιείται στις 24 Σεπτεμβρίου 2182.

H κάψουλα του OSIRIS-Rex έπεσε με αλεξίπτωτο στη Γιούτα στις 24 Σεπτεμβρίου (NASA / Keegan Barber)

Άνθρακας και νερό

Οι πρώτες αναλύσεις περιλάμβαναν απεικονίσεις σε ηλεκτρονικό μικροσκόπιο, υπέρυθρες μετρήσεις, περίθλαση ακτίνων Χ, αξονικές τομογραφίες και χημικές αναλύσεις.

Μια πρώτη σημαντική διαπίστωση είναι ότι τα δείγματα έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε άνθρακα που πλησιάζει το 5%. Ένα μέρος αυτού του άνθρακα είναι δεσμευμένο σε ανθρακικές ενώσεις, όπως συμβαίνει και με ορισμένα ορυκτά στη Γη, ωστόσο το δείγμα περιέχει και οργανικά υλικά που συνδυάζουν τον άνθρακα με το υδρογόνο.

Στη Γη, τέτοιες οργανικές ενώσεις προκύπτουν και από γεωλογικές διεργασίες, συχνότερα όμως παράγονται από ζωντανούς οργανισμούς.

Μια δεύτερη παρατήρηση είναι ότι το δείγμα περιέχει αργιλώδη ορυκτά στη μορφή μικροσκοπικών ινών που έχουν δεσμεύσει νερό, το οποίο δεν αποκλείεται να βρίσκεται εκεί από τις απαρχές του Ηλιακού Συστήματος.

Σύμφωνα με μια από τις επικρατούσες θεωρίες, η νεογέννητη Γη στερείτο νερού, αργότερα όμως απέκτησε ωκεανούς χάρη στο νερό που μεταφέρθηκε από προσκρούσεις αστεροειδών και κομητών.

Η κάψουλα με τα πολύτιμα δείγματα έχει μεταφερθεί σε εργαστήριο του Διαστημικού Κέντρου «Τζόνσον» της NASA στο Χιούστον που δημιουργήθηκε αποκλειστικά για την ανάλυση τους. Το εργαστήριο βρίσκεται στο Κτήριο 31, στο οποίο φυλάσσονται και τα δείγματα των αποστολών Apollo από τη Σελήνη.

Πιθανότατα θα χρειαστούν χρόνια για την ανάλυση του υλικού, το οποίο απαιτεί ειδικούς χειρισμούς για να αποφευχθεί επιμόλυνση με γήινο υλικό.

Τους επόμενους μήνες, ένα μέρος των δειγμάτων θα σταλεί σε 60 εργαστήρια σε όλο τον κόσμο, όμως το 75% θα αποθηκευτεί σφραγισμένο για μελλοντικές αναλύσεις.

Ο Bennυ έχει διάμετρο περίπου 500 μέτρων (NASA)

Φθινόπωρο των Αστεροειδών

Η NASA γιορτάζει φέτος το «Φθινόπωρο των Αστεροειδών», καθώς εκτός από άφιξη των δειγμάτων του OSIRIS-Rex θα υπάρξουν εξελίξεις σε δύο άλλες αποστολές.

Για τις 5 Οκτωβρίου προγραμματίζεται η αναχώρηση του σκάφους Psyche («Ψυχή») με προορισμό τον ομώνυμο αστεροειδή, ο οποίος εκτιμάται ότι περιέχει μέταλλα αξίας δέκα εκατομμυρίων τρισεκατομμυρίων δολαρίων.

Ένα μήνα αργότερα, η αποστολή Lucy, η οποία εκτοξεύτηκε το 2021,  θα φτάσει τον πρώτο προορισμό της, τον αστεροειδή Dinkinesh στη Ζώνη των Αστεροειδών.

Στη συνέχεια θα εξερευνήσει τους λεγόμενους Τρωικούς Αστεροειδείς, οι οποίοι ακολουθούν τον Δία στο ταξίδι του γύρω από τον Ήλιο.