Ξεκινά η κρίσιμη δίκη του Φρέντι Μπελέρη – Η στάση Ράμα και οι ελληνοαλβανικές σχέσεις

Ξεκινά σήμερα, Πέμπτη στις 9πμ (10 πμ ώρα Ελλάδας) η δίκη του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας, Φρέντι Μπελέρι στο Ειδικό Πρωτοδικείο για τη Διαφθορά και το Οργανωμένο Έγκλημα (SPAK).

Μία δίκη, που, όπως ανέφεραν αρμόδιες πηγές που παρακολουθούν τις εξελίξεις από κοντά μιλώντας στο in, αναμένεται να έχει διάρκεια – τουλάχιστον μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου – και να συνεχίσει το αδιέξοδο.

Μέχρι δε να τελεσιδικήσει η υπόθεση εκτιμάται ότι θα περάσουν μήνες.

Τα γεγονότα

Υπενθυμίζεται ότι ο Φρέντι Μπελέρης – υποψήφιος τότε και εκλεγμένος σήμερα – δήμαρχος Χειμάρρας συνελήφθη την Πέμπτη 11 Μαΐου 2023, με την κατηγορία της εξαγοράς ψήφων, μόλις τρεις μέρες πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές στην Αλβανία. Και 10 μέρες πριν τον πρώτο γύρο των εθνικών εκλογών στην Ελλάδα.

Μία σύλληψη που έβαλε στον πάγο τις σχέσεις Ελλάδας – Αλβανίας, καθώς ήρθε στην αιχμή της προεκλογικής περιόδου στην Αθήνα. Και κατέρριψε το αφήγημα περί νέας εποχής στις σχέσεις Αθήνας – Τιράνων.

Πριν τη σύλληψη

Πριν τη σύλληψη Μπελέρη στις 20 Μαρτίου ο πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα είχε έρθει στην Αθήνα για να εγκαινιάσει την προσωπική του έκθεση ζωγραφικής, στο Ζάππειο με τα χαμόγελα να περισσεύουν. Στις 22 Δεκεμβρίου ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε περιοδεύσει στα χωριά της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανίας και στη Χειμάρρα.

Μητσοτάκης – Ράμα είχαν συναντηθεί στη Δερβιτσάνη, με τον πρωθυπουργό της Αλβανίας να δηλώνει ότι «για εμάς η μειονότητα είναι μια αναντικατάστατη γέφυρα της άρρηκτης σύνδεσης μεταξύ των δύο χωρών μας». Ενώ ο Μητσοτάκης στο ίδιο ταξίδι σημείωνε ότι «με τον πρωθυπουργό, τον Έντι Ράμα, έχουμε μια πολύ στενή συνεργασία. Γνωρίζουμε τα ζητήματα που σας απασχολούν» και έκανε αναφορά στην ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας.

Συμφωνία Ράμα – Δένδια

Για να μην ξεχνάμε την κατ΄ αρχήν συμφωνία Ράμα – Δένδια (σς ως ΥΠΕΞ) το 2020 προκειμένου οι δύο χώρες να προχωρήσουν στη σύνταξη συνυποσχετικού για να λύσουν τη διαφορά τους για τις θαλάσσιες ζώνες στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Κάτι που επίσης δεν είχε προχωρήσει μέχρι τη σύλληψη Μπελέρη και πλέον όλοι θεωρούν ότι έχει μπει στο συρτάρι. Μέχρι νεωτέρας.

Real Estate

Η προσπάθεια να εμποδιστεί η εκλογή Μπελέρη στη Χειμάρρα έχει συνδεθεί και με μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα real estate, που αφορούν την εκμετάλλευση και ανάπτυξη της αλβανικής Ριβιέρας, με αρμόδιες πηγές που παρακολουθούν την υπόθεση να υπογραμμίζουν ότι στόχος είναι να υπάρχει ένας ελεγχόμενος δήμαρχος που δεν θα παρεκκλίνει από τα όσα σχεδιάζει η κυβέρνηση Ράμα.

Βίλνιους

Μητσοτάκης – Ράμα συναντήθηκαν στο Βίλνιους τον περασμένο Ιούλιο, με τον πρωθυπουργό να βάζει σαφώς ζήτημα κράτησης του Φρέντι Μπελέρι, στον ομόλογο του χωρίς να υπάρχει αποτέλεσμα.

Ενώ η Αθήνα έχει από την εκλογή της κυβέρνησης και μετά επιχειρήσει να δώσει ευκαιρίες στον Έντι Ράμα να σπάσει το αδιέξοδο, χωρίς όμως αποτέλεσμα.

Τελευταία ευκαιρία

Τελευταία ευκαιρία ήταν η προσφυγή Μπελέρη που ζητούσε να διερευνηθεί αν ήταν νόμιμη η παρακολούθηση του που απορρίφθηκε στο τέλος Σεπτεμβρίου. Κάτι που θα άνοιγε το δρόμο στην αλβανική δικαιοσύνη να αφήσει ελεύθερο το δήμαρχο Χειμάρρας να ορκιστεί και να σπάσει ο πάγος με την ελληνική πλευρά.

Στόχος του Ράμα όμως δεν φαίνεται να είναι η αποφυλάκιση Μπελέρη αλλά να μεταβιβάσει το βάρος της ενδεχόμενης έκπτωσης Μπελέρη από το αξίωμα του δημάρχου στην αλβανική δικαιοσύνη και να μην κληθεί το υπουργικό συμβούλιο να πάρει την απόφαση.

Σε αυτό το πλαίσιο ο Ράμα εκτιμάται ότι θα αφήσει την υπόθεση να τελεσιδικήσει προκειμένου να επιχειρήσει να παρουσιάσει την αλλαγή δημάρχου ως μία απόφαση την οποία έκρινε η δικαιοσύνη και όχι ο ίδιος.

Ο Ράμα το ρίχνει στη Δικαιοσύνη

Σε αυτό συγκλίνουν και τα γεγονότα που έχουν προηγηθεί. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Μπελέρης μεταφέρθηκε από τα Τίρανα στο Δυρράχιο λίγες μέρες πριν κλείσει τρεις μήνες στις φυλακές Τιράνων και θεωρηθούν μόνιμη διεύθυνση του, κάτι που επίσης μπορούσε να του κοστίσει το αξίωμα του, αφού ο δήμαρχος πρέπει να είναι μόνιμος κάτοικος στο δήμο του.

Και σύμφωνα με το νόμο της Αλβανίας μετά από τρεις μήνες κράτηση στις ίδιες φυλακές η τοποθεσία ορίζεται ως η μόνιμη διεύθυνση του κρατούμενου.

Κρίσιμες για την αποπομπή του ήταν και οι ημερομηνίες 26-27 Σεπτεμβρίου αφού συμπληρώνονταν οι τρεις μήνες από τότε που το Δημοτικό Συμβούλιο Χειμάρρας συγκροτήθηκε σε Σώμα.

Όπως προβλέπει η νομοθεσία εάν ο εκλεγμένος δήμαρχος δεν ορκιστεί εντός τριών μηνών από τη συγκρότηση του δημοτικού συμβουλίου, τότε χάνει την εντολή του. Με βάση το Σύνταγμα το δημοτικό συμβούλιο εισηγείται στο υπουργικό συμβούλιο την απόλυση του και η κυβέρνηση είναι υπεύθυνη για την προκήρυξη νέων εκλογών.

Αν και όλες οι προσπάθειες του Μπελέρη να ορκιστεί απέτυχαν βρίσκοντας τοίχο στην αλβανική δικαιοσύνη, οι νομικοί του σύμβουλοι ανέφεραν ότι υπάρχει θέμα ερμηνείας του νόμου, αφού σύμφωνα με τη δική τους εκδοχή για να εκπέσει ο δήμαρχος πρέπει ο ίδιος να αρνείται να ορκιστεί και όχι να εμποδίζεται.

Προειδοποιήσεις

Με την Ελλάδα να έχει επανειλημμένα και με διάφορους τρόπους προειδοποιήσει την Αλβανία ότι οι μεθοδεύσεις της στην υπόθεση Μπελέρη μπορεί να της στοιχίσουν στην ευρωπαϊκή της πορεία.

Στον πάγο

Η υπόθεση της φυλάκισης και της προσπάθειας να μην εκλεγεί ο Μπελέρης δήμαρχος Χειμάρρας έφερε τις σχέσεις Ελλάδας – Αλβανίας σε δύσκολη θέση, με αρκετούς διπλωμάτες και από τις δύο πλευρές να επισημαίνουν στις μεταξύ τους συζητήσεις ότι είναι πλέον ανάγκη να σπάσει το αδιέξοδο, με κάποιο τρόπο που θα αποκαταστήσει το κλίμα ανάμεσα σε Τίρανα και Αθήνα και δεν θα επιτρέψει να πληγούν οι δεσμοί των δύο χωρών.

Ποιο θα είναι το βήμα στην υπόθεση που θα ικανοποιεί τόσο την Ελλάδα όσο και την Αλβανία δεν έχει φανεί ακόμα, με την Αθήνα να θέτει τις κόκκινες γραμμές της στην υπόθεση.

Ξανά στο τραπέζι

Tο ζήτημα έθιξε κατά την επίσκεψη του στα Τίρανα, στις 6 Οκτωβρίου, όπου βρέθηκε προκειμένου να λάβει μέρος στην προπαρασκευαστική σύνοδο της Διαδικασίας του Βερολίνου για την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ και ο Γιώργος Γεραπετρίτης, στις συναντήσεις που είχε τόσο με τον ομόλογο του όσο και με τον Έντι Ράμα.

Διπλωματικές πηγές σημείωναν μετά τις συναντήσεις αυτές ότι «η Ελλάδα εξαντλεί κάθε διπλωματική επιλογή, έχοντας πάντοτε στη διάθεσή της και όλα τα μέσα που απορρέουν από τη συμμετοχή της στην ΕΕ. Αναμένουμε μετά τη συνάντηση στα Τίρανα τη στάση της αλβανικής Δικαιοσύνης και της αλβανικής Κυβέρνησης».

Στα Τίρανα για τη συνάντηση Κορυφής της Διαδικασίας του Βερολίνου θα βρεθεί στις 16 Οκτωβρίου ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Μόλις τέσσερις μέρες μετά την έναρξη της δίκης Μπελέρη. Σε αυτό το πλαίσιο οι εξελίξεις και οι συναντήσεις που θα έχει ο πρωθυπουργός στην Αλβανία έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.