Επιχειρήσεις επιστρατεύουν πρώην μυστικούς πράκτορες με μισθό 5.000 ευρώ την ώρα

Μέτρα προκειμένου να ενισχύσουν τη γεωπολιτική τους τεχνογνωσία, καθώς αυξάνεται η αβεβαιότητα, λαμβάνουν οι επιχειρήσει σε όλον τον κόσμο.

Ενώ μερικοί χρησιμοποιούν εξειδικευμένους συμβούλους, άλλοι όπως η Hitachi και ο Lazard έχουν προσλάβει πρώην διπλωμάτες, ανώτερους δημοσίους υπαλλήλους και πολιτικούς για να παρέχουν συμβουλές απευθείας σε στελέχη.

Ο Λόρδος Malloch-Brown, πρώην διπλωμάτης και πρόεδρος του Open Society Foundations, είπε ότι στο παρελθόν «υπήρχε πάντα κάποιος συνταξιούχος διπλωμάτης στο γωνιακό γραφείο μιας πολυεθνικής εταιρείας έτοιμος να συμβουλέψει τον διευθύνοντα σύμβουλο για κάποιες τοπικές πολιτικές δυσκολίες». Ωστόσο αυτό πλέον διευρύνεται.

Όπως γράφουν οι Financial Times, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έπιασε μια σειρά από επιχειρήσεις απροετοίμαστες για τις συνέπειες. Τώρα εξετάζουν πολύ πιο προσεκτικά τα πολιτικά σημεία ανάφλεξης όπως οι σχέσεις της Κίνας με την Ταϊβάν, τις επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή από την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ και μια πιθανή δεύτερη προεδρική θητεία για τον Ντόναλντ Τραμπ.

Το παράδειγμα της Ιαπωνίας

Στην Ιαπωνία, η οποία έχει τεταμένες σχέσεις με τους γείτονές της, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Ρωσίας, πολυεθνικές εταιρείες όπως η Hitachi, η Suntory και οι μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας έχουν προσλάβει τα τελευταία τρία χρόνια πρώην διπλωμάτες, εμπειρογνώμονες διεθνών σχέσεων και ξένους ανταποκριτές σε μια προσπάθεια να επεκτείνουν την εμπειρία τους σε εκτίμηση των γεωπολιτικών κινδύνων.

Τέσσερα άτομα με άμεση γνώση της κατάστασης είπαν στους FT, ότι στους πιο πρόσφατους γύρους προσλήψεων, διπλωμάτες και άλλοι εμπειρογνώμονες κυριάρχησαν σε δύο από τις μεγαλύτερες ασφαλιστικές εταιρείες της Ιαπωνίας και τρεις από τους μεγαλύτερους εμπορικούς οίκους της, Mitsubishi, Mitsui και Itochu.

Μάλιστα, αλλού στην εταιρική Ιαπωνία έχει πλέον δημιουργηθεί ειδικά, ο ρόλος του «επικεφαλής γεωπολιτικού κινδύνου».

«Δύο από τους συναδέλφους μου πήγαν πρόσφατα να δουλέψουν σε εμπορικούς οίκους και ο ένας πήγε σε μια ενεργειακή εταιρεία», είπε ένας Ιάπωνας διπλωμάτης που βρίσκεται επί του παρόντος εκτός Ιαπωνίας, προσθέτοντας ότι και ο ίδιος έχει δεχθεί ανάλογη προσφορά.

Η Mitsubishi είπε στους Financial Times ότι δημιούργησε πέρυσι, μια παγκόσμια επιτροπή πληροφοριών με επικεφαλής τον πρόεδρο και διαθέτει ένα σύστημα για να ανατροφοδοτεί πληροφορίες για «γεωπολιτικούς κινδύνους, οικονομικές συνθήκες, νέες τεχνολογίες, τάσεις πολιτικής» στη διοίκηση.

Εν τω μεταξύ, μικρότερες ιαπωνικές εταιρείες προσλαμβάνουν με πρωτοφανή ρυθμό εξωτερικούς συμβούλους.

Η εισβολή στην Ουκρανία, είπε ένας σύμβουλος που παρείχε συμβουλές σε πολλές ιαπωνικές εταιρείες, ενίσχυσε την ιδέα ότι οι κίνδυνοι γίνονταν λιγότερο προβλέψιμοι και ότι ορισμένοι από αυτούς που βρίσκονταν πιο κοντά – συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής δράσης από την Κίνα και των αυστηρότερων κυρώσεων των ΗΠΑ – είχαν φτάσει σε σημείο όπου οι εταιρείες χρειάζονταν εξωτερική βοήθεια.

«Δεν θέλουν απλώς να τους πούμε για μία ή δύο καταστάσεις. Μας ζητούν να κατατάξουμε όλους τους κινδύνους στους οποίους θα μπορούσαν να εκτεθούν σε όλο τον κόσμο», είπε ο σύμβουλος.

Οι πιο ευάλωτες βιομηχανίες

Βιομηχανίες όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, με σημαντικές δραστηριότητες σε ασταθείς περιοχές του κόσμου, ήταν παραδοσιακά οι κύριοι πελάτες γεωπολιτικών συμβούλων.

Όμως, καθώς οι εταιρείες σε άλλους τομείς έχουν επεκτείνει τις αγορές και τις αλυσίδες εφοδιασμού τους, έχουν επίσης ανάγκη από εξειδικευμένους συμβούλους.

Ένας κλάδος που έχει δημιουργήσει σημαντική εσωτερική γεωπολιτική τεχνογνωσία είναι ο τεχνολογικός τομέας των ΗΠΑ, ο οποίος πρέπει να βασίζεται σε ένα συνδυασμό εξάρτησης από εξειδικευμένα τσιπ που κατασκευάζονται στην Ταϊβάν και την παρουσία του στην κινεζική αγορά.

Ορισμένοι αναλυτές λένε ότι οι μεγάλες τεχνολογικές επιχειρήσεις έχουν συγκεντρώσει σημαντικό πολιτικό βάρος μετατρέποντας κορυφαία στελέχη σε πρεσβευτές της βιομηχανίας. Στην περίπτωση της Microsoft, είναι μία από τις μοναδικές εταιρείες που έχει γραφείο υποθέσεων του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.

«Η βιομηχανία της τεχνολογίας είναι πιο μπροστά εκτός από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο στη διαχείριση του γεωπολιτικού κινδύνου», δήλωσε ο Manas Chawla, ακαδημαϊκός και ιδρυτής της εταιρείας συμβούλων London Politica.

«Η Microsoft είναι η καλύτερη στην κατηγορία της οικοδόμησης της εσωτερικής γεωπολιτικής της ομάδας, συμπεριλαμβανομένου ενός στελέχους υπεύθυνου για τις σχέσεις με τον ΟΗΕ».

Μυστικές υπηρεσίες

Καθώς οι εταιρείες αναζητούν περισσότερη καθοδήγηση, αρκετοί πρώην αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών και διπλωμάτες έχουν μετακινηθεί πρόσφατα στον ιδιωτικό τομέα.

Ο πρώην σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου, Sir Stephen Lovegrove, έγινε ανώτερος σύμβουλος στην επενδυτική τράπεζα Lazard φέτος, ενώ ο πρώην επικεφαλής της MI6 Sir Alex Younger εντάχθηκε στην Goldman Sachs ως σύμβουλος το 2021.

Αμφότεροι προστίθενται σε έναν μακρύ κατάλογο υψηλόβαθμων δημοσίων υπαλλήλων και διπλωματών που τώρα συμβουλεύουν εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων του πρώην προέδρου της Παγκόσμιας Τράπεζας Bob Zoellick και του Pascal Lamy, πρώην επίτροπου εμπορίου της ΕΕ και γενικού διευθυντή του ΠΟΕ, οι οποίοι και οι δύο εργάζονται για την εταιρεία δημοσίων σχέσεων Brunswick.

Ο Mark Freebairn, συνεργάτης του headhunter Odgers Berndtson, είπε ότι οι εταιρείες που προσλαμβάνουν πρώην πρεσβευτές, στρατιωτικούς και αξιωματούχους πληροφοριών για συμβουλευτική εργασία θα μπορούσαν να πληρώσουν αμοιβές από 2.000 έως 5.000 στερλίνες την ώρα.

Στενότερες σχέσεις

Εκτός από την παροχή αναλύσεων και συμβουλών, οι σύμβουλοι μπορούν να βοηθήσουν να ανοίξουν οι πόρτες για εταιρείες που επιδιώκουν να οικοδομήσουν σχέσεις με ξένες κυβερνήσεις. Η Dana White, επικεφαλής της παγκόσμιας στρατηγικής συμβουλευτικής στην Ankura, μια εταιρεία συμβούλων με έδρα τις ΗΠΑ, είπε ότι η εταιρεία της αγόρασε μια συμβουλευτική επιχείρηση ΗΠΑ-Κίνας που βοήθησε στη δημιουργία «δεσμεύσεων υψηλού επιπέδου» μεταξύ στελεχών και Κινέζων αξιωματούχων.

Οι συμβουλευτικοί όμιλοι επιβεβαιώνουν την αύξηση της ζήτησης για πολιτικές συμβουλές από εταιρείες.

Μια ανάλυση των Financial Times των αμερικανικών και παγκόσμιων εταιρικών αρχείων στην πλατφόρμα δεδομένων AlphaSense διαπίστωσε ότι η «γεωπολιτική» αναφερόταν όλο και περισσότερο από το 2017 και ότι η χρήση της λέξης εκτοξεύτηκε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πέρυσι.

Η εταιρεία Analytics JH Whitney Data Services είπε στους FT ότι μετά την εισβολή στην Ουκρανία, οι πελάτες των ΗΠΑ άρχισαν να ζητούν συμβουλές σχετικά με τις αλυσίδες εφοδιασμού τους και την έκθεσή τους σε χώρες της Ασίας, σε περίπτωση σύγκρουσης στον Ειρηνικό.

Σχέδια επί χάρτου

Παράλληλα, ο Maziar Minovi, διευθύνων σύμβουλος της γεωπολιτικής εταιρείας συμβούλων Eurasia Group, δήλωσε ότι οι πολυεθνικές εταιρείες έχουν αρχίσει να σχεδιάζουν γεωπολιτικές κρίσεις με τον ίδιο τρόπο που κάνουν και για φυσικές καταστροφές.

«Βλέπουμε ουσιαστικά περισσότερα αιτήματα για να μιλήσουμε με τη διοίκηση και το διοικητικό συμβούλιο των πολυεθνικών», είπε.

Στην Ελλάδα

Επί… ποδός βρίσκεται ο επιχειρηματικός κόσμος και στην Ελλάδα με αφορμή την κλιμάκωση της πολεμικής σύρραξης στη Γάζα. Τα επιτελεία παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στον πόλεμο του Ισραήλ με την Χαμάς, ώστε να προσαρμόσουν τη στρατηγική τους εφόσον οι συνθήκες το απαιτήσουν.

Η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή, η οποία έρχεται να προστεθεί στο ήδη εκρηκτικό διεθνές περιβάλλον (π.χ. πόλεμος στην Ουκρανία, υψηλά επιτόκια, πληθωρισμός) εκτιμάται πως θα υποχρεώσει τα εταιρείες, κυρίως αυτές που επηρεάζονται πιο άμεσα να «ξαναδούν» τα επενδυτικά τους πλάνα.

Αναλυτές και ειδικοί προειδοποιούν για σοβαρές επιπτώσεις στην ανάπτυξη αλλά και στην τιμή του πετρελαίου σε περίπτωση που η σύρραξη στο Ισραήλ έχει διάρκεια. Κάποιοι δεν αποκλείουν και το ενδεχόμενο η παγκόσμια οικονομία να εισέλθει σε… ύφεση, με τον μαύρο χρυσό να ίπταται πάνω από το ψυχολογικό όριο των 100 δολαρίων το βαρέλι.

«Οι κρίσεις είναι αλλεπάλληλες και διαρκείς. Οφείλουμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις και να είμαστε επιφυλακτικοί…», δήλωσε χαρακτηριστικά μιλώντας πρόσφατα στον «ΟΤ» ο διευθύνων σύμβουλος της Prodea, Άρις Καρυτινός.

Στην «πρώτη γραμμή»

Στην «πρώτη γραμμή του πυρός» βρίσκονται οι τουριστικές επιχειρήσεις, ειδικά σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη που έχουν επωφεληθεί τα… μάλα τα τελευταία χρόνια από την αλματώδη άνοδο των ισραηλινών επισκεπτών.

Σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου, ήδη παρατηρούνται ακυρώσεις στα ξενοδοχεία της πρωτεύουσας, η οποία περίμενε χιλιάδες επισκέπτες από το Τελ Αβίβ μέχρι τέλους του χρόνου. Όλα αυτά τη στιγμή που οι αφίξεις στη χώρα μας τουριστών από το Ισραήλ κατέγραφαν φέτος ρεκόρ υπερβαίνοντας για πρώτη φορά τις 20.000 σε εβδομαδιαία βάση.

Σε αυξημένη ετοιμότητα βρίσκονται είναι οι εξαγωγείς, και ειδικότερα όσοι δραστηριοποιούνται στον χώρο των αγροδιατροφικών προϊόντων.

Πηγή: ΟΤ