Ανταποδοτικές κατά 86% οι επενδύσεις των ελληνικών φαρμακοβιομηχανιών

Με επενδύσεις που αναμένεται να δημιουργήσουν 12 νέες παραγωγικές μονάδες, 16 νέα ερευνητικά τμήματα και εισαγωγή στον τομέα της βιοτεχνολογίας, οι ελληνικές φαρμακευτικές στοχεύουν στη δημιουργία προστιθέμενης αξίας και ενίσχυσης της παραγωγικότητας στη χώρα.

Όσο για την κάλυψη των ασθενών, οι ίδιες επενδύσεις αναμένεται να εμπλουτίσουν τόσο τις θεραπευτικές επιλογές των γιατρών, όσο και τις δυνατότητες των ασθενών για πρόσβαση σε φάρμακα εγχώριας παραγωγής.

Η ισχυρή παραγωγική βάση της χώρας, μας έχει γλιτώσει από σημαντικές ελλείψεις φαρμάκων που βιώνουν οι ευρωπαίοι ασθενείς, είτε λόγω ελλείψεως δραστικών ουσιών, είτε λόγω έλλειψης παραγωγής στο ευρωπαϊκό έδαφος.

Στα παραπάνω θέματα αναφέρεται σε συνέντευξή του στο in.gr o Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας Θεόδωρος Τρύφων, ο οποίος σχολιάζοντας τις επικείμενες αλλαγές στο σύστημα προμηθειών φαρμάκων, τονίζει πως θα πρέπει να επιλέγεται η συμφερότερη προσφορά και η αξιολόγηση των προμηθευτών για τη διασφάλιση της καλής εκτέλεσης της προμήθειας.

1. H ελληνική φαρμακοβιομηχανία διανύει μια περίοδο με πολύ θετικές προοπτικές, τόσο γιατί αναγνωρίστηκε η αξία της τοπικής παραγωγής με την πανδημία, όσο και γιατί το αναπτυξιακό clawback αποτελεί κίνητρο για επενδύσεις. Τι προβλέπει το αναπτυξιακό πρόγραμμα των ελληνικών φαρμακευτικών για τα επόμενα χρόνια και με τι στόχο;

Το επενδυτικό πρόγραμμα της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας προβλέπει, μεταξύ άλλων δράσεων, την κατασκευή 12 νέων εργοστασίων παραγωγής και 16 ερευνητικών τμημάτων. Με τον τρόπο αυτό, αναβαθμίζουμε τις παραγωγικές μας δυνατότητες, μέσω της παραγωγής δραστικών ουσιών, εξειδικευμένων προϊόντων προστιθέμενης αξίας, φυτικών, και προσεχώς και βιολογικών φαρμάκων. Οι επενδύσεις αυτές έχουν μοναδική πολλαπλασιαστική αξία για την εθνική οικονομία και την απασχόληση οδηγώντας στη δημιουργία νέων και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ, η ανταποδοτικότητα της δημιουργίας νέων παραγωγικών μονάδων επένδυσης αγγίζει το 86% του ποσού της επένδυσης, ενώ και η αύξηση των εσόδων του Δημοσίου αντιστοιχεί στο 22,5% της επενδυτικής δαπάνης. Επίσης, σημαντική είναι η πολλαπλασιαστική επίδραση της λειτουργίας των νέων μονάδων, με τη συνολική συμβολή τους στο ΑΕΠ να αντιστοιχεί στο 129% της επενδυτικής δαπάνης.

2. Σήμερα, τι ποσοστό των αναγκών των ασθενών καλύπτεται με ελληνικά φάρμακα και τι δυνατότητες θα υπάρξουν μετά την ολοκλήρωση του επενδυτικού προγράμματος;

Οι επενδύσεις της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας θωρακίζουν περαιτέρω το σύστημα υγείας και φαρμακευτικής φροντίδας προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπίζει έκτακτες κρίσεις. Ταυτόχρονα αναμένεται να οδηγήσουν στην εξομάλυνση του προβλήματος των ελλείψεων, βελτιώνοντας την πρόσβαση των ασθενών σε ακόμη περισσότερα φάρμακα εγχώριας παραγωγής και εμπλουτίζοντας τις θεραπευτικές επιλογές των ιατρών. Εκτιμούμε ότι η ολοκλήρωση του επενδυτικού μας προγράμματος θα μας επιτρέψει να καλύπτουμε πάνω από το 60% των φαρμακευτικών αναγκών του Έλληνα ασθενή, με ποιοτικές και οικονομικές θεραπείες.

3. Η αγορά ταλανίζεται από ελλείψεις φαρμάκων. Τι ανάγκες μπορούν να καλυφθούν από ελληνικά γενόσημα και τι όχι; Σε ότι αφορά τις παγκόσμιες ελλείψεις δραστικών ουσιών, πώς ξεπερνούν το πρόβλημα οι ελληνικές παραγωγικές επιχειρήσεις;

Το πρόβλημα των ελλείψεων είναι πολυδιάστατο. Από τη μια πλευρά υπάρχουν οι διαχρονικές ελλείψεις που αφορούν στην διαθεσιμότητα μερικών δεκάδων κωδικών φαρμάκων με εξαγωγικό ενδιαφέρον. Αυτό αποτελεί ένα χρόνιο, δομικό πρόβλημα που σχετίζεται με το πολύ χαμηλό επίπεδο τιμών των φαρμάκων στη χώρα μας έναντι άλλων χωρών της Ευρώπης. Πρέπει να τονιστεί ότι οι παράλληλες εξαγωγές είναι νόμιμες υπό την προϋπόθεση ότι δεν διαταράσσουν την επάρκεια της εγχώριας αγοράς. Η Πολιτεία ήδη κινείται στην κατεύθυνση του ελέγχου αναπτύσσοντας τα κατάλληλα ψηφιακά εργαλεία για την αξιολόγηση των αναφερόμενων ελλείψεων και με παρεμβάσεις όπου αυτό χρειάζεται.

Όμως οι πρόσφατες ελλείψεις δεν αποτελούν μόνο ελληνικό φαινόμενο αλλά παρατηρούνται σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς τα αίτια εντοπίζονται στην αδυναμία κάλυψης της απότομης αύξησης της ζήτησης για συγκεκριμένες δραστικές ουσίες ή/και φαρμακοτεχνικές μορφές οι οποίες παράγονται σε τρίτες χώρες εκτός ΕΕ. Ταυτόχρονα, παρατηρείται μια σημαντική αύξηση του κόστους παραγωγής λόγω του πληθωρισμού και της αύξησης του κόστους όλων των συντελεστών που συμμετέχουν στη διαδικασία παραγωγής των φαρμάκων. Στη χώρα μας, η αύξηση αυτή του κόστους απορροφάται από τις εταιρείες καθώς η νομοθεσία δεν επιτρέπει αυξήσεις τιμών. Η εξέλιξη αυτή σε συνδυασμό με τις τεράστιες υποχρεωτικές επιβαρύνσεις των εταιρειών μειώνει ακόμη περισσότερο το περιθώριο βιωσιμότητας πολλών φαρμάκων.

Επισημαίνεται ότι οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες έχουν διασφαλίσει επαρκή αποθέματα ώστε να καλύψουν τις ανάγκες των ασθενών στις δραστικές όπου υπάρχουν γενόσημα, μετριάζοντας τις ελλείψεις. Πρέπει όμως να σημειωθεί, ότι το σύστημα συνταγογράφησης όπως είναι σήμερα διαμορφωμένο, στρεβλώνει την εικόνα των ελλείψεων π.χ. εμφανίζοντας ολόκληρες δραστικές να βρίσκονται σε έλλειψη, όταν λείπει μόνο το προϊόν αναφοράς, τη στιγμή που υπάρχουν αντίστοιχα γενόσημα τα οποία μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες. Αυτό συνεπάγεται την άσκοπη ταλαιπωρία των ασθενών και δυστυχώς καταγράφεται ως άλλη μια χαμένη ευκαιρία για την αύξηση της διείσδυσης των γενοσήμων της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας.

4. Οι αλλαγές που έρχονται, περιλαμβάνουν κεντρική προμήθεια φαρμάκων στα νοσοκομεία. Τι επακόλουθες αλλαγές θα φέρουν τα νέα μέτρα στις ελληνικές φαρμακευτικές;

Ένα σύστημα κεντρικών προμηθειών στα νοσοκομεία θα πρέπει να διασφαλίζει την έγκαιρη κάλυψη των φαρμακευτικών αναγκών. Στο πλαίσιο αυτό θα θέλαμε να δούμε την περαιτέρω ενίσχυση της ΕΚΑΠΥ ώστε να διαδραματίσει τον ρόλο που έχει αναλάβει καθώς η φαρμακευτική επάρκεια των νοσοκομείων αποτελεί στόχο ύψιστης σημασίας.

Σε κάθε περίπτωση αξιολογείται θετικά η υιοθέτηση της έννοιας της πλέον οικονομικά συμφέρουσας προσφοράς (έναντι της χαμηλότερης τιμής – αποκλειστικά) ως κριτηρίου για την ανάθεση της προμήθειας. Είναι δεδομένο ότι εκτός από την τιμή του φαρμάκου θα πρέπει να αξιολογούνται και άλλες σημαντικές παράμετροι που αφορούν π.χ. στον χρόνο  παράδοσης / ανταπόκρισης του προμηθευτή στην περίπτωση έκτακτης ζήτησης, στις παραγωγικές δυνατότητες του προμηθευτή σε σχέση με το μέγεθος της προμήθειας, στην αξιολόγηση του προμηθευτή ως προς τη δυνατότητα καλής εκτέλεσης της παραγγελίας, στην τήρηση των περιβαλλοντικών κανόνων κατά τη διαδικασία παραγωγής κλπ.

Επίσης σημαντικό χαρακτηριστικό των κεντρικών προμηθειών είναι η ανάθεση της προμήθειας σε τρεις προμηθευτές με 50%, 30% και 20% της συνολικής ποσότητας αντίστοιχα, ώστε να διασφαλίζεται η καλή εκτέλεση της προμήθειας στην περίπτωση αδυναμίας ενός εκ των προμηθευτών.