O Δείκτης Μάζας Σώματος, ο οποίος ισούται με το βάρος ενός ανθρώπου διά του τετραγώνου του ύψους του, χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες ως διεθνές στάνταρτ για την αναγνώριση των υπέρβαρων και παχύσαρκων ατόμων που χρήζουν ιατρικής φροντίδας.

Τα τελευταία χρόνια, όμως, όλο και περισσότεροι ειδικοί και οργανισμοί αναγνωρίζουν ότι ο δείκτης πάσχει από σοβαρές ατέλειες και πρέπει να συνδυάζεται με άλλες μετρήσεις της καρδιομεταβολικής υγείας.

Ένα ιδιαίτερα μυώδες άτομο μπορεί να έχει υψηλό ΔΜΣ χωρίς να είναι παχύσαρκο

Ο ΔΜΣ δεν δημιουργήθηκε εξάλλου ως μέτρο της καλής ή κακής υγείας. Επινοήθηκε πριν από περίπου 200 χρόνια από τον βέλγο αστρονόμο και μαθηματικό Aντολφ Κουετελέτ, ο οποίος είχε την εμμονή να περιγράψει τις αναλογίες του «μέσου ανθρώπου».

Από τη δεκαετία του 1970, χρησιμοποιείται διεθνώς ως δείκτης του υγιούς σωματικού βάρους: αν η τιμή του δείκτη είναι κάτω από το 18,5 το άτομο είναι λιποβαρές, αν υπερβαίνει το 25 είναι υπέρβαρο και αν ξεπερνά το 30 παχύσαρκο.

Αναθεώρηση

Το πρόβλημα είναι ότι ο ΔΜΣ δεν εκτιμά άμεσα το ποσοστό του λίπους. Για παράδειγμα, ένα ιδιαίτερα μυώδες άτομο μπορεί να έχει υψηλό ΔΜΣ χωρίς να είναι παχύσαρκο, και οι άνδρες τείνουν να έχουν λιγότερο λίπος από τις γυναίκες με τον ίδιο ΔΜΣ.

Το ποσοστό του λίπους διαφέρει επίσης ανάλογα με την ηλικία και τη φυλετική καταγωγή, παράγοντες που δεν λαμβάνονται υπόψη στον δείκτη.

Οι ατέλειες του ΔΜΣ έχουν καταστεί σαφές από πρόσφατες μελέτες, οι οποίες δείχνουν για παράδειγμα ότι ο κίνδυνος θανάτου για τα άτομα που θεωρούνται υπέρβαρα με βάση τον ΔΜΣ είναι συγκρίσιμος με τον κίνδυνο που αντιμετωπίζουν τα άτομα «υγιούς» βάρους, ή ότι ένα σημαντικό ποσοστό των παχύσαρκων ανθρώπων έχει καλή καρδιομεταβολική υγεία, σύμφωνα με μετρήσεις όπως η πίεση του αίματος και τα επίπεδα χοληστερόλης.

Για τους λόγους αυτούς, ορισμένοι οργανισμοί προχωρούν σε αναθεώρηση των κατευθυντηρίων γραμμών. Στον Καναδά, οι γιατροί συνεκτιμούν τον ΔΜΣ μαζί με τυχόν προβλήματα κινητικότητας και σωματικής και ψυχικής υγείας, σύστημα που υιοθετήθηκε και από την Χιλή και την Ιρλανδία.

Στις ΗΠΑ, ο Ιατρικός Σύλλογος ανακοίνωσε τον Ιούνιο ότι ο ΔΜΣ είναι «ατελές μέτρο» και θα πρέπει να συνδυάζεται με άλλες μετρήσεις, όπως η περιφέρεια της μέσης ή η σύσταση του σώματος.

Κοντολογίς, η διάγνωση και αντιμετώπιση της παχυσαρκίας πρέπει να είναι εξατομικευμένη υπόθεση.