Die Linke: Η διάσπαση της γερμανικής Αριστεράς

Πρόκειται για την προτελευταία πράξη σε ένα εδώ και μήνες εν εξελίξει πολιτικό ψυχόδραμα στον χώρο της Αριστεράς στη Γερμανία.

Ένα από τα πλέον προβεβλημένα όσο και αμφιλεγόμενα στελέχη της, η Σάρα Βάγκενκνεχτ -πρώην αντιπρόεδρος του κόμματος Die Linke και συμπρόεδρος της Κοινοβουλευτικής ομάδας του- ανακοίνωσε τη Δευτέρα 23 Οκτωβρίου ότι αποχωρεί από το κόμμα για να ιδρύσει ένα νέο.

Βάση αποτελεί η νεοσυσταθείσα πολιτική κίνηση «BSW – Για Λογική και Δικαιοσύνη».

Η συντομογραφία BSW σημαίνει «Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ».

Σύμφωνα με το καταστατικό της, στοχεύει «στη δημιουργία ενός ισχυρού κινήματος διαμαρτυρίας ενάντια σε πολιτικές, που αγνοούν τις επιθυμίες και τα συμφέροντα των πολιτών».

Πρόκειται για τον προάγγελο της ίδρυσης νέου κόμματος στον χώρο της γερμανικής Αριστεράς.

Αυτή αναμένεται στις αρχές του 2024, για οικονομικούς και όχι μόνο λόγους, με ορίζοντα τις κρίσιμες ευρωεκλογές του Ιουνίου.

Η κίνηση αποτελεί ουσιαστικά την επόμενη φάση ενός προαναγγελθέντος πολιτικού διαζυγίου, στο πλαίσιο του οποίου βρίσκονταν άλλωστε ήδη σε εξέλιξη διεργασίες για τη διαγραφή της Σάρα Βάγκενκνεχτ από το Die Linke.

Η ίδια έχει διαχωρίσει εδώ και καιρό τη θέση της από το κόμμα, εκφράζοντας πολύ διαφορετικές απόψεις από την κομματική γραμμή, σε μια ευρεία γκάμα θεμάτων.

Οι δύο πλευρές ανταλλάσσουν εδώ και καιρό αλληλοκατηγορίες, χωρίς πραγματική διάθεση για διάλογο.

Έχουν πλέον εγκαταλείψει ακόμη και τα προσχήματα, μπροστά σε ένα εμφανώς αγεφύρωτο χάσμα.

Όμως στην «ανταρσία» της η Σάρα δεν είναι μόνη.

Την πλαισιώνουν διάφορα δυσαρεστημένα, και δη πρωτοκλασάτα στελέχη του Die Linke.

Στην «απελευθέρωσή της» από το κόμμα -όπως πολλοί χαρακτηρίζουν την απόφασή της- την ακολουθούν ήδη άλλοι εννέα βουλευτές.

Οι εξελίξεις έρχονται στο φόντο του «σεισμού» που προκαλεί στην πολυτάραχη πια πολιτική σκηνή του Βερολίνου η σταθερή άνοδος της ακροδεξιάς «Εναλλακτική για τη Γερμανία-AfD».

Τώρα μάλιστα συνοδεία έξαρσης του αντισημιτισμού εν μέσω του νέου πολέμου στην πολύπαθη Λωρίδα της Γάζας.

Η «αντάρτισσα» Σάρα

Γεννημένη το 1969 στην Ανατολική Γερμανία, από πατέρα Ιρανό και μητέρα Γερμανίδα, η Σάρα Βάγκενκνεχτ είναι από τους δημοφιλέστερους πολιτικούς στη Γερμανία από τον χώρο της Αριστεράς.

Βουλευτής από το 2009, είναι σύζυγος του Όσκαρ Λαφοντέν.

Ο 80χρονος πάλαι ποτέ πρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών και μετέπειτα συνιδρυτής του Die Linke έχει αποχωρήσει από την πολιτική εδώ και ενάμιση χρόνο.

Το έκανε με πάταγο τον Μάρτιο του 2022, καταγγέλλοντας δημόσια το κόμμα του ότι «παραιτήθηκε από την αξίωση να παρουσιάσει μια αριστερή εναλλακτική στην πολιτική κοινωνικής ανασφάλειας και ανισότητας».

Σήμερα στηρίζει τα σχέδια της συζύγου του για την ίδρυση νέου κόμματος, που «θα φροντίζει τα συμφέροντα του απλού λαού».

«Τα πράγματα δεν πρέπει να συνεχιστούν ως έχουν. Διαφορετικά πιθανόν να μην αναγνωρίζουμε τη χώρα μας σε δέκα χρόνια», τόνισε η Σάρα Βάγκενκνεχτ στη συνέντευξη Τύπου.

«Χρειαζόμαστε», προσέθεσε, «μια επιστροφή στη λογική».

Υπόσχεται να το κάνει, μέσα ωστόσο από ένα αφήγημα που πολλοί χαρακτηρίζουν επικίνδυνο λαϊκισμό.

Σφοδρή επικρίτρια της πολιτικής του -πλέον όλο και περισσότερο κλυδωνιζόμενου- κυβερνητικού συνασπισμού της Γερμανίας υπό τον Σοσιαλδημοκράτη Όλαφ Σολτς, τάσσεται υπέρ του διαλόγου με τη Ρωσία και κατά της αποστολής όπλων στην Ουκρανία.

Είναι υπέρ της εισαγωγής φθηνού φυσικού αερίου και κατά της αυστηροποίησης της περιβαλλοντικής πολιτικής.

Χαρακτηρίζει τους συγκυβερνώντες Πράσινους ως το πιο επικίνδυνο κόμμα, κατηγορώντας τους για «τυφλό οικολογικό ακτιβισμό, που κάνει τη ζωή των ανθρώπων ακόμα πιο ακριβή, αλλά στην πραγματικότητα δεν ωφελεί καθόλου το κλίμα».

Παρά το μεταναστευτικό υπόβαθρό της, ζητά περαιτέρω αυστηροποίηση της πολιτικής ασύλου στη Γερμανία.

Έχει επίσης εκφράσει σκεπτικισμό για τα κυβερνητικά μέτρα για την COVID-19.

Τούτων λεχθέντων, όλο και περισσότεροι πλέον θεωρούν ότι το κόμμα της Βάγκενκνεχτ θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ανάχωμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς στην πολιτική «επέλαση» του AfD.

Πολιτικά «μαλλιά κουβάρια»

Υποβόσκουσα, η ρήξη μεταξύ της Βάγκενκνεχτ και του Die Linke ήρθε στην επιφάνεια μετά το εκλογικό στραπάτσο του κόμματος, το 2021.

Αν και δεν έφτασε καν σε εθνικό επίπεδο το όριο του 5%, κατάφερε να σχηματίσει κοινοβουλευτική ομάδα χάρη στον εκλογικό νόμο και στην εκλογή υποψηφίων σε ορισμένα κρατίδια.

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το Die Linke θα πασχίσει να ξαναμπεί στη Μπούντεσταγκ, στις εκλογές του 2025.

Αλλά μέχρι τότε κινδυνεύει να μην έχει καν κοινοβουλευτική ομάδα.

Για τη συγκρότησή της απαιτούνται 37 βουλευτές. Σήμερα η αριστερή παράταξη της Γερμανίας έχει 38.

Έως και 14 εξ αυτών αναμένεται να ακολουθήσουν τη Σάρα Βάγκενκνεχτ στο υπό σύσταση νέο κόμμα.

Ήδη οι εννέα βουλευτές του Die Linke, που παραιτήθηκαν μαζί της, οδεύουν προς διαγραφή και καλούνται να παραδώσουν την έδρα τους.

Οι ίδιοι δηλώνουν ότι θέλουν να παραμείνουν στην κοινοβουλευτική ομάδα. Τουλάχιστον αρχικά…

Αυτό για το Die Linke πρακτικά σημαίνει ότι, αργά ή γρήγορα, θα χάσει κρατικά κονδύλια, χρόνο κοινοβουλευτικών παρεμβάσεων και, κατά πολλούς, τον ρόλο του στην πολιτική σκηνή της Γερμανίας.

Υπάρχει ήδη έκδηλη νευρικότητα στο κόμμα, ενόσω ετοιμάζει την πολιτική αντεπίθεσή του.

Η Βάγκενκνεχτ, από την άλλη, δείχνει να έχει αέρα στα πολιτικά «πανιά» της, με το βλέμμα πια στραμμένο στις επικείμενες ευρωεκλογές και στις τοπικές εκλογές του 2024 στα κρατίδια της Σαξονίας, της Θουριγγίας και του Βρανδεμβούργου.

Προσώρας στα ανατολικά «σαρώνει» δημοσκοπικά το ακροδεξιό αντισυστημικό AfD, «κεφαλαιοποιώντας» πολιτικά τη λαϊκή δυσαρέσκεια από τα κόμματα εξουσίας.

Πρόσφατη ωστόσο δημοσκόπηση της YouGov έδειξε ότι το 29% των ψηφοφόρων στα ανατολικά κρατίδια και το 19% στα δυτικά δηλώνει δυνητικά ανοιχτό στο να ψηφίσει ένα νέο κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς, με επικεφαλής τον Βάγκενκνεχτ.

Νέα δημοσκόπηση του ινστιτούτου Insa για την Bild am Sonntag δείχνει μάλιστα ότι το αντίστοιχο ποσοστό -που δεν αποτελεί κατ’ ανάγκη πρόθεση ψήφου- φτάνει σε εθνικό επίπεδο το 27%.

Ανακατεύοντας την πολιτική «τράπουλα»

Κοντολογίς ένα μελλοντικό κόμμα της Βάγκενκνεχτ θα μπορούσε, θεωρητικά, να γίνει μέχρι και δεύτερη πολιτική δύναμη στη Γερμανία, μόλις δύο μονάδες πίσω από τη δεξιά Χριστιανική Ένωση (Χριστιανοδημοκράτες και Σοσιαλδημοκράτες) και μπροστά από το AfD, που σήμερα κυμαίνεται στο 22%.

Όχι τυχαία ο Μπγιόρν Χόκε, επικεφαλής του AfD στη Θουριγγία, ακροδεξιός εξτρεμιστής και νέος ισχυρός παράγοντας στο κόμμα του, πέρασε ήδη στην αντεπίθεση.

«Η ονομασία “Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ” είναι εκνευριστική και εγείρει ερωτήματα», έγραψε στο X (πρώην Twitter).

«Εκφράζει αυτοπεποίθηση», προσέθεσε με υποτιμητική διάθεση, «ή πρόκειται για ναρκισσιστική διαταραχή;»

Το πλέον σίγουρο είναι ότι το «φανάρι» -ήτοι ο τρικομματικός κυβερνητικός συνασπισμός στη Γερμανία- τρεμοσβήνει.

Οι Σοσιαλδημοκράτες του Όλαφ Σολτς έχουν υποστεί καθίζηση στο 16% και οι Φιλελεύθεροι βρίσκονται στο 5%.

Οι Πράσινοι παραμένουν στο 13%.

Αυτό σημαίνει ότι μόλις ένας στους τρεις ψηφοφόρους θα επέλεγε σήμερα ένα από τα τρία νυν κυβερνητικά κόμματα, που είχαν συγκεντρώσει από κοινού 52% στις προηγούμενες ομοσπονδιακές εκλογές, μόλις πριν από δύο χρόνια.

Όχι τυχαία, το 71% των ερωτηθέντων στη δημοσκόπηση της Insa δηλώνουν δυσαρεστημένοι με το έργο του «φαναριού», εν μέσω ενδοκυβερνητικής κακοφωνίας, διαφωνιών και έντονων τριγμών.