Πόλεμος Ισραήλ – Χαμάς: «Μπλόκο» των social media σε αναρτήσεις κατά του Τελ Αβίβ

Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, υπάρχουν πολλά παράπονα από χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ότι δεν μπορούν να μοιραστούν φωτογραφίες και βίντεο, τα οποία τάσσονται υπέρ της Παλαιστίνης.

Σύμφωνα με το Aljazeera, στά τέλη της περασμένης εβδομάδας, ένας ακτιβιστής ονόματι Thomas Maddens παρατήρησε κάτι πολύ περίεργο. Ένα βίντεο που είχε δημοσιεύσει στο Tik Tok που αναφερόταν στην Παλαιστίνη και περιλάμβανε την λέξη «γενοκτονία» σταμάτησε ξαφνικά να δέχεται like ή προβολές, μετά από μία απότομη αύξηση.

Λογοκρισία σε αναρτήσεις που υποστηρίζουν την Παλαιστίνη

Συγγραφείς, ακτιβιστές, δημοσιογράφοι και απλοί χρήστες από όλο τον κόσμο δηλώνουν ότι αναρτήσεις που περιέχουν hashtags όπως «FreePalestine» και «IStandWithPalestine», καθώς και μηνύματα που εκφράζουν την υποστήριξή τους σε αμάχους Παλαιστίνιους που σκοτώθηκαν από τις ισραηλινές δυνάμεις διαγράφοναι από τις πλατφόρμες.

Ορισμένοι χρήστες κατηγόρησαν επίσης το Instagram, το οποίο ανήκει στον όμιλο Meta, ότι αφαιρεί αυθαίρετα αναρτήσεις που απλώς αναφέρουν την λέξη Παλαιστίνη, προβάλλοντας ως αιτιολογία την παραβίαση των «κατευθυντήριων γραμμών της κοινότητας».

Άλλοι δήλωσαν ότι οι ιστορίες τους στο Instagram κρύφτηκαν επειδή μοιράστηκαν πληροφορίες για διαδηλώσεις υπέρ της Παλαιστίνης στο Λος Άντζελες και στην περιοχή του Σαν Φρανσίσκο.

Αναρτήσεις υπέρ της Παλαιστίνης διαγράφονται από τα social media

Το μήνυμα που εμφανίζεται στο Instagram όταν γίνεται χρήση συγκεκριμένων λέξεων

Τι ανέφερε η Meta για την λογοκρισία

Σε ανάρτησή του, στο X στις 15 Οκτωβρίου, ο εκπρόσωπος της Meta, Andy Stone, απέδωσε τη μειωμένη εμβέλεια των αναρτήσεων σε σφάλμα. «Αυτό το σφάλμα επηρέασε εξίσου λογαριασμούς σε όλο τον κόσμο και δεν είχε καμία σχέση με το θέμα του περιεχομένου – και το διορθώσαμε το συντομότερο δυνατό», έγραψε ο Stone.

Όταν ρωτήθηκε σχετικά με τις κατηγορίες για το shadowbanning, ο Stone υπέδειξε στο Al Jazeera μια ανάρτηση στο blog που δημοσίευσε η Meta, στην οποία τονίζονται οι τελευταίες προσπάθειές της, για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης που σχετίζεται με τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς. Η ανάρτηση ανέφερε ότι οι χρήστες που δεν συμφωνούν με τις αποφάσεις της εταιρείας μπορούν να ασκήσουν έφεση.

Ανακοίνωση 48 οργανώσεων κατά των εταιρειών τεχνολογίας

Αυτόν τον μήνα, 48 οργανώσεις, μεταξύ των οποίων η 7amleh, το Αραβικό Κέντρο για την Προώθηση των Κοινωνικών Μέσων Ενημέρωσης, το οποίο υπερασπίζεται τα ψηφιακά δικαιώματα της παλαιστινιακής και αραβικής κοινωνίας των πολιτών, εξέδωσαν δήλωση με την οποία καλούν τις εταιρείες τεχνολογίας να σεβαστούν τα ψηφιακά δικαιώματα των Παλαιστινίων κατά τη διάρκεια του συνεχιζόμενου πολέμου.

«Είμαστε [ανήσυχοι] για τη σημαντική και δυσανάλογη λογοκρισία των παλαιστινιακών φωνών μέσω της κατάργησης περιεχομένου και της απόκρυψης hashtags», ανέφερε η δήλωση. «Αυτοί οι περιορισμοί στους ακτιβιστές, την κοινωνία των πολιτών και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων αποτελούν σοβαρή απειλή για την ελευθερία της έκφρασης και την πρόσβαση στην πληροφόρηση, την ελευθερία του συνέρχεσθαι και την πολιτική συμμετοχή.»

Ο Jalal Abukhater, υπεύθυνος υπεράσπισης της 7amleh, δήλωσε στο Al Jazeera ότι η οργάνωση έχει καταγράψει 238 περιπτώσεις φιλοπαλαιστινιακής λογοκρισίας, κυρίως στο Facebook και το Instagram. Αυτές περιελάμβαναν διαγραφή περιεχομένου και επιβολή περιορισμών στους λογαριασμούς.

Τι αναφέρει έκθεση για την λογοκρισία

Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης κατηγορούνται για λογοκρισία των παλαιστινιακών φωνών.

Μια ανεξάρτητη έκθεση που ξεκίνησε μετά τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα το 2021 και δημοσιοποιήθηκε ένα χρόνο αργότερα διαπίστωσε ότι η εταιρεία είχε επηρεάσει αρνητικά τα ανθρώπινα δικαιώματα των Παλαιστινίων χρηστών σε τομείς όπως «η ελευθερία έκφρασης, η ελευθερία του συνέρχεσθαι, η πολιτική συμμετοχή και η μη διάκριση.»

Σύμφωνα με τα ευρήματα του 7amleh που μοιράστηκε με το Al Jazeera, το Facebook έλαβε 913 εκκλήσεις από την κυβέρνηση του Ισραήλ για τον περιορισμό ή την αφαίρεση περιεχομένου στην πλατφόρμα του από τον Ιανουάριο έως τον Ιούνιο του 2020. Το Facebook συναίνεσε στο 81% αυτών των αιτημάτων.

«Αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο. Οι Παλαιστίνιοι έχουν αντιμετωπίσει λογοκρισία από τη Meta στο παρελθόν και το βιώνουν ξανά», δήλωσε ο Al-Khatahtbeg στο Al Jazeera. Εκπρόσωπος της Meta δεν απάντησε σε αίτημα για σχολιασμό.

Τρόποι παράκαμψης του αλγόριθμου που περιορίζει τις αναρτήσεις για Παλαιστίνη

Σε παρακάμψεις του αλγορίθμου κατέφυγαν οι χρήστες

Ορισμένοι άνθρωποι που δήλωσαν ότι αντιμετώπισαν λογοκρισία από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κατέφυγαν σε παρακάμψεις.

Κατά την ανάρτηση στο Instagram, για παράδειγμα, ένας Παλαιστίνιος ακτιβιστής που δεν θέλησε να κατονομαστεί, δήλωσε στο Al Jazeera ότι «άρχισαν να σπάνε»» τις λέξεις. «Όταν έγραφα «Παλαιστίνη» ή «εθνοκάθαρση» ή «απαρτχάιντ», έσπαγα τη λέξη με τελείες ή κάθετες γραμμές. Αντικαθιστούσα το γράμμα ‘Α’ με το ‘@’. Έτσι άρχισα να ξεγελάω τον αλγόριθμο.»

Ο Mohammad Darwish, 31 ετών, ιδρυτής της a Bydotpy, μιας εταιρείας blockchain με έδρα το Κάιρο της Αιγύπτου, δημιούργησε έναν ιστότοπο με την ονομασία «Free Palestine.bydotpy» που αυτοματοποιεί την ίδια διαδικασία. Πληκτρολογώντας «Gaza» στον ιστότοπό του, για παράδειγμα, αυτόματα το αλλάζει σε «ğaza», το οποίο οι χρήστες μπορούν στη συνέχεια να αντιγράψουν και να επικολλήσουν στην εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης της επιλογής τους.

«Δεν μου αρέσει να με ελέγχει κανείς και κατά τη διάρκεια των εντάσεων στο Σέιχ Τζάρα, μια παλαιστινιακή γειτονιά στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, βίωσα πολλούς περιορισμούς», δήλωσε ο Νταρουίς στο Al Jazeera, προσθέτοντας ότι το Facebook τον προειδοποίησε επίσης τότε για τη διάδοση της «ρητορικής μίσους.»

Η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλλε κανονισμό για την διαφάνεια

«Πρέπει να υπάρχει διαφάνεια»

Θέλοντας να επιβάλλει διαφάνεια στα κοινωνικά δίκτυα, η Ευρωπαϊκή Ένωση ψήφισε έναν νέο κανονισμό για τις ψηφικές υπηρεσίες. Σύμφωνα με αυτόν, οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης υποχρεούνται να συμμορφώνονται με κανόνες που διασφαλίζουν την ψηφιακή ασφάλεια και επίσης προστατεύουν την ελευθερία έκφρασης των χρηστών.

«Οι πλατφόρμες πρέπει να είναι διαφανείς και σαφείς σχετικά με το ποιο περιεχόμενο επιτρέπεται βάσει των όρων τους και να επιβάλλουν με συνέπεια και επιμέλεια τις δικές τους πολιτικές», δήλωσε εκπρόσωπος της ΕΕ στο Al Jazeera σε δήλωσή του. «Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όταν πρόκειται για βίαιο και τρομοκρατικό περιεχόμενο.»

Αξίζει να σημειωθεί ότι η DSA επιβάλλει επίσης διαφάνεια γύρω από τη σκιώδη απαγόρευση και άλλα είδη μετριασμού του περιεχομένου. «Όταν ένας λογαριασμός περιορίζεται, ο χρήστης πρέπει να ενημερώνεται», δήλωσε ανώτατος αξιωματούχος και πρόσθεσε ότι οι χρήστες έχουν το δικαίωμα να ασκήσουν έφεση κατά της απόφασης.

Ορισμένοι εμπειρογνώμονες, ωστόσο, εξέφρασαν αμφιβολίες σχετικά με την αποτελεσματικότητα του νέου κανονισμού. «Κατ’ αρχήν, η DSA καλύπτει το shadow banning», δήλωσε στο Al Jazeera η Andrea Renda, ανώτερη ερευνήτρια στο Κέντρο Μελετών Ευρωπαϊκής Πολιτικής, «αλλά στην πράξη, θα είναι πιο δύσκολο να διωχθεί αυτή η συμπεριφορά σε σύγκριση με τη διάδοση παραπληροφόρησης σε αυτές τις πλατφόρμες.»

Σε τελική ανάλυση, η λογοκρισία του παλαιστινιακού περιεχομένου πλήττει τους δημοσιογράφους, την κοινωνία των πολιτών και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε περίοδο κρίσης, δήλωσε ο Abukhater. «Εμποδίζει ιδιαίτερα τους Παλαιστίνιους να δημιουργήσουν το πλαίσιο γύρω από τα γεγονότα που επηρεάζουν τη ζωή τους αυτή τη στιγμή.»