Avi Shlaim: «Μετέτρεψαν τη Γάζα σε μια ανοιχτή φυλακή»

Η ισχύς των λέξεων του Avi Shlaim – ενός 77χρονου ιστορικού με διπλή υπηκοότητα, ισραηλινή και βρετανική – δεν έγκειται στην ένταση της φωνής του ή στην ταχύτητα με την οποία μιλάει. Ο Shlaim μιλάει με αργό ρυθμό, ενώ η χροιά και ο τόνος της φωνής του, χαρακτηρίζονται από «απαλότητα».

Είναι μετρημένος και επιλέγει προσεκτικά τις λέξεις που χρησιμοποιεί, ενώ ταυτόχρονα κάνει χειρονομίες για να δώσει έμφαση στην τοποθέτηση του. Το μήνυμα του όμως, φαίνεται πως πέφτει στο κενό καθώς η χώρα όπου μεγάλωσε, «γνωρίζει» μια από τις πιο βίαιες στιγμές της.

Ο Shlaim γεννήθηκε στη Βαγδάτη του Ιράκ σε μια εύπορη εβραϊκή οικογένεια. Γι’ αυτό και νιώθει σαν Εβραίος Άραβας. Στις αρχές της δεκαετίας του 1950, η οικογένεια Shlaim μετανάστευσε στο Ισραήλ. Στην εφηβεία του, ο νεαρός τότε Avi πήγε να σπουδάσει στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Οι Ισραηλινοί υποστηρίζουν ότι έδωσαν στους Παλαιστίνιους την ευκαιρία να μετατρέψουν τη Γάζα στη Σιγκαπούρη της Μέσης Ανατολής. Όμως, κάτι τέτοιο δεν ισχύει»

Μετά αναγκάστηκε να επιστρέψει στο Ισραήλ για να ολοκληρώσει τη στρατιωτική του θητεία. Ο Shlaim κατοικεί σήμερα στην Οξφόρδη, όπου ήταν καθηγητής μέχρι πριν από δύο χρόνια. Είναι παγκοσμίως γνωστός για τη συγγραφή ορισμένων από τα καλύτερα βιβλία για την κατανόηση της Μέσης Ανατολής, συμπεριλαμβανομένου του «Σιδερένιου Τείχους: Το Ισραήλ και ο αραβικός κόσμος» και το τελευταίο του έργο, «Τρεις κόσμοι: Απομνημονεύματα ενός Αραβοεβραίου».

Είναι επικριτικός, ειδικά σε ό,τι αφορά τον σιωνισμό. Μιλώντας για το εν λόγω ζήτημα, υπενθυμίζει τα εξής: «Η μητέρα μου συνήθιζε να μιλάει για τους υπέροχους μουσουλμάνους φίλους που είχαμε στη Βαγδάτη και μια μέρα τη ρώτησα αν είχαμε σιωνιστές φίλους. Και μου είπε: «Όχι, ο σιωνισμός είναι κάτι που αφορά τους Ασκενάζι, τους Ευρωπαίους Εβραίους».

Ο Shlaim είναι ένας αμετανόητος πολέμιος της ισραηλινής κυβέρνησης. Πρόσφατα έδωσε μια συνέντευξη στην εφημερίδα El Pais, μετά από ένα συνέδριο, όπου συμμετείχε, με τίτλο «Το μέλλον του παλαιστινιακού ζητήματος. Εβδομήντα πέντε χρόνια μετά τη Νάκμπα».

«Είμαι περήφανος για την αραβική κληρονομιά και είμαι περήφανος για την εβραϊκή κληρονομιά. Δεν απολογούμαι γι’ αυτό»

H ισραηλινή απάντηση ήταν άγρια, βάρβαρη και δυσανάλογη

Όταν ρωτήθηκε, από τον Oscar Gutierrez, δημοσιογράφο της εφημερίδας El pais, για το πως κρίνει την κλιμάκωση της βίας, ως ένας άνθρωπος που μεγάλωσε στο Ισραήλ, εκείνος απάντησε με τρόπο αφοπλιστικό: «Οι Ισραηλινοί υποστηρίζουν ότι έδωσαν στους Παλαιστίνιους την ευκαιρία να μετατρέψουν τη Γάζα στη Σιγκαπούρη της Μέσης Ανατολής. Όμως, κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Μετέτρεψαν τη Γάζα σε μια ανοιχτή φυλακή. Η προσοχή των μέσων ενημέρωσης έχει στραφεί στην επίθεση της Χαμάς και στην απάντηση του Ισραήλ, η οποία είναι δυσανάλογη. Καταδικάζω και τα δύο. Καταδικάζω την επίθεση της Χαμάς επειδή ήταν εναντίον αμάχων. Και η δολοφονία αμάχων είναι άδικη, τελεία και παύλα.

«Στην ουσία δίνουν στο Ισραήλ το ελεύθερο να κάνει τα χειρότερα στη Γάζα αντί να ζητήσουν κατάπαυση του πυρός»

»Αλλά η ισραηλινή απάντηση ήταν άγρια, βάρβαρη και δυσανάλογη. Και η εκδίκηση δεν είναι πολιτική. Και αυτό που κάνει το Ισραήλ είναι τρομοκρατία που υποστηρίζεται από το κράτος. Ή κρατική τρομοκρατία. Είναι σε πολύ πιο σοβαρή κλίμακα από την επίθεση στο Ισραήλ. Αυτό που θέλω ουσιαστικά να τονίσω είναι ότι η σύγκρουση δεν ξεκίνησε στις επτά Οκτωβρίου. Ο κόσμος δεν διερωτάται γιατί η Χαμάς εξαπέλυσε αυτή την επίθεση. Η απάντηση βέβαια βρίσκεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. Και το πλαίσιο είναι η ισραηλινή κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών από το 1967».

Όσον αφορά στην αντίδραση της Δύσης σχετικά με την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ και την βάρβαρη «απάντηση» του Ισραήλ, o ιστορικός επισήμανε: «Οι δυτικές χώρες εξακολουθούν να είναι εντελώς μονόπλευρες. Κατήγγειλαν τη Χαμάς και τη βαρβαρότητα της και την αποκαλούν τρομοκρατική οργάνωση. Αλλά δεν ασχολούνται με την ισραηλινή απάντηση και δεν επικρίνουν καθόλου το Ισραήλ. Έτσι, θα είναι συνένοχοι στην ισραηλινή επίθεση στη Γάζα και στην επίθεση εναντίον αμάχων. Στην ουσία δίνουν στο Ισραήλ το ελεύθερο να κάνει τα χειρότερα στη Γάζα αντί να ζητήσουν κατάπαυση του πυρός».

Τέλος, όταν ο Oscar Gutierrez τον ρώτησε για τις αντιδράσεις που θεωρεί πως θα υπάρξουν, εφόσον έχει «υιοθετήσει» την ταυτότητα του Εβραίου Άραβα, εκείνος είπε: «Έζησα στη Βαγδάτη μέχρι την ηλικία των πέντε ετών. Και είμαι Αραβοεβραίος διότι έζησα σε μια αραβική χώρα. Και δεν υπάρχει καταλληλότερος τρόπος για να περιγράψω την πρώτη μου ταυτότητα ως αυτή ενός Αραβοεβραίου(…) Αυτή είναι η εμπειρία της οικογένειας μου και εμού και της εβραϊκής κοινότητας στο Ιράκ(…) Αποτελούμε μια μειονότητα ανάμεσα σε πολλές άλλες(…)είμαι περήφανος και για τα δύο μέρη της ταυτότητας μου. Είμαι περήφανος για την αραβική κληρονομιά και είμαι περήφανος για την εβραϊκή κληρονομιά. Δεν απολογούμαι γι’ αυτό».

*Με πληροφορίες από el pais | Κεντρική φωτογραφία θέματος: YouTube