H «κινούμενη άμμος» της Μέσης Ανατολής

Μέρα με την ημέρα, οι φόβοι γίνονται όλο και πιο έντονοι και εύλογοι ότι ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς θα επεκταθεί στη Μέση Ανατολή.

Μια περιοχή που παγίως αποτελεί «πυριτιδαποθήκη».

«Η κόλαση που ξέσπασε στη Γάζα μετατρέπεται σε πιθανό εφιάλτη», έγραφαν οι New York Times από την αρχή αυτής της εν εξελίξει κρίσης.

Ήταν «ένα σοκ για την κυβέρνηση Μπάιντεν, που μόλις πρόσφατα προωθούσαν με επιτυχία τον κατευνασμό των κρίσεων στη Μέση Ανατολή», ανέφερε η αμερικανική εφημερίδα.

Όμως εφεξής «οι μετασεισμοί» του πολέμου θα γίνουν αισθητοί «πολύ πέρα ​​από αυτή τη λωρίδα μεσογειακής γης, από όπου ξεκίνησε», παρατηρεί ο βετεράνος Αμερικανός δημοσιογράφος Νεντ Τέμκο στον ιστότοπο The Christian Science Monitor.

Στη σκιά του ατέρμονου πολέμου στην Ουκρανία, αυτός που τώρα μαίνεται μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς έρχεται να προστεθεί σε μια σειρά συγκρούσεων στην ευρύτερη περιοχή.

Τα όπλα δεν έχουν σιγήσει στη Συρία και στην Υεμένη ή στην πιο μακρινή Λιβύη.

Στη βόρεια Συρία η κατάσταση οδηγήθηκε πρόσφατα στο «κόκκινο» μεταξύ της Τουρκίας από τη μια, της κουρδο-συριακής πολιτοφυλακής YPG και των Αμερικανών συμμάχων της από την άλλη.

Στο Ιράκ, η κατάσταση παραμένει έκρυθμη.

Στο Σουδάν -μια από τις τέσσερις αραβικές χώρες που έχουν ήδη προχωρήσει σε ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ισραήλ, βάσει των Συμφωνιών του Αβραάμ- ο εμφύλιος συνεχίζεται εδώ και έξι μήνες, στην πολλοστή ανά τον κόσμο σύγκρουση «δια αντιπροσώπων».

Τώρα, στο νέο πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας -που ξέσπασε μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, στις 7 Οκτωβρίου- κινδυνεύουν να συρθούν και άλλες χώρες, προφανείς και μη στο γεωπολιτικό «χάρτη»…

Η Λωρίδα της Γάζας υπό τους ισραηλινούς βομβαρδισμούς

Σκηνικό περιφερειακής αποσταθεροποίησης

Προλειαίνοντας το έδαφος χερσαίας εισβολής στη Λωρίδα της Γάζας, το Ισραήλ επεκτείνει τα αεροπορικά πλήγματα στο νότιο Λίβανο, στη Συρία, μέχρι και στη Δυτική Όχθη, συνοδεία πλέον ευθέων απειλών προς το Ιράν.

Το θεοκρατικό καθεστώς της Τεχεράνης -που συσφίγγει όλο και περισσότερο τις σχέσεις με τη Ρωσία και την Κίνα- αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά, προειδοποιώντας το Ισραήλ και τις ΗΠΑ για πιθανά αντίποινα στον κλιμακούμενο πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας.

Ο φόβος είναι διάχυτος για πλήρη εμπλοκή της φιλοϊρανικής οργάνωσης Χεζμπολάχ, ανοίγοντας έτσι ένα δεύτερο πολεμικό μέτωπο στον βορρά του Ισραήλ, στα σύνορα με τον Λίβανο.

Δύο χώρες, που παραμένουν τεχνικά σε εμπόλεμη κατάσταση από το 1948.

Η προηγούμενη φορά που αναμετρήθηκαν στρατιωτικά ήταν το 2006.

Στο μεσοδιάστημα, φιλοϊρανικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ και στη Συρία στοχοποιούν δυνάμεις των ΗΠΑ στην περιοχή, ενώ οι σιίτες αντάρτες Χούθι στην Υεμένη δείχνουν τα «δόντια» τους με εκτοξεύσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων.

Οι ΗΠΑ, που ενισχύουν τις δυνάμεις τους στην ανατολική Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή, δεν αποκλείουν πια το ενδεχόμενο δική τους εμπλοκής.

Η έκρηξη της λαϊκής οργής κατά του Ισραήλ στις αραβικές και μουσουλμανικές χώρες έχει ρίξει εν τω μεταξύ στα «σχοινιά» τις σουνιτικές μοναρχίες του Κόλπου, που είτε έχουν ήδη εξομαλύνει τις σχέσεις με το Ισραήλ (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μπαχρέιν), είτε σκόπευαν να το κάνουν (Σαουδική Αραβία).

Οι μεσολαβητικές φιλοδοξίες της Τουρκίας και του Κατάρ -που έχουν αμφίσημες σχέσεις με τις ΗΠΑ και στενούς δεσμούς με τη Χαμάς, ένεκα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας- είναι περιορισμένων δυνατοτήτων, εστιάζοντας κυρίως στο θέμα των ομήρων.

Οι δε ηγέτες της Αιγύπτου και της Ιορδανίας -των δύο αραβικών κρατών που έχουν υπογράψει ειρηνευτικές συμφωνίες με το Ισραήλ και αποτελούσαν μέχρι σήμερα μεσολαβήτριες δυνάμεις- θέτουν πια ως «κόκκινη γραμμή» τυχόν βίαιο εκτοπισμό στα εδάφη τους των Παλαιστινίων της Λωρίδας της Γάζας και της Δυτικής Όχθης.

Το σκηνικό στη Μέση Ανατολή γίνεται όλο και πιο εκρηκτικό

Θολό διπλωματικό τοπίο

Οι Αμερικανοί καταβάλλουν «φρενήρεις προσπάθειες» για να αποτρέψουν έναν ευρύτερο πόλεμο, αναφέρει το CNN.

Ωστόσο ήταν αυτοί που άσκησαν βέτο σε ψήφισμα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για «ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός» στη Λωρίδα της Γάζας.

Τώρα προωθούν νέο ψήφισμα υπέρ του δικαιώματος του Ισραήλ στην αυτοάμυνα και καταδικαστικό για τον ρόλο του Ιράν.

Στη δε χαμηλών προσδοκιών -και τελικά ατελέσφορη- Διεθνή Διάσκεψη για την κρίση στη Μέση Ανατολή, το περασμένο Σάββατο στο Κάιρο, η Ουάσιγκτον ήταν επιτελικά απούσα, στέλνοντας την επιτετραμμένη των ΗΠΑ στην Αίγυπτο, Μπεθ Τζόουνς.

«Δεν έχω δει ποτέ τον ειρηνευτικό ρόλο των ΗΠΑ να είναι τόσο περιορισμένος σε φιλοδοξίες, όσο τον βλέπω τώρα», δήλωσε στο Politico ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου, Ναμπίλ Φάχμι.

«Υπάρχει μια διάβρωση της λύσης δύο κρατών», τόνισε, «με μόνο -αν μου επιτρέπεται να πω- ημιτελή δέσμευση εκ μέρους των Αμερικανών»…

Η Ε.Ε., που βλέπει στα εδάφη της να αναβιώνει ο φόβος των τρομοκρατικών επιθέσεων και φοβάται για νέες μεταναστευτικές ροές, ακολουθεί διχασμένη και ως ουραγός τις εξελίξεις.

«Το αλαλούμ γύρω από την τελευταία ισραηλινο-παλαιστινιακή κρίση είναι χαρακτηριστικό της διακρατικής, πολιτικής και γοήτου διαμάχης, που καθηλώνει τις προσπάθειες έκφρασης μιας συνεκτικής ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής και άσκησης διεθνούς επιρροής ή ακόμη και στο κατώφλι της Ευρώπης», σχολιάζει καυστικά στον Guardian o Πολ Τέιλορ, ανώτερος συνεργάτης της δεξαμενής σκέψης Friends of Europe, με έδρα τις Βρυξέλλες.

Το διπλωματικό κενό επιχειρούν να αναπληρώσουν, από τη δική τους σκοπιά, η Ρωσία και η Κίνα, ενόσω συνεχίζουν η μεν την εισβολή στην Ουκρανία, η δε τις πολεμικές ιαχές κατά της Ταϊβάν.

Υπό αυτό το πρίσμα, γράφουν οι NYT, ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς δείχνει έναν κόσμο «σε μετάβαση σε μια νέα τάξη πραγμάτων, που περιγράφεται ως πολυπολική».

Προσώρας παραμένει εξαιρετικά θολή.